به گزارش گروه علم و آموزش ایران اکونومیست از پایگاه خبری مِدیکال اکسپرس (Medical Xpress)، پژوهشگران با بررسی این موضوع که آیا موشها میتوانند مکان ها را فقط با مشاهده یاد بگیرند یا نه، یک قدم به فهم جیپیاس (موقعیتیاب) داخلی حیوانات و انسانها نزدیکتر شدند.
در مقاله جدیدی که در مجله مرزهای علوم اعصاب رفتاری (Frontiers in Behavioral Neuroscience) چاپ شد، پژوهشگران نشان دادند که موشها نیاز ندارند که خودشان به صورت فیزیکی یک محیط را کشف کنند تا درباره یک مکان خاص، اطلاعات کسب کنند؛ کافی است آنها فقط به یک موش دیگر نگاه کنند.
درباره آموختن از طریق مشاهده در بیمهرگان (مانند زنبور عسل) و پرندگان و ماهیها و پستانداران تحقیقاتی صورت گرفته است. یادگیری کارها و محیطهای جدید برای بقا و رفاه حیوان ضروری است.
دکتر توماس دابلِت (Thomas Doublet)، از پژوهشگران دانشگاه علم و فناوری نروژ و نویسنده این مقاله میگوید: «آموختن از طریق مشاهده، رایجترین شکل یادگیری، چه در مدرسه و چه در زندگی روزمره است.»
پژوهشها نشان میدهد که حیوانات و انسانها میتوانند به لطف شکلگیری نقشههای شناختی در مکانها حرکت کنند. نقشه شناختی گونهای بازنمایی ذهنی است که به منظور دریافت و رمزنگاری اطلاعات در سامانههای اطلاعاتی استفاده میشود. فرآیندهایی که این نقشههای شناختی و سلولهای مرتبط با آن را کنترل میکند، هنوز خوب شناخته نشدهاند.
موشها برای مطالعه درخصوص نقشههای مغزی شناختی بسیار مفید هستند زیرا تواناییهای جهتیابی آنها مشهور است. نقشه مغزی یک ابزار پیشرفته است که با کمک آن میتوان امواج مغزی را ثبت کرد.
پژوهشگران یک قفس دوقسمتی طراحی کردند که شامل یک قسمت داخلی ویک قسمت خارجی بود. یک موش ناظر (در قفس داخلی) با مشاهده یک موش نمایشگر (در قفس خارجی) از محل قرار گرفتن پاداش غذایی آگاه میشد. بعد از اینکه آموزش از طریق مشاهده به پایان رسید، موش ناظر توانست قسمت خارجی قفس را کشف کند و جایزه را بیابد.
نویسنده این مقاله معتقد است: «بازنماییِ شناختی مکانی که با مشاهده شکل میگیرد پایدار است و حیوانات از آن برای جهتیابی مؤثرتر در مکان مشاهدهشده استفاده میکنند. این پژوهش وسیلهای برای درک بهتر این موضوع است که مغز ما چگونه رفتار همنوعان را نشان میدهد؛ همچنین جیپیاس (موقعیتیاب) درونی ما چگونه کار میکند.»