بازار سرمايه با یک بازار کارآمد در حوزه تامین مالی فاصله دارد

به گزارش ایران اکونومیست, علي سنگينيان-مدير عامل شركت تامين سرمايه امين- به عمده ترين مشكلات تامين مالي از طريق بازار سرمايه اشاره كرد و گفت:عمده ترین مشکلات این حوزه به 2 بخش قابل تقسیم است. بخش اول مربوط به کاستی های ساختاری بازار سرمایه مربوط  است که به اندازه و عمق کمتر بازار نسبت به بازار پول، تنوع ناکافی روش های تامین مالی در این بازار و همچنین نا آشنایی فعالان اقتصادی با این بازار است. به عبارت دیگر، بازار سرمایه اگرچه با رشدهای قابل توجه در سال‌های اخیر همراه بوده است اما همچنان با یک بازار کارآمد و موثر در حوزه تامین مالی فاصله دارد.
وي ادامه داد:بخش دوم هم به هزینه‌های تامین مالی بر می‌گردد. اگرچه هزینه های ملموس تامین مالی از این بازار قابل رقابت با بازار پول است اما هزینه های غیر ملموس آن یعنی هزینه های شفافیت و نظارت باعث می‌شود برخی فعالان بازار در قیاس با منافع و هزینه های تامین مالی ، بازار پول را بر بازار سرمایه ترجیح دهند.

وي يادآور شد:البته این مشکل مربوط به بازار سرمایه نیست بلکه به دلیل استانداردهای پایین‌تر بازار پول، به تامین کنندگان منابع از بازار سرمایه تحمیل می‌شود.

مدير عامل تامين سرمايه امين در پاسخ به اين سوال كه چه موانعي موجب شده است تا تامين مالي از طريق بازار سرمايه در حد مطلوبي انجام نشود؟گفت:محدودیت‌های یادشده باعث شده است که فعالان اقتصادی همواره به شبکه بانکی به عنوان اصلی ترین منبع تامین مالی نگاه کنند.

وي ادامه داد: البته باید دقت کرد که این نابرابری به نوعی از ساختار اقتصاد کلان کشور نشئت گرفته است. تسلط دولت بر اقتصاد و وجود بخش بزرگ دولتی در قیاس با بخش غیر دولتی و همچنین وجود درآمدهای نفتی سرشار که به شبکه بانکی راه یافته‌اند، باعث شده است سرمایه‌گذاران کمتر به بازار سرمایه و راه‌کارهای آن احساس نیاز کنند.

به گفته ي سنگينيان ،نمونه همین ساختار در اکثر کشورهای با بخش دولتی بزرگ یا درآمدهای قابل‌توجه حاصل از منابع طبیعی، قابل مشاهده است. زیرا در اقتصادهای یادشده عملا بخش خصوصی واقعی و فعال که نیازمند تامین منابع از بازار باشد، شکل نگرفته است. بخش دولتی و عمومی هم که به منابع دیگر دسترسی دارد. بنابراین فضایی برای توسعه بازار سرمایه ایجاد شده است. 

 
مدير عامل تامين سرمايه امين به راهكاريهاي افزايش تامين مالي از طريق بازار سرمايه اشاره كرد و افزود:در شرايط كنوني و مانند اغلب كشورهاي در حال توسعه، بانك‌هاي تجاري بر بازار مالي كشور تسلط دارند و عمده منابع مالي کوتاه‌مدت و درازمدت مورد نياز فعاليت بنگاه‌هاي‌ اقتصادي، از محل منابع بانکی تامين مي‌شود. اما بايد توجه داشت كه ماهيت كوتاه‌مدت منابع و تعهدات بانك‌ها و همچنين مقررات موجود براي نگهداري ذخاير قانوني، مانعي براي تامين منابع مالي درازمدت از طريق نظام بانكي است و از اين‌رو، بازار سرمايه باید به‌‌عنوان جايگزين مناسب، معرفي ‌شود. 

وي تصريح كرد:بازار سرمایه با توجه به ويژگي‌هاي قابل ملاحظه خود، بازار بهتري براي تجهيز منابع مالي درازمدت دولت، شركت‌ها، بانك‌ها و حتي پروژه‌هاي بزرگ و درازمدت است. هرچند بازار سرمایه برای انجام اين وظايف، نيازمند پيش‌نيازهاي از جمله وجود بورس و اتاق پاياپاي كارآمد، سازوكار تنظيمي و نظارتي مناسب و به‌روز، بسترسازي مناسب براي گزارش‌گري شركت‌ها و راهبري مناسب شركت‌ها با هدف ايجاد اعتماد به بازار است. 

سنگينيان تاكيد كرد:البته باید دقت کرد که علاوه بر موارد ذكر شده در هر دوي اين بازارها، نيازمند چارچوب‌هاي نهادي توسعه ‌يافته در سطح کلان، شامل حقوق مالكيت، مقررات ورشكستگي، مقررات مربوط به رقابت و مقررات نظارتي مناسب هستند. بنابراين، نظام حقوقي و مقرراتي مناسب و همچنين طراحي سازوكارهاي مناسب براي كنترل و حذف فساد، اتخاذ سياست‌هاي اقتصادي كارآمد و طراحي و استقرار نهادهاي مالي قوي، از پايه‌ای‌ترين الزامات استقرار يك نظام مالي پويا و كارآمد هستند که بدون آن‌ها توسعه هر دو بازار پول و سرمایه با مشکل مواجه خواهد شد.

وي اظهار كرد:بررسی‌ها نشان می‌هد که در حال حاضر علاوه بر نبودن برخي الزامات كلان  اشاره شده، محدوديت‌هايي در برخي حوزه‌هاي عملياتي بازار اوراق بهادار مانند ارتباط با بازهای جهانی، تمرکز مالکیت و پایین بودن سطح سهام شناور، سطح پایین دانش مالی در کشور و نهادهای مالی توسعه نیافته وجود دارد كه آن را از یک بازار توسعه یافته و کارآمد متمایز می‌سازد و در ردیف بازار‌های درحال توسعه قرار می‌دهد. بنابراین برای افزایش سهم بازار سرمایه از تامین مالی، برآورده کردن هردو الزام، سطح کلان و عملیاتی الزامی است.

در همین راستای با بهره گیری ازفرصت به وجودآمده  وبه منظور بررسی زمینه های سرمایه گذاری ،چالش های مربوطه وراهکارهای تامین مالی، نخستین همایش مربوط به نقش شرکت‌های تأمین سرمایه در بازار سرمایه کشور سه‌شنبه  ۱۴ آبان ماه ۹۲ در مرکز همایش‌های بین‌المللی صدا و سیما برگزار می‌شود.

این همایش تحت عنوان ((بانکداری سرمایه‌گذاری و صنعت اوراق بهادار)) برای نخستین بار با حضور شرکت‌های تأمین سرمایه فعال در بازار سرمایه کشور و فعالان بازار برگزار خواهد شد.