به گزارش ایران اکونومیست، پیش از آغاز به کار شورای شهر دوم، شاهد تخریب هایی در باغات تهران بودیم بگونه‌ای که مالکان برای استفاده از زمین ملک شان اقدام به تخریب یا خشک کردن درختان می‌کردند تا بتوانند حداکثر سود را در ساخت و ساز داشته باشند تا اینکه اعضای شورای شهر تهران قاعده ۳۰، ۷۰ را پیشنهاد دادند و اعلام کردند که مالکان در راستای عدم تخریب به جای اینکه در سطح بسازند، بر روی ارتفاع ساخت و ساز انجام دهند تا هم باغات و درختان حفظ شوند و هم مالک باغات سود اقتصادی کافی را از ملک خود ببرد.
براساس این مصوبه که به برج - باغ شهرت گرفت مالک باغ می بایست ۷۰ درصد باغش را حفظ کرده و تنها در ۳۰ درصد ساخت و ساز انجام دهد که این مصوبه در طرح جامع شهر تهران نیز مورد تاکید قرار گرفت، اما این بایدها و الزامات بر روی کاغذ ماند؛ چرا که در عمل به دلیل نبود نظارت کافی، مالکان برای تأمین پارکینگ واحدهای خود و همچنین احداث مجموعه های جانبی همچون استخر، سالن ورزش و... گودهای برج را چنان عمیق برداشتند که ریشه درختان نیز از بین رفت و عملا ریشه درختان را به میهمانی بتن و میلگرد دعوت کردند.
قرار بود مصوبه برج - باغ، باغات و درختان تهران را حفط کند؛ اما در عمل به ضد خود تبدیل شد و درختان و باغات را از بین برد تا اینکه با روی کار آمدن شورای شهر پنجم، آنها به مطالبه شهروندان برای حفظ درختان و باغات باقی مانده پاسخ دادند و این مصوبه را در حالی که بیش از ۶۰ پرونده مفتوح بود، لغو کردند.
از بین رفتن ۱۲۸ هکتار باغ در ۱۰ سال
آرش میلانی رئیس کمیته محیط زیست شورای شهر پنجم تهران با بیان اینکه تاثیرات مصوبه برج - باغ در شهر مشخص است، می گوید: «بروند ببینند که در بیش از ۲۸۰ برج - باغ که ساخته شد، چند باغ با گذشت زمان حفظ شده است.»
وی ادامه می‌دهد: «درست است که در دهه ۸۰ شورای شهر وقت، مصوبه‌ای تحت عنوان برج - باغ را در تهران اجرایی کرد که بر این اساس مالکان در ۳۰ درصد زمینشان می‌توانستند برج بسازند و بنا به گفته طراحان این مصوبه، قرار بوده که این تصمیم، باغات تهران را حفظ کند؛ اما در پشت این مصوبه این پیش بینی که عملا ساخت و ساز گسترده در باغات، آنها را از بین می برد، وجود نداشت و می بینیم که در این میان توقع درآمدزایی از حوزه شهرسازی با رویکرد شهرفروشی، عدم نظارت و کنترل شهرداری بر عملکرد مناطق در سطوح مختلف فضایی را فراهم آورد که با رانت و تبعیض جواز ساخت در باغات صادر می شد و اینگونه ۱۲۸ هکتار از باغات در یک بازه ۱۰ ساله از بین رفت.»
به گزارش ایران اکونومیست، بعد از مدتی شورای پنجمی ها، مصوبه ای تحت عنوان خانه - باغ را تصویب کردند که بر اساس آن، در باغات حداکثر دو طبقه در ۱۵ درصد با کاربری مختلف در نظر گرفته شده بود و قرار بود بسته‌های تشویقی نیز ضمیمه این مصوبه شود که می توانست شاهد استقبال مالکان باغات باشیم؛ اما این بسته های تشویقی هیچ وقت رونمایی نشد.
با توجه به نارضایتی برخی مالکان باغات و همچنین عدم ارائه بسته های تشویقی، شاهد عدم استقبال از اخذ پروانه ساخت در باغات بودیم و اصطلاحا باغات فریز شد، بگونه‌ای که به گفته مهدی چمران رئیس شورای شهر تهران « در سال ۹۹ هیچ پرونده‌ای پروانه ساخت نگرفت و در سال ۹۸ نیز تنها دو پرونده درخواست صدور پروانه ساخت داشتند. این در حالی است که در ملاقات‌های مردمی مدام یکی از درخواست‌های مردم این است که این قوانین اجازه نوسازی خانه‌هایشان را از آنان گرفته است.»
وی می افزاید: «در حال حاضر این قانون(خانه - باغ ) اجرا می شود و ما ملزم هستیم همین قانون را اجرا کنیم. نظر اعضای شورا هم این بود که حق مردم تضییع نشود فردی که زمینی دارد که به زباله دانی تبدیل شده می‌تواند ۶۰ درصد آن را زیر بنا ببرد؛ اما زمینی که تعدادی درخت دارد مالک آن باید نقره داغ شود که این درست نیست. بر همین اساس بسیاری از باغات از بین می رود، چرا که فرد زمین گران قیمت خود را نمی‌تواند در ۱۵ درصد و دو طبقه بسازد. در سال ۹۹ نیز حتی یک پروانه در این حوزه اخذ نشده و در سال ۹۸ نیز تنها دو مورد خاص پروانه ساخت گرفته شده است.»
