تقسيم كار در خانه و انجام آن، هميشه كار آساني نيست، ولي شيوه هايي وجود دارد كه با به كارگيري آنها، مي توان كار را با لذت انجام داد و آن را «كار» به حساب نياورد.
کد خبر: ۴۴۴۷۰
به گزارش ایران اکونومیست,هر پدر و مادري دوست دارد فرزندي مسئوليت پذير
پرورش دهد كه بتواند در جامعه نيز نقش خود را ايفا كند. ولي قبل از آن،
كودك نياز دارد تا كمك به افراد خانواده و مسئوليت پذيري را فرا گيرد.
انجام كارهاي خانه، پيش آموزشي براي زندگي واقعي است و مهارت هاي زندگي را
كه كودك در آينده به آنها نياز دارد، به او مي آموزد، ولي متاسفانه عده كمي
از كودكان، اين مهارت را در خانه كسب مي نمايند. آنها در كارهاي خانه به
پدر و مادر كمك نمي كنند؛ در حالي كه كودكان يك نسل قبل يا پنجاه سال قبل،
انجام كارهاي خانه و كمك به والدين را جزو وظايف اصلي خود مي دانستند؛ به
خصوص افرادي كه در روستاها و مزارع زندگي مي كردند. اين روال هنوز هم در
كشورهاي آسيايي و آفريقايي هنوز هم رواج دارد.
تقسيم كار در خانه و
انجام آن، هميشه كار آساني نيست، ولي شيوه هايي وجود دارد كه با به كارگيري
آنها، مي توان كار را با لذت انجام داد و آن را «كار» به حساب نياورد. در
بسياري از خانواده ها انجام كارهاي خانه، يك سنت است. اين كار از يك طرف به
كودك كمك مي كند تا مسئوليت پذيري را بياموزد و از طرف ديگر به شما كمك مي
كند تا كارهاي خانه را آسان تر انجام دهيد. آيا مطمئن نيستيد كه فرزندتان
از عهده انجام كار برآيد؟ نگران نباشيد ما به شما توصيه مي كنيم با استفاده
از راهكارهاي عملي زير از كمك كودك خود برخوردار شده و به طور غير مستقيم
به او آموزش دهيد. ارزش كارهاي خانه براي كودك
حس
مفيد بودن در وجود همه نهفته است؛ حتي در كودكان. همه كودكان تقريباً از
هجده ماهگي به بعد يا كمتر دوست دارند به پدر و مادر خود كمك كنند و در اين
باره بسيار كنجكاو هستند. ارزش كار آنها بسيار بالاست و ما بايد مانند يك
مربي آنها را هدايت كنيم.
به نظر پروفسور راجر دبليو مكنتاير،
روانشناسي و نويسنده كتاب «تربيت كودك در شرايط حاد»، كودك بايد در خانه
مسدوليت هايي داشته باشد. مي توانيم روش هاي زير را به كار بگيريم تا كودك
را به انجام كار و مسئوليت پذيري تشويق كنيم. از اشتباهات متداول پدر و مادرها بپرهيزيد:
هرگز
پافشاري نكنيد كه كار را به طور كامل و بي عيب و نقص انجام دهند؛ هيچ كس
كامل نيست؛ پس بايد سطح توقع تان را از كودك كاهش داده و بگذاريد كار را هر
طور كه راحت تر است، انجام دهد. سعي كنيد در حين انجام كار مستقيماً دخالت
نكنيد. واگذاري مسئوليت به كودك را به تعويق نيندازيد:
ممكن
است تصور كنيد كه هنوز كودك تان براي انجام برخي كارها خيلي كوچك است؛ ولي
برخلاف تصور شما، توانايي هاي او خيلي زياد است. كودكان قادرند برخي از
كارها را حتي از سنين پايين انجام دهند؛ كودكان قادرند برخي از كارها را
حتي از سنين پايين انجام دهند؛ كارهايي چون گذاشتن لباس هاي كثيف در
لباسشويي يا سبد رخت هاي چرك و تميز كردن سفره غذا. پدر و مادرها فكر مي
كنند كه اول بايد كودك آموزش كامل ببيند و بعد اجازه كار به او بدهند؛ ولي
اين تفكر صحيح نيست، زيرا كودك با انجام دادن كار، آن را بهتر ياد مي گيرد. تشويق و تحسين را فراموش نكنيد:
كودك
را در حين انجام كار تحسين و تشويق كنيد و منتظر پايان كار نباشيد. اين
كار تاثير مثبتي روي كودك مي گذارد و او را براي تكميل كار مشتاق تر مي
كند. بي ثبات نباشيد:
كاري
