به گزارش خبرنگار معارف ایران اکونومیست هادی اکبرزاده در افتتاحیه یازدهمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت گفت: الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت پس از یک دهه تلاش با وقفه، به مرحله پایان طراحی و آغاز فرایند اجرا، نزدیک شده است. این سند محصول مشارکت جمعی بالغ بر ۱۵ هزار پژوهشگر و صاحبنظر حوزه و دانشگاه و شخصیت های راهبردی کشور است که در قالب‌هایی چون برگزاری دو هزار و ۵۰۰ نشست تخصصی و جلسات هم اندیشی و اندیشه ورزانه و ۱۰ کنفرانس سالانه با پذیرش حدود دو هزار مقاله علمی صورت گرفته است.
وی افزود: تولید بیش از ۱۰۰ هزار صفحه متن علمی مدون، برگزاری ۱۳ کنگره پیشگامان پیشرفت با مشارکت هزاران جوان دانشجو و طلبه و بهره گیری از بیش از پنج هزار نقد و نظر و پیشنهاد برای تکمیل و ارتقای پیش نویس های سند الگو به انجام رسید و اینک به مرحله حساسی رسیده است. مرحله گذر از حوزه نظر و ورود به وادی عمل و پیاده سازی تدابیر که صاحبنظران اجرای آنها را برای پیشرفت کشور ضروری دانسته اند.
معاون مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت ادامه داد: عبور موفق از مرز نظر و رفتن به مرحله عمل، چالش جدی سیاست‌ها و برنامه ها به خصوص سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت است؛ به خصوص که تجربه اجرا نشدن کامل بسیاری از سیاست‌ها و برنامه های مصوب در سابقه و کارنامه نظام اجرایی کشور وجود دارد.
وی ضمانت اجرای سند الگوی پیشرفت را مهمترین چالش پیش رو دانست و گفت: برای عبور از این مرحله پیچیده که به عنوان نقطه عطف در فرایند پیشرفت کشور محسوب می شود، همفکری عمیق علمی و تخصصی و مشارکت اندیشمندان و تمهیدات مربوطه باید در اجرا و تقسیم کار اجرای سند الگوی پیشرفت مورد توجه جدی مسوولان قرار بگیرد.
اکبرزاده افزود: کنفرانس یازدهم در سه زیرمحور الزامات کلی، اجرای تدابیر، پایش و ارزیابی برگزار شد که بخش الزامات کلی ناظر به پرداختن به مفاهیم مهم و کلان نظیر تحول در نظام برنامه ریزی و تصمیم گیری کشور، مشورت نظام مند تخبگانی در تصمیم سازی ها و مشارکت فعال مردم در اداره کشور است و در سند الگو مورد تاکید قرار گرفته است. مباحث مربوط به الزامات اجرای تدابیر، پیامدها و موانع پیش روی هر تدبیر و راهکارهای غلبه بر آنها در زیرمحور اجرای تدابیر قرار دارد. همچنین مباحث مربوط به شاخص ها و ساز و کارهای پایش و ارزیابی میزان تحقق افق، ذیل محور پایش و ارزیابی قرار دارد.
وی از ارسال ۱۴۵ مقاله به یازدهمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت خبر داد و افزود: از میان مقالات ارسال شده ۸۶ مقاله پذیرفته شده که ۵۶ مقاله شفاهی و ۳۰ مقاله به صورت پوستر است. در کنفرانس امروز ۱۰ میزگرد تخصصی به صورت حضوری و مجازی برگزار شد. میزگردها عمدتا به صورت حضوری با دسترسی مجازی و دیگر نشست ها به صورت مجازی با دسترسی حضور انجام می شود.
اکبرزاده ادامه داد: به کنفرانس یازدهم ۴۰۳ رساله دکتری ارسال شد که ۱۶ رساله به عنوان رساله های منتخب برگزیده و از میان آنها هفت رساله شایسته تقدیر شده است. همچنین دانشگاه های شایسته تقدیر شامل دانشگاه های تهران، یزد، سمنان، زابل، علامه طباطبایی، تربیت مدرس، علم و صنعت ایران، صنعتی اصفهان، شهید بهشتی، خوارزمی و پژوهشگاه حوزه و دانشگاه هستند.
صادق واعظ زاده رییس مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت از نهایی شدن پیش نویس سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت پس از حدود ۱۱ سال اندیشه ورزی و طراحی و ارائه به رهبر معظم انقلاب اسلامی خبر داد و گفت: پیشرفت بدون اجرای الگو روی نخواهد داد و اجرای الگو بسی دشوارتر از طراحی الگوست، از این رو با توجه به تجربه اجرای اسناد برنامه ای کشور، دلنگرانی اندیشه ورزان و طراحان الگو برای اجرای الگو قابل درک است و حتی تردید یا بی اعتمادی برخی ناظران نسبت به اجرای موفق الگو دور از انتظار نیست.
وی از تمهیدات مرحله طراحی الگو سخن گفت و افزود: این تمهیدات شامل مطالعه فراز و فرود پیشرفت ایران در طول تاریخ، آسیب شناسی اسناد برنامه ای کشور و مشکلات اجرای آنها، شناخت مسائل کشور در همه بخش ها، مطالعه مجموعه سیاست های کلی نظام، مطالعه تجارب توسعه در دنیا، آینده پژوهی انقلاب اسلامی، ارزیابی درونی پیش نویس الگوی کشور با سنجش شاخص های اساسی که در آغاز طراحی الگو تعیین شده بود، پاسخ به سؤالات اساسی نسبت به پیشرفت و الگوی پیشرفت و شماری اقدامات دیگر است که این ها غیر از مباحث نظری شامل تهیه مبانی و آرمان های الگو بر طبق آموزه های اسلامی، مطالعه سنت های الهی و مطالعه نظریه های توسعه در دنیا بود.