به گفته چمران، «ما اعلام کردیم که باید با همان دوستان و اساتید دانشگاه همفکری کنیم و قانونی را تدوین کنیم که اشتباهات گذشته تکرار نشود. باغات حفظ شود و مردم هم به منافعی که می‌خواهند و حقشان است، برسند و مهمتر از همه درختی هم قطع نشود؛ اما فعلا برخلاف جار و جنجالی که به راه افتاد، هیچ فرقی با گذشته نکرده و کسی هم نمی‌آید پروانه باغ دریافت کند.»
رییس شورای شهر تهران با تاکید بر اینکه ما به هیچ عنوان به دنبال قطع درختان نیستیم چرا که هر درختی قطع شود ضربه محکمی به پاکی هوای شهر و سلامت هوای شهر وارد می آید و در این هم شک نداریم، ادامه می دهد:« باید منافع مردم در نظر گرفته شود. گرچه ما منافع کل شهر و همه مردم پایتخت را ارجحیت می‌دهیم؛ اما در این مسیر نباید به کسی ظلم شود، به ویژه وقتی کسی جایی را خریده باشد، با این قوانین اجازه هیچ کاری به او نمی‌دهیم و ما باید به دور از تفکرات و دیدگاه‌های سیاسی به این موضوع بپردازیم چرا که همه برای خود و خانواده‌مان و مردم شهر دغدغه داریم.»
وی با بیان اینکه باید برای حفظ باغات به یک نتیجه واحد برسیم، می افزاید: «باید به قانونی برسیم که احساسی نباشد و ضمات اجرایی داشته باشد و در عین حال به درختان آسیبی نرسد. باید قوانینی تصویب کنیم که افراد نگاهشان به درخت و درختکاری نگاهی تقدس‌گرایانه باشد، این در حالی است که سالهای قبل این نگاه در بین مردم وجود داشت و درخت برای مردم مقدس بود، اما امروز متاسفانه برخی درخت را به چشم دشمن نگاه می‌کنند و سعی در خشکاندن آن دارند. باید مشوق مردم در کاشت درخت باشیم نه در خشکاندن و نابود کردن آن.»
جعفر شربیانی عضو هیات رییسه شورای اسلامی شهر تهران نیز در این خصوص تاکید می کند: «امروز با دو تجربه متفاوت برج - باغ و خانه - باغ در مواجهه با موضوع حفظ باغات در شهر تهران روبه‌رو هستیم که در این تجربیات متفاوت، حقوق مالکان و صیانت از باغات تهران استیفا نمی‌شود و در شورای ششم شهر تهران به این نتیجه رسیدیم باید تغییراتی در این قانون ایجاد شود تا دو مولفه حقوق مردم و حفظ باغات در آن رعایت شود.»
به گزارش ایران اکونومیست، با اینکه اعضای شورای ششم شهر تهران از ضرورت بازنگری در این مصوبه خبر می دهند؛ اما هنوز از این طرح رونمایی نکردند هر چند که مهدی عباسی رئیس کمیسیون شهرسازی شورای شهر ششم پیش تر به ایران اکونومیست گفته بود:« ما به دنبال راه حل سوم هستیم.»
وی با تاکید بر اینکه معتقدیم که با انجام اصلاحاتی همچون پهنه بندی، منطقه بندی،توجه به سرانه‌ها، جغرافیای باغات و...می شود در مورد ساخت و ساز در باغات تهران تصمیم گرفت، می افزاید:« به عنوان مثال چرا در یک زمینی که سالیان سال حتی یک قطعه درخت ندارد و اساسا آبی هم برای رشد درخت ندارد، ساخت و ساز نشود، در حالی که مالک می‌تواند در ۳۰ درصد ملک خود ساخت و ساز آنهم با ضابطه مشخص داشته باشد و ۷۰ درصد زمینش را در اختیار فضای عمومی شهر قرار دهد؟. »
وی با تاکید بر اینکه هنوز جزییات این اصلاحات مشخص نیست و من ایده‌ها را بیان می‌کنم، می افزاید: «حالا برعکس این اتفاق، ممکن است مالک در یک باغ گسترده درخواست ساخت و ساز دهد، آیا باید در این باغ ساختمان سازی شود؟ تصور کنید ملکی دارای درختان با بن زیاد است که نشان می دهد مالک به حفظ فضای سبز و درختان توجه داشته آیا نباید این مالک تشویق شود؟ یا برعکس بررسی ها نشان دهد که مالک،باغش را خشک و نابود کرده آیا این فرد نباید تنبیه شود؟ که ما در راه حل سوم به این موضوعات توجه کردیم.»
عباسی در مورد تشویق مالکانی که باغات خود را حفظ کردند به مسئله " حق انتقال توسعه" اشاره کرده و می افزاید: «باید باغات تهران را حفظ کنیم اما اگر مالکی خواهان ساختمان سازی در باغش بود باید تراکم در یک پلاک دیگر به او داده شود؛ اما این مباحث پیچیده و فنی است و باید اقدامات کارشناسی و مطالعات زیادی صورت گیرد که هنوز در ابتدای راه هستیم و لازم است که راه حل سومی پیدا کنیم و تلاش ما بر حفظ باