به گزارش ایران اکونومیست، برگزاری مراسم برترین‌های قرن ورزش ایران اقدامی ماندگار از سوی رسانه ملی و وزارت ورزش بود اقدامی که موجب شد تا بیش از نیم‌سده ورزش کشور مورد واکاوی قرار گیرد و نام و خاطره بسیاری از افتخارآفرینان ورزش در رسانه‌های جمعی و مجازی بیش از پیشه منتشر شود. انتخاب بازیکن و نفر برتر این مراسم از طریق پیامک توسط مردم انتخاب شده است. انتخاب‌هایی که در دل خود نکاتی قابل تعامل را نهفته است. در این مراسم کسب مدال توسط غلامرضا تختی هنوز یکی از بهترین خاطره مردم ایران به شمار می‌رود و در بخش فوتبال نیز مردم ایران هنوز حلاوت بازی‌های زیبا و خاطرات تیم جام جهانی ۱۹۹۸ را از یاد نبردند.
اما سوای این نکات مثبت جای خالی بسیاری از بزرگان ورزش ایران در بین برترین‌های قرن خالی بود، جای خالی که شاید پر کردن آن راحت نباشد. اینکه چرا نام امامعلی حبیبی دارنده نخستین مدال طلای المپیک در این جمع خالی بود یا کسی از محمد نصیری پرافتخارترین وزنه‌بردار ایران در این مراسم یادی نکرد داستان دیگر بود؛ اما توجیه چرایی قرار نگرفتن نام پرافتخارترین المپین ایران (هادی ساعی) در جمع برترین‌های قرن کار راحتی نیست.
کسی از رسول خادم در این مراسم نامی به میان نیاورد پهلوانی که نخستین طلای ورزش ایران در المپیک را بعد از پیروزی انقلاب اسلامی برای کشورمان در بازی‌های المپیک ۱۹۹۶ آتلانتا ضرب کرد. در ضیافت برترین‌های قرن ورزش ایران هم نام علیرضا سلیمانی پهلوان‌باشی خالی بود و حسین رضازاده هرکول سال‌های دور وزنه‌برداری نیز جایی در بین برترین‌ها نداشت. شاید هم کسی به یاد نداشته باشد که حسین رضازاده در سیدنی چه کار بزرگی را انجام داد و چگونه آندری چمرکین روس‌ها و رونی ولر آلمانی را مقهور قدرت خود کرد.
همچنین در در این مراسم نه یادی از ملکه تپانچه شد و نه مختار نورفشان دارنده هفت مدال پارالمپیک مورد تجلیل قرار گرفت.
رضازاده؛ هرکولی که چمرکین را بازنشسته کرد
حسین رضازاده نامی آشنا در تاریخ وزنه‌برداری ایران است. نامی که در بازی‌های المپیک ۲۰۰۰ سیدنی، وزنه‌برداری ایران را در کانون توجه جهانی قرار داد و تا پایان دوران خداحافظی، حریفی برای وی در دنیای فولاد سرد پیدا نشد. رضازاده سال ۲۰۰۰ و در المپیک سیدنی برابر دیدگان بزرگانی مانند چمرکین روس و رونی ولر مدال طلا را کسب کرد. وی تنها وزنه‌بردار ایرانی است که ۲ طلای المپیک را در کارنامه دارد. نابغه اردبیلی ورزش ایران همچنین چهار مدال طلای جهانی را کسب کرده است. بعد از رضازاده بزرگانی مانند بهداد سلیمی، سجاد انوشیروانی و علی داودی در دسته فوق سنگین موفق به کسب مدال طلا و نقره المپیک شدند.
حسین رضازاده با کسب ۲ مدال طلا المپیک پرافتخارترین وزنه‌بردار کشورمان در ادوار المپیک به شمار می‌رود و با کسب چهار عنوان قهرمانی جهان در جایگاه دوم پرافتخارترین وزنه‌برداران ایران در مسابقات المپیک و جهانی قرار گرفته است. البته نباید ۳ مدال طلا، نقره و برنز در المپیک را فراموش کرد.
ساعی پرافتخارترین المپین
هادی ساعی که در المپیک ۲۰۰۰ سیدنی موفق به کسب مدال برنز شده بود و برای نخستین بار ایران را در رشته‌های رزمی صاحب مدال کرد در بازی‌های المپیک ۲۰۰۴ آتن و در یونان سرزمین اسطوره‌ها دومین مدال خود را به دست آورد اما رنگ این مدال طلایی بود. وی در پکن ۲۰۰۸ و برابر چشم هزاران چینی، نابغه سرزمین اژدهای زرد را مغلوب کرد تا راه سومین مدال خود را هموار کند. هادی ساعی با طلای المپیک پکن پرافتخارترین المپین ایران شد. وی اکنون ریاست فدراسیون تکواندو را بر عهده دارد. ساعی ۲ مدال طلا، یک نقره و یک برنز قهرمانی جهان را در نیز کارنامه ورزشی خود دارد.
