اولین توصیهای که میتوان برای پیشگیری و درمان سنگ کلیه داشت مصرف زیاد مایعات، بهویژه آب است. البته باید توجه داشت که آب، حاوی املاح زیاد نباشد؛ بنابراین مصرف آب جوشیده سردشده یا آبهای تصفیهشده مانند آبهای معدنی موجود در بازار توصیه میشود. افرادی که از سنگ کلیه بهویژه سنگهای اگزالاتی رنج میبرند، بهتر است از مصرف ریواس، ترهفرنگی، اسفناج، نوشابهها، بادامزمینی، آجیل، شکلات، مواد کافئین دار، گوشت و پروتئینهای حیوانی خودداری و به جای آن هندوانه، خیار، شاهی، آلو، ترب، تربچه، گریپفروت، کرفس، جعفری، نعناع، مارچوبه، مرزه و مواد غذایی مفید برای دفع سنگهای ادراری استفاده کنند.
بررسیها نشان دادهاند که آب لیمو و آب پرتقال چون دارای سیترات هستند، از تشکیل سنگ جلوگیری میکنند. سیترات از تجمع کریستالها برای تشکیل سنگ جلوگیری میکند. باید متذکر شد که آب مرکبات برای جلوگیری از تشکیل سنگ اگزالات کلسیمی و اسید اوریک مفید و در افرادی که دارای سنگ فسفات کلسیم هستند مضر است.
خار مریم، قره قاط، خرفه و چای سبز نیز به دلیل خاصیت ادرارآوری میتوانند در دفع سنگهای کلیوی مفید باشند.
قهوه و چای کمرنگ نیز از خطر تشکیل سنگ میکاهند، ولی باید در نظر داشت که آنها حاوی اگزالات هستند بنابراین نباید زیاد مصرف شوند.
افرادی که دارای سنگ اگزالات کلسیمی هستند باید از نوشیدن آب گریپفروت و کوکاکولا (نوشابه سیاه) اجتناب کنند. اخیراً مصرف قره قاط برای جلوگیری از عفونتهای ادراری مرسوم شده است و به صورت کپسول در داروخانهها موجود است، ولی حاوی مقادیر زیاد اگزالات میباشد و ممکن است تشکیل سنگ اگزالات کلسیمی را تشدید کند.
گل گاوزبان نوشیدنی مفیدی در پیشگیری از سنگهای کلیوی است.
متخصصان علوم پزشکی در انگلیس توصیه میکنند که نوشیدن آب لیموی تازه به صورت روزانه روشی موثر برای پیشگیری از تشکیل این سنگهای دردناک است. مصرف آب لیموترش و افزودن آن به غذاها از تشکیل سنگ کلیه جلوگیری و به حل شدن آن کمک میکند.
دم کرده گیاه قاصدک به دلیل خاصیت مدر بودن آن تأثیر زیادی در دفع سنگهای ادراری دارد و به کسانی که زمینه تولید سنگ مجاری ادراری را دارند، توصیه میشود به صورت مداوم از دم کرده این گیاه استفاده کنند.
کاکل ذرت نیز از مواد گیاهی مفید در دفع سنگهای کلیه است. به این منظور میتوان پنج گرم از این ماده را به صورت دم کرده تهیه و روزی سه بار میل کرد.
خاکشیر نیز به دلیل خاصیت ادرارآور آن میتواند در رفع این مشکل مفید باشد. به کسانی که از مشکل سنگهای ادراری رنج میبرند، توصیه میشود مخلوط خاکشیر، خارشتر و ترنجبین را صبحها به صورت ناشتا با آب گرم میل کنند.
دم کرده مخلوط گیاه زبان گنجشک، برگ گیاه پنیرک و عسل نیز یک نوشیدنی مفید در کاهش درد سنگ کلیه است.
گزنه نیز تأثیر غیرقابلانکاری در دفع سنگ کلیه و نیز کوچک کردن پروستات دارد.
همه ما از خواص خرما زیاد شنیدهایم اما جالب است بدانید که مطالعات نشان داده است جوشانده هسته خرما برای دفع سنگ کلیه و بیماریهای مثانه مفید است و جوشانده شکوفه آن نیز سرشار از خواص دارویی است مانند خاصیت ضدعفونیکنندگی و برای بینایی و شنوایی و درد مفاصل نیز بسیار مفید است.
یک ترکیب گیاهی بسیار مفید در دفع سنگهای ادراری میتواند شامل این گیاهان باشد: مخلوط 40 گرم خارخاسک و دم گیلاس و 20 گرم آویشن، دم اسب، کاکل ذرت و افسنطین را باید دم و روزی دو تا سه بار میل کرد که تأثیر قابلملاحظهای در از بین بردن سنگهای کلیوی دارد.
کسانی که از سنگ کلیه رنج میبرند میتوانند هر روز آب ترب بهویژه ترب سیاه میل کنند و تأثیرات آن را ببینند.