به گزارش ایران اکونومیست از وزارت راه و شهرسازی، ضرورت ایجاد شهرهای جدید پس از انقلاب و باتوجه‌به شرایط کشور و مسائلی همچون نرخ رشد بالای جمعیت و مهاجرت‌های گسترده به نقاط شهری، گسترش بی‌رویه شهرهای موجود بالاخص کلان‌شهرها، نابسامانی نظام استقرار و سازمان فضایی سکونتگاه‌های انسانی، تشدید نیاز به احداث مسکن شهری و محدودیت زمین غیرکشاورزی در درون شهرها، به‌شدت احساس شد و ایجاد شهرهای جدید به‌عنوان یکی از راهبردهای اساسی توسعه شهری مطرح شد تا در تحقق گسترش و تعمیق عدالت در همه عرصه‌ها و تأمین نیازهای اساسی مردم به‌ویژه مسکن مؤثر باشد.
برای ایجاد شهرهای جدید اهدافی از جمله پالایش شهر مادر به‌منظور ساماندهی توسعه آن و جذب جمعیت سرریز شهر مادر، جلوگیری از بالارفتن بی‌رویه قیمت زمین در شهرهای بزرگ، کاهش رفت‌وآمدهای پاندولی مابین شهرهای بزرگ به مناطق صنعتی اطراف آنها، کاهش ترافیک و جلوگیری از اتلاف وقت و هزینه ناشی از آن، ایجاد زمینه اجرای اصل سی و یکم قانون اساسی برای صاحبخانه شدن اقشار کم‌درآمد، ترویج انبوه‌سازی در توسعه مجموعه‌های مسکونی، جلوگیری از تخریب اراضی کشاورزی و خاک مرغوب در اثر توسعه ناموزون شهرهای بزرگ و اجرای الگوهای جدید در طراحی و اجرا و به‌کارگیری تکنولوژی‌های نوین در طراحی و ساخت ابنیه در ایجاد شهرها در نظر گرفته شده است.
از سوی دیگر، شهرهای جدید در اجرای طرح نهضت ملی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین طرح‌های وزارت راه و شهرسازی دولت سیزدهم می‌تواند سهم بسزایی داشته باشد و طبق تاکید وزیر راه و شهرسازی در شهرهای جدید رویکرد صرفاً خانه‌سازی نیست، بلکه شهرسازی است.
«علیرضا جعفری» مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید و معاون وزیر راه و شهرسازی به تشریح مهم‌ترین اقدامات شرکت عمران شهرهای جدید در سال جاری و اهداف و برنامه‌های بلندمدت این مجموعه در افق ۱۴۰۴ پرداخته است.
غفلت از قشرهای نیازمند حمایت، آسیب‌هایی به دنبال خواهد داشت
وی درباره مهم‌ترین راهبرد اجرایی و سیاست شرکت عمران شهرهای جدید در دولت سیزدهم، گفت: باتوجه‌به بیانات رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم انقلاب، علم و پژوهش، معنویت و اخلاق، اقتصاد، عدالت و مبارزه با فساد، استقلال و آزادی، سبک زندگی برای پیشبرد اهداف و سیاست‌های پیش‌رو حائز اهمیت است. دانش، آشکارترین وسیله عزت و قدرت یک کشور و روی دیگر دانایی، توانایی است. معنویت و اخلاق، جهت‌دهنده همه حرکت‌ها و فعالیت‌های فردی و اجتماعی و نیاز اصلی جامعه بوده و حضور آنها محیط زندگی را حتی با کمبودهای مادی، بهشت می‌سازد.
جعفری افزود: درباره اقتصاد نیز درون‌زایی اقتصاد کشور، مولد و دانش‌بنیان شدن آن، مردمی‌کردن اقتصاد و تصدی‌گری نکردن دولت، برون‌گرایی با استفاده از ظرفیت‌های کشور، بخش‌های مهمی از راهکارها است. عدالت و مبارزه با فساد از دیگر راهبردهای این حوزه است زیرا تبعیض در توزیع منابع عمومی به بی‌عدالتی می‌انجامد و غفلت از قشرهای نیازمند حمایت نیز آسیب‌هایی به دنبال خواهد داشت. از سوی دیگر، آزادی اجتماعی به معنای حق تصمیم‌گیری و عمل‌کردن و اندیشیدن برای همه افراد جامعه لازم است.