حدادی غول تاریخ‌ساز دوومیدانی
احسان حدادی که با قهرمانی جوانان آسیا در سال ۲۰۰۴ چهره شده بود، در المپیک ۲۰۱۲ پکن یکی از نتایج تاریخی ورزش ایران را رقم زد و موفق شد برای نخستین بار مدال المپیکی برای دوومیدانی کسب کند. حدادی در لندن موفق شد در ماده پرتاب دیسک، رکورد ۶۸.۱۸ متر را به ثبت برساند تا بعد از هارتینگ آلمانی مدال نقره را به دست بیاورد. حد نصاب هارتینگ ۶۸.۲۸ متر بود.
حدادی در المپیک ۲۰۱۶ ریو و ۲۰۲۰ توکیو حضور داشت اما نتایج چشمگیری کسب نکرد. وی همچنین توانسته چهار مدال طلا بازی‌های آسیایی را کسب کند و در آستانه ضرب پنجمین مدال خود قرار گرفته است.
نصیری نابغه قرن بیستم
خروس طلایی وزنه‌برداری ایران همان نابغه آسیا و جهان است که برای اولین بار موفق شده سه برابر وزن خود پولاد سرد را بالای سر ببرد. «محمد نصیری» قهرمانی ملی ایرانیان است که توانست، ۱۸ رکورد جهانی و المپیک را در رشته وزنه‌برداری جابجا کند. او در المپیک ۱۹۶۸ مکزیکوسیتی، با غلبه بر «ایمره فولدی» وزنه‌بردار نامدار مجارستانی، مدال طلا المپیک را کسب کرد.
نصیری همچنین چهار سال پس از آن هنرنمایی در المپیک ۱۹۷۲ مونیخ دوم شد و مدال نقره گرفت. نصیری در المپیک ۱۹۷۶ مونترال موفق به کسب مدال برنز شد. خروس طلایی وزنه‌برداری ایران که بازنشسته شد این رشته تا ۳۲ سال بعد رنگ طلا المپیک به خود ندید تا اینکه حسین توکلی در المپیک ۲۰۰۰ سیدنی به این انتظار ۳۲ ساله پایان داد و اولین طلای وزنه‌برداری ایران را در بازی‌های المپیک پس از پیروزی انقلاب اسلامی را کسب کرد.
نصیری با پنج عنوان قهرمانی جهان در رشته وزنه‌برداری همچنان پرافتخاترین ورزشکار این رشته به شمار می‌رود.
امامعلی حبیبی ببر مازندران
نام امامعلی حبیبی با کشتی‌های زیبا و غلبه بر حریفان نامدار گره خورده است اما آنچه بیش از همه ببر مازندران را در مرکز توجه قرار داده، ضرب نخستین طلای المپیک ایران است. حبیبی این مدال را در المپیک ۱۹۵۶ ملبورن ضرب کرد. چند دقیقه بعد از حبیبی، غلامرضا تختی نیز دومین مدال ایران را ضرب کرد تا روز طلایی کشتی در سرزمین کانگوروها رقم بخورد.
حبیبی علاوه بر کسب مدال طلا المپیک سه عنوان قهرمانی کشتی آزاد جهان را در کارنامه دارد و توانسته مدال طلا بازی‌های آسیایی ۱۹۵۸ توکیو را نیز کسب کند.
دایی شهریار فوتبال ایران
یکی از ستارگان تیم ملی فوتبال ایران در قرن گذشته علی دایی بود؛ مردی که با عنوان شهریار در فوتبال ایران حضور داشت و توانست در باشگاه های بزرگی مانند هرتابرلین، آرمینیا بیله‌فلد، بایرن مونیخ توپ بزند و در لیگ قهرمانان اروپا نیز سه گل برابر تیم‌های میلان و چلسی به ثمر برساند. دایی که تجربه حضور در ۲ جام جهانی ۱۹۹۸ فرانسه و ۲۰۰۶ آلمان را دارد در ۱۴۹ بازی ملی موفق به ثبت ۱۰۹ گل شد و تا سال ۲۰۲۱ آقای گل ملی فوتبال جهان بود.
دایی همچنن شناخته شده‌ترین چهره بین‌المللی فوتبال ایران به شمار می‌رود. رکورد دایی در آخرین ماه‌های سال ۲۰۲۱ توسط کریستیانو رونالدو ستاره برزیلی شکسته شد.