واعظ زاده اضافه کرد: پیشرفت فقط با آماده بودن الگو محقق نمی شود، بلکه با کنش اجتماعی بلندمدت بر طبق آن و در مقیاس ملی اجرا می شود. هر کنشی به شناخت کافی نیاز دارد. شناخت علتِ کنش است. هر چه شناخت عمیق تر باشد، کنش، قوی تر است. هر کنشگر باید از موضوع و جهت و هدف کنش شناخت کافی داشته باشد. کنش ملی برای پیشرفت به شناخت عمیق گروه بزرگی از کنشگران در لایه ها و بخش های مختلف در سطح کشور نیازمند است.
وی افزود: بدون شناخت مشترک کنشگران از مبانی، آرمان ها، رسالت و افق پیشرفت و شناخت هماهنگ آنان از تدبیرهای پیشرفت، تجربه اجرای ناقص و بعضاً نادرست سیاست ها و اسناد برنامه ای کشور تکرار خواهد شد. با توجه به شخصیت و موقعیت اجتماعی کنشگران پیشرفت، رسیدن به شناخت عمیق، مشترک و هماهنگ کار ساده ای نیست. کسب این شناخت فرآیندی تدریجی است و با آماده شدن ذهن ها و اندیشه ها در جریانی از تبیین ها و همفکری ها فراهم می شود.
واعظ زاده اظهار داشت: با آگاهی قبلی نسبت به ضرورت و اهمیت این شناخت و فرآیند تعاملی آن بود که پیش نویس الگوی پیشرفت، بر خلاف دیگر اسناد ملی، با مشارکت فراگیر و در جریان مباحث گسترده تهیه شد تا گروه بزرگی از شخصیت های فکری و علمی، علاوه بر تهیه پیش نویس الگو، برای تبیین الگو نیز آماده شوند. علما و استادان و صاحبنظران زیادی که در این مباحث مشارکت کردند، سرمایه ذی قیمتی برای پیشرفت کشور هستند و در آستانه اجرای الگو، سهم مؤثری در تقسیم کار ملی برای تحقق الگوی اسلامی ایرانی می توانند داشته باشند.
وی اضافه کرد: این نقش، تبیین و فراگیرساختن شناخت نسبت به الگوی پیشرفت و تعمیق اندیشه پیشرفت با تداوم و تقویت اندیشه ورزی است که دو روی یک سکه هستند. اندیشه پیشرفت، مبدا پیشرفت اجتماعی است و تداوم پیشرفت اجتماعی به تعمیق و نوآوری مستمر در عرصه اندیشه وابسته است. اندیشه ورزی نسبت به پیشرفت، عامل بالندگی پیشرفت و پیشگیری از غفلت نسبت به شرایط و رویدادهای جدید است. علاوه بر آن، اندیشه خود یک عرصه پیشرفت است و اهتمام به اندیشه ورزی عین پیشرفت است.
واعظ زاده ادامه داد: در تقسیم کار ملی برای پیشرفت، توجه به ارکان و نهادهای سیاستگذار و قانونگذار و برنامه ریز و مجری و ناظر و ارزیاب در نظام جهموری اسلامی ضروری است، اما نباید به تعیین مسوولیت های این ارکان و اجزا اکتفا کرد و نقش مردم و شخصیت های حقیقی و حقوقی غیر دولتی را که بسی وسیع تر و در پیشرفت کشور مؤثرتر است، فراموش کرد. از جمله نباید از عرصه اندیشه و اندیشمندان به عنوان نقش آفرینان این عرصه غفلت نمود. تقسیم کار در این عرصه، بر خلاف بخش های حاکمیتی، مستلزم برنامه و اجرای رسمی نیست. اما به حمایت و ترغیب و استقبال و فضای مناسب و تسهیل ارتباطات بین المللی نیاز دارد که بعضا کار دولت به معنی وسیع آن است.
وی تصریح کرد: در آستانه آغاز پیشرفت در عرصه عمل، ضروری است که پیشرفت در عرصه اندیشه نیز با بهره برداری از منابع اسلامی و میراث گرانقدر فرهنگ اسلامی ایرانی و با آگاهی کافی از اندیشه ها و نیازهای دیگران در جهان در ترازی نوین و با عطف نظر به مسائل امروز بشر احیا شود. تکاپوی اولیه در این عرصه در موضوع پیشرفت حدود یک دهه است که آغاز شده و ادامه دارد و راه درازی تا رسیدن به حد مطلوب دارد. در سال جاری نیز اندیشکده‌های پیشرفت، برنامه مدونی را برای تقویت اندیشه ورزی در موضوع پیشرفت آغاز کرده اند تا گامی برای پیشرفت در عرصه اندیشه باشد.
وی خاطرنشان کرد: خوشبختانه علاوه بر متخصصان رشته های علمی، شماری از سیاستگذاران و قانونگذاران و برنامه ریزان کشور نیز در نقد و پیشنهاد برای ارتقای الگو نقش ارزنده‌ای ایفا کردند که خود در تبیین و گسترش شناخت نسبت الگو نیز می توانند ایفای نقش کنند. عمده مخاطبان تبیین الگو، کارگزاران با تجربه نظام سیاستگذاری و قانونگذاری و برنامه ریزی اند و لذا مخاطب فعال خواهند بود و با ارائه اطلاعات وسیع و تشریح تجارب انباشته خود زمینه تعمیق اندیشه پیشرفت معطوف به عمل را ان‌شاءالله فراهم خواهند کرد.