را كه كودك هميشه انجام مي دهد به عهده خودش بگذاريد؛ به عنوان مثال تعيين
كنيد كه هر روز بعد از خوردن صبحانه بايد ظرف غذايش را در داخل ظرفشويي
بگذارد. كارها را در قالب يك جدول مرتب كنيد:
كارهايي
را كه افراد خانواده بايد انجام دهند، در يك جدول بنويسيد (براي كودكان به
طور روزانه و مجزا به شكل تصوير يا هر شكل ابتكاري ديگر) و از كودك
بخواهيد هر كدام را دوست دارد انتخاب كند. فقط مراقب باشيد كه افراد
خانواده، كارهايي را انتخاب كنند كه مناسب سن و توانايي هايشان باشد. به
عنوان مثال يك جدول سه ستونه رسم كنيد: ستون اول براي نوع كار، ستون دوم
براي زمان تحويل و ستون سوم براي درج زمان تكميل كار. البته مي توان آنها
را در دو جدول جداگانه رسم نمود، يكي براي كارهاي روزانه و ديگري براي
كارهاي هفتگي. آيا بايد براي انجام كار، به كودك پول داد؟
اين
تفكري اشتباه است؛ زيرا انجام بخشي از كارهاي خانه، جزو مسئوليت هاي كودك
است و جنبه يادگيري دارد. كودكان هرگز به فكر دريافت پول نيستند. اين
واقعيتي انكارناپذير است كه كودكان بايد نحوه به دست آوردن و خرج كردن پول
را فرا بگيرند؛ ولي نه در مقابل انجام كارهاي خانه (كودكان در سنين پايين،
حتي نمي دانند با پول چه كار كنند)، ولي درباره كودكان بزرگتر يك استثنا
وجود دارد؛ وقتي آنها انجام برخي كارها را از قبل فرا گرفته و آنها را
انجام مي دهند، پول مي تواند يك محرك خوب براي انجام كارهاي اضافي (نه
مسئوليت هاي محوله) باشد. كارهاي مناسب سن كودك
توانايي
كودك ممكن است فراتر از تصور شما باشد. بايد بدانيد كودكي كه مي تواند يك
بازي كامپيوتري را كامل انجام دهد، به راحتي قادر است ماشين لباسشويي را
روشن كند. پيشنهاد مي شود كه انجام كارهاي زير با توجه به سن كودكان، به
آنها واگذار شود: كارهاي مناسب براي كودكان دو تا سه سال عبارتند از:
جمع
آوري اسباب بازي ها، ريختن لباس هاي كثيف در ماشين لباسشويي، گردگيري، پاك
كردن لكه آب، چاي و غيره از روي ميز، گذاشتن كتاب ها يا مجلات روي هم.
البته والدين بايد توجه نمايند كه اين كارها را كودك نمي تواند مانند يك
فرد بالغ انجام دهد و منظور ما فقط انجام كارها است به نحوي كه او از آن
لذت ببرد. كارهاي مناسب براي كودكان چهار تا پنج سال:
مرتب
كردن تخت خواب، خالي كردن سطح زباله اتاق (كاغذهاي باطله و...) آوردن
روزنامه يا نامه ها، تميز كردن ميز، جمع آوري علف هاي هرز باغچه، آب دادن
به گل ها و شستن برخي ظروف پلاستيكي. كارهاي مناسب براي شش تا هفت سال:
جارو كردن، چيدن و جمع كردن ميز غذا، جمع كردن برگ هاي حياط و باغچه و تميز كردن اتاق خواب. كارهاي مناسب براي كودكان هشت تا نه سال:
استفاده
از جاروبرقي، درست كردن ساندويچ براي اعضاي خانواده، تميز كردن ميز بعد از
هر وعده غذا، شستن لباس هاي شخصي، دوختن دكمه، آماده كردن صبحانه (براي
خود)، پوست كندن سبزيجات، گرم كردن غذا يا نان و تي كشيدن. كارهاي مناسب براي كودكان ده ساله يا بزرگتر:
برداشتن
ظروف از ماشين ظرفشويي، تا كردن لباس هاي شسته شده، شستن و تميز كردن
دستشويي، تميز كردن شيشه ها، شستشوي اتومبيل، پختن برخي غذاها با نظارت
بزرگترها، اتو كردن، مراقبت از خواهر يا برادر كوچكتر (با وجود يك فرد
بزرگتر در خانه) تميز كردن آشپزخانه،تميز كردن اجاق گاز و عوض كردن ملافه
هاي تخت خودش.
به خاطر داشته باشيد كه موارد ذكر شده فقط در حد پيشنهاد است و ما انتظار نداريم كه كودك همه آنها را درست و بدون نقص انجام دهد.