دایی که از وی به عنوان اعتبار فوتبال ایران یاد می‌شود پای ثابت مراسم‌های بزرگ فیفا است و به نمایندگی از قاره آسیا در این رویدادهای بزرگ حضور داد. آخرین حضور وی نیز به قرعه‌کشی جام جهانی ۲۰۲۲ قطر بازمی‌گردد که شهریار فوتبال ایران در کنار بزرگانی مانند کافو، لوتار ماتیوس و دیگر بزرگان فوتبال جهان در این مراسم حضور داشت.
خادم پهلوانی بی‌بدیل
رسول خادم یکی از پـرافـتـخـارتـریـن کـشـتـی‌گـیـران ایـران و جـهـان به شمار می‌رود که در کارنامه ورزشی خود علاوه مدال‌های رنگارنگ جهان و المپیک عناوینی مانند رییــس فــدراسـیــون کـشـتـی، سرمربی تیم ملی کشتی آزاد ایران، عضو هیأت اجرایی کمیته ملی المپیک، عضو هیئت رئیسه اتحادیه جهانی کشتی و مدیر سابق حوزه فنی تیم‌های ملی کشتی را در کارنامه دارد.
خادم که نخستین مدال طلای ایران در المپیک بعد از انقلاب اسلامی را به نام خود ضرب کرده است در رقابت‌های جهانی نیز موفق به کسب ۲ مدال طلا و یک نقره شده است. خادم در المپیک ۱۹۹۶ آتلانتا موفق به کسب مدال طلا و در المپیک ۱۹۹۲ بارسلون مدال برنز را کسب کرد. پیروزهای او برابر ماخابرک خازراتسف نابغه کشتی آزاد روس‌ها به شکسته شدن هیمنه قدرت روس‌ها منجر شد هنوز در خاطرات ماندگار است.
پهلوان‌باشی که پا در کفش آمریکایی‌ها کرد
نام «علیرضا سلیمانی» با پهلوانی گره خورده و شاید دلیل این کار همانی باشد که خود بارها در مصاحبه‌هایش به آن اشاره کرد. او در خانواده‌ای کاملا ورزشی دیده به جهان گشود که پهلوانی در خون و رگ آنان جریان داشت و پدربزرگش از پهلوانان نامی زمان خود بود.
سلیمانی که با ۶ پهلوانی ایران، عنوان پهلوان باشی را یدک می‌کشد پنج عنوان قهرمانی آسیا، یک عنوان قهرمانی جهان و یک طلای بازی‌های آسیایی را در کارنامه دارد، عناوینی که شاید ماندگارترین آن فینال پیکارهای جهانی سال ۱۹۸۹ در شهر مارتینی سوییس در برابر «بروس بومگارتنر» غول آمریکایی و رییس فعلی فدراسیون کشتی آمریکا بود. بروس بومگارتنر یکی از چهره‌های پرافتخار کشتی آمریکا در جهان محسوب می‌شود که در ۴ المپیک به ۲ مدال طلا، یک نقره و یک برنز رسید و ۳ طلا، ۳ نقره و ۳ برنز جهان را نیز از آن خود کرد.
مدال طلای علیرضا سلیمانی در این مسابقه ها در واقع نخستین مدال طلای ورزش ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی در مسابقه‌های قهرمانی جهان در تمامی رشته‌های ورزشی به حساب می‌آید. علیرضا سلیمانی که به عنوان قهرمانی رسید، «بروس بومگارتنر» از آمریکا نایب قهرمان شد و «اصلان بیک خادراتسف» از اتحاد جماهیر شوروی سابق بر سکوی سوم ایستاد و در این حالت پرچم ایران بالاتر از پرچم کشورهای آمریکا و شوروی سابق به اهتزار درآمد و بار دیگر، تاریخ برای کشتی ایران تکرار شد.
چرا که جهان پهلوان غلامرضا تختی در مسابقه‌های قهرمانی جهان در سال ۱۹۵۴ جهان در توکیو ژاپن موفق شد با کسب مدال طلای جهان، بالاتر از «بوریس کولایف» از اتحاد جماهیر شوروی سابق و «جک بابلر» از آمریکا قرار گیرد و پرچم ایران بالاتر از پرچم های اتحاد جماهیر شوروی سابق و آمریکا قرار گرفت.
روند جهانی شد والیبال ایران
تیم ملی والیبال ایران که روند رو به رشد خود را از سال ۲۰۱۱ با خولیو ولاسکو آغاز کرده بود، در یک دهه موفق به کسب چهار عنوان قهرمانی قاره کهن شد و المپیک را نیز تجربه کرد. در این یک دهه والیبال ایران به قدرتی جهانی تبدیل و در نهایت موفق به کسب سهمیه در لیگ جهانی شد.
ایران در این لیگ نیز درخشان ظاهر شد و بارها قدرت‌های بزرگی مانند ایتالیا، آلمان، آمریکا و فرانسه را شکست داد و حتی در مسابقات جهانی نیز در جمع ۶ تیم پایانی قرار گرفت. تیم والیبال مردان ایران در مسابقات جام بزرگ قهرمانان جهان در سال ۲۰۱۷ به عنوان سومی رسید که بهترین عنوان تیمی در رده سنی بزرگسالان است.
مختار نورافشان؛ پرافتخارترین پارالمپین
نورافشان در کارنامه ورزشی خود ۲ طلا، ۲ نقره و یک مدال برنز در ماده پرتاب دیسک، ۲ مدال طلای پرتاب نیزه و یک مدال طلا و ۲ مدال نقرۀ پرتاب وزنه از پنج دوره حضور در بازی‌های پارالمپیک از سال ۱۹۸۸ سئول تا ۲۰۰۴ آتن را دارد. همچنین در ۹ دوره مسابقات جهانی از سال ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۲ نیز هفت مدال طلا، یک نقره و یک برنز در پرتاب دیسک، ۶ مدال طلا، یک نقره و یک برنز در پرتاب نیزه و در پرتاب وزنه هم پنج مدال نقره و ۲ مدال برنز کسب کرده است، ضمن اینکه در پارالمپیک ۱۹۸۸ سئول و مسابقات قهرمانی جهان در آلمان رکورد پرتاب دیسک دنیا را ترقی داد و در مسابقات جهانی مجروحین جنگی در نیوکاسل انگلستان در رشتۀ شنا نیز برندۀ مدال نقره شده است.
نورافشان از جمله ورزشکارانی است که سردیس وی در تالار مشاهیر ورزش ایران نصب شده است.
جوانمردی؛ ملکه تپانچه
ساره جوانمردی از چهره‌های استثنایی ورزش با کسب عناوین پارالمپیکی در رشته تیراندازی یکی از بانوان موفق ورزش کشور به شمار می‌رود. زهرا نعمتی با کسب سه مدال طلا و یک نقره پارالمپیک برترین بانوی ورزش ایران و ساره جوانمردی با ۳ طلا و یک برنز در جایگاه دوم قرار دارد. کسب ۲ مدال طلا از پارالمپیک ریو باعث شد که کارشناسان و رسانه‌ها به او لقب ملکه تپانچه در جهان را بدهند.
جوانمردی در توکیو نیز تاریخ‌ساز شد و با شکستن رکورد پارالمپیک مدال طلای تپانچه ۱۰ متر را از آن خود کرد. ملی‌پوش شیرازی تیراندازی ایران با کسب ۲۳۹.۲ امتیاز بالاتر از ورزشکار ترکیه و هندوستان به این مدال رسید. در بخش المپین‌ها جواد فروغی ملی‌پوش تیراندازی تپانچه بادی کشورمان با کسب ۲۴۴.۸ امتیاز در المپیک توکیو رکورد ایران و المپیک را از آن خود کرد.
میرزایی؛ پوکر طلا
«محمدرضا میرزایی جابری» از آن دسته از ورزشکاران پارالمپیکی به شمار می‌رود که پنج بار متوالی در بزرگ‌ترین جشنواره ورزشی جهان حضور داشته است. ورزشکاری که پس از پایان دوران دبیرستان گام به جبهه جنگ گذاشت و با وجود مجروحیت متوالی تا سال ۱۳۶۵ در آن عرصه بود. ضایعه نخاعی هر چند که این ورزشکار را ویلچرنشین کرد اما نتوانست بر اراده او غلبه کند، بلکه مسیر زندگی‌اش را از مبارزه در میدان جنگ به سمت و سوی مبارزه در میدان ورزش سوق داد. او با کسب چهار مدال طلا از پنج پارالمپیک توانست نام خود را در ورزش‌های پارالمپیکی جاودانه کند.
میرزایی در پارالمپیک‌های ۱۹۹۲ بارسلون، ۱۹۹۶ آتلانتا، ۲۰۰۰ سیدنی، ۲۰۰۴ آتن و ۲۰۰۸ پکن حضور داشت که در سال ۱۹۹۲ به‌عنوان چهارم و در دوره‌های دیگر مدال طلا در رشته پرتاب نیزه کسب کرد.