معاون وزیر راه و شهرسازی تاکید کرد: بر اساس الگوی پایه اسلامی ایرانی پیشرفت، اهتمام به احیا و توسعه نمادهای اسلامی ایرانی به‌ویژه در پوشش، معماری و شهرسازی با حفظ تنوع فرهنگی در پهنه سرزمین، التزام به رعایت اصول و قواعد اسلامی در غایت و ساختار تصمیمات، سیاست‌گذاری‌ها و نهادسازی‌های اقتصادی و مالی، تسهیل ورود کارآفرینان به عرصه‌های اقتصادی به‌ویژه اقتصاد دانش‌بنیان همواره مورد تاکید این مجموعه بوده و برنامه‌های خود را براین‌اساس تنظیم کرده است.
تشویق سرمایه‌گذاری در بخش‌های اقتصادی و فرهنگی مناطق مختلف اولویت شرکت عمران شهرهای جدید
جعفری خاطرنشان کرد: در همین راستا اقداماتی از جمله کاهش هزینه‌های کسب‌وکار با تاکید بر اصلاح قوانین، مقررات و رویه‌های اجرایی کشور، کاهش شدت مصرف انرژی و متناسب‌سازی سهم تولید و مصرف انرژی از منابع انرژی پاک، بسترسازی برای استقرار متعادل جمعیت و توازن منطقه‌ای در پهنه سرزمین بر مبنای آمایش ملی و تخصیص امکانات و تسهیل و تشویق سرمایه‌گذاری در بخش‌های اقتصادی و فرهنگی مناطق مختلف و توانمندسازی مناطق محروم باتوجه‌به استعدادهای سرزمینی را در اولویت سیاست‌های شرکت عمران شهرهای جدید قرار داده‌ایم.
وی افزود: همچنین بر اساس سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی، شرکت عمران شهرهای جدید به تأمین شرایط و فعال‌سازی همه امکانات و منابع مالی و سرمایه‌های انسانی و علمی کشور به‌منظور توسعه کارآفرینی و به حداکثر رساندن مشارکت آحاد جامعه در فعالیت‌های اقتصادی با تسهیل و تشویق همکاری‌های جمعی و تأکید بر ارتقای درآمد و نقش طبقات کم‌درآمد و متوسط اقدام کرده است.
معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: براین‌اساس، پیشتازی اقتصاد دانش‌بنیان، پیاده‌سازی و اجرای نقشه جامع علمی کشور و ساماندهی نظام ملی نوآوری به‌منظور ارتقای جایگاه جهانی کشور و افزایش سهم تولید و صادرات محصولات و خدمات دانش‌بنیان و دستیابی به رتبه اول اقتصاد دانش‌بنیان در منطقه به‌عنوان مهم‌ترین اهداف و برنامه‌های این مجموعه در نظر گرفته شده است.
معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: از ظرفیت اجرای هدفمندسازی یارانه‌ها در جهت افزایش تولید، اشتغال و بهره‌وری، کاهش شدت انرژی و ارتقای شاخص‌های عدالت اجتماعی نیز استفاده خواهد شد و تقویت فرهنگ جهادی در ایجاد ارزش‌افزوده، تولید ثروت، بهره‌وری، کارآفرینی، سرمایه‌گذاری و اشتغال مولد و اعطای نشان اقتصاد مقاومتی به اشخاص دارای خدمات برجسته در این زمینه از اولویت‌های ما در سال ۱۴۰۱ است.
جعفری با تاکید بر این‌که تولید و عرضه مسکن پایدار و در شأن شهروندان در راستای ایفای نقش مؤثر در ایجاد تعادل در بازار مسکن از جمله مهم‌ترین اقدامات و برنامه‌های شرکت عمران شهرهای جدید در سال ۱۴۰۱ است، گفت: اقداماتی از قبیل برنامه‌ریزی و احداث شهرهای جدید نسل نو در همگرایی با برنامه‌های توسعه‌ای کلان کشور در خصوص هدایت جمعیت و فعالیت به پهنه جنوبی کشور و مبتنی بر الگوی ایرانی ـ اسلامی انجام گرفته است.
هوشمندسازی شهری و توسعه فعالیت‌های نوآورانه و خلاقانه مبتنی بر زیست‌بوم در شهرهای جدید
وی تاکید کرد: ترویج و توسعه شهرک‌سازی در بخش دولتی و خصوصی به‌عنوان رکن سوم نظام سکونت گاهی کشور و دسترس‌پذیری و توسعه حمل‌ونقل انبوه و سریع ریلی و جاده‌ای میان شهرهای جدید و شهرهای مادر نیز از دیگر اقداماتی است که در دستور کار شرکت عمران برای سال جاری قرار دارد.
جعفری اضافه کرد: همچنین این مجموعه ارتقای کیفیت زندگی و سرانه‌های شهری در راستای پایدارسازی جمعیتی و افزایش رضایت شهروندان شهرهای جدید را به‌عنوان اصول اساسی کار خود مدنظر قرار داده و قصد دارد در سال جدید به بازتعریف و تبدیل برنامه‌ها و اقدامات مسکن‌سازی به برنامه‌ها و اقدامات شهرسازی بپردازد.
معاون وزیر راه درباره جلب مشارکت بخش خصوصی افزود: شرکت عمران شهرهای جدید در نظر دارد به ترویج سرمایه‌گذاری و مشارکت مدنی (داخلی و بین‌المللی) و جهت‌بخشی به منابع بخش خصوصی در تأمین مالی در احداث شهرها و شهرک‌های جدید و تولید و عرضه مسکن اقدام کند و نهادسازی اجتماعی و افزایش حس تعلق به مکان نزد شهروندان شهرهای جدید از اهداف ما در سال جاری است.
جعفری گفت: هوشمندسازی شهری و توسعه فعالیت‌های نوآورانه و خلاقانه مبتنی بر زیست‌بوم در شهرهای جدید و توسعه کارآفرینی، فضای کسب‌وکار و اشتغال با محوریت شرکت‌های دانش‌بنیان در این شهرها از جمله اقداماتی است که در دستور کار قرار گرفته است.
وی گفت: ازآنجاکه تولید و عرضه مسکن پایدار و در شأن شهروندان در راستای ایفای نقش مؤثر در ایجاد تعادل در بازار مسکن از اهداف مهم شهرهای جدید محسوب می‌شود، عزم خود را برای ایفای نقش بارز در نهضت ملی مسکن و تعهد ساخت سالانه واحدهای مسکونی در شهرهای جدید جزم کرده‌ایم و باقیمانده واحدهای مسکونی مهر از تعهد ۳۵۴ هزار واحدی شهرهای جدید را تا پایان سال ۱۴۰۰ تکمیل کردیم.
جعفری تصریح کرد: رویکرد کلان مجموعه شهرهای جدید در نهضت ملی مسکن تأمین مالی ساخت واحدهای مسکونی از ترکیب روش‌های مشارکتی، تهاتر، پیش‌فروش، صندوق توسعه مسکن، پاسخگویی به نیازهای طیف گسترده‌تر شهروندان و دستیابی به تنوع اجتماعی و تحقق عدالت فضایی از طریق اولویت‌دهی به تأمین زمین‌های لازم برای خدمات و فضاهای عمومی موردنیاز سکونت است.
وی افزود: از لحاظ کمی و اجرایی نیز برنامه ما در افق ۱۴۰۴ تأمین زمین و احداث ۶۰۸ هزار واحد مسکونی طرح نهضت ملی مسکن با توجه به تقسیم‌کار و برنامه ابلاغی بالادستی در شهرهای جدید و شهرک‌هاست. ه
جعفری افزود: همچنین احداث شهرهای جدید نسل نو در همگرایی با برنامه‌های توسعه‌ای کلان کشور در خصوص هدایت جمعیت و فعالیت به پهنه جنوبی کشور و مبتنی بر الگوی ایرانی ـ اسلامی را در دستور کار خود داریم که در این راستا ۶ شهر جدید تیس (چابهار)، مکران (جاسک)، نایبند (عسلویه)، پارس (عسلویه)، کوشک (پارسیان) و قشم در راستای نظریه «توسعه دریاپایه» و هدایت جمعیت به سمت سواحل جنوب ایجاد خواهد شد.
معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: شهر جدید تابناک (لامرد) به‌عنوان حوزه پس‌کرانه منطقه ساحلی کشور و سمنگان (سیرجان) باهدف پاسخگویی به نیاز سکونت مراکز عمده فعالیتی و شهرهای جدید ایوانکی و خوارزمی در پیرامون شهر تهران باهدف پاسخ به تقاضای مسکن، فعالیت‌های لجستیک و پشتیبان بخش‌های صنعتی و کارگاهی و مراکز فعالیتی و اشتغال شرق تهران نیز به همین منظور در دست ایجاد یا تکمیل است.
جعفری تاکید کرد: همچنین احداث شهرهای جدید حوراء (همدان)، پرنیان (قم)، گلمان (ارومیه) و کرمانشاه با هدف پاسخ به تقاضای مؤثر و تأمین نیاز مسکن در پیرامون مادرشهرهای منطقه‌ای در برنامه این مجموعه قرار دارد. طبق برآوردها ظرفیت جمعیتی این ۱۴ شهر در مساحتی بالغ بر ۲۰ هزار هکتار بیش از یک میلیون و ۴۶۰ هزار نفر است.
وی درباره اقداماتی که برای ارتقای کیفیت زندگی در شهرهای جدید در حال انجام است، گفت: ارتقای کیفیت زندگی و سرانه‌های شهری در راستای پایدارسازی جمعیتی و افزایش رضایت شهروندان شهرهای جدید از مهم‌ترین اهداف این مجموعه بوده و در همین حوزه احداث مدارس، مساجد، پارک‌ها و فضای سبز، فضاهای ورزشی (سرپوشیده و روباز)، مسیرهای سلامت (دوچرخه و پیاده)، کلانتری‌ها، مراکز درمانی و مراکز آتش‌نشانی در شهرهای جدید را در دستور کار داریم که در سال‌های آینده این اقدامات را در راستای ساخت و تأمین زیرساخت‌های اجتماعی و خدمات عمومی به‌منظور بالابردن رضایت و کیفیت زندگی در شهرهای جدید که به پایدارسازی جمعیت در آنها منجر می‌شود، توسعه خواهیم داد. اکنون ۳۸ مدرسه، ۱۳ مسجد، ۲۶ پارک و فضای سبز، ۷ مرکز ورزشی و ۳ مرکز درمانی در حال ساخت است.
مهم‌ترین برنامه‌های کمی و اجرایی شرکت عمران شهرهای جدید در افق ۱۴۰۴
معاون وزیر راه و شهرسازی افزود: تکمیل و بهره‌برداری از متروی شهرهای جدید بهارستان، گلبهار، پرند و احداث و بهره‌برداری از قطارهای حومه‌ای شهرهای جدید اندیشه و صدرا در برنامه شرکت عمران شهرهای جدید برای افق سال ۱۴۰۴ قرار دارد و اقدامات لازم برای پیشبرد احداث متروی شهرهای جدید فولادشهر، مجلسی و پردیس نیز انجام خواهد شد.
وی ادامه داد: همچنین در حوزه راه‌ها نیز تکمیل و بهره‌برداری از شبکه‌های آزادراهی و بزرگراهی شهر جدید صدرا را در دستور کار خود قرار داریم. با ایجاد شرایط مناسب تونل و مسیر دسترسی به شهر جدید علوی نیز تا سال ۱۴۰۴ تکمیل خواهد شد. احداث و بهره‌برداری از محورهای دسترسی شهر جدید پرند به آزادراه غدیر و محورهای دسترسی شهر جدید بهارستان و مجلسی به کنارگذر اصفهان از دیگر برنامه‌های شرکت عمران شهرهای جدید در افق ۱۴۰۴ خواهد بود.
جعفری تاکید کرد: شهرهای جدید از فضاهای مهم برای پیاده‌سازی و تحقق مفهوم شهر هوشمند و دولت الکترونیک در کشور هستند، به همین منظور اقداماتی همچون بسترسازی جذب سرمایه‌گذاری خارجی برای اجرای طرح‌های هوشمندسازی شهری و توسعه فعالیت‌های نوآورانه و خلاقانه در شهرهای جدید در دستور کار قرار گرفته است.
وی افزود: اکنون پیاده‌سازی پایلوت‌های شهر هوشمند در شهرهای جدید، پیاده‌سازی پایلوت‌های شهر خلاق و کارخانه نوآوری در شهرهای جدید، اجرای مزارع تأمین انرژی خورشیدی در شهرهای جدید، اجرای طرح‌های استفاده از آب خاکستری و بازچرخانی فاضلاب در شهرهای جدید، اجرای ساختمان‌های عمومی با رویکرد بهینه‌سازی مصرف انرژی و استفاده از انرژی‌های نو در شهرهای جدید از جمله مواردی است که در همین راستا در دست اقدام قرار دارد.
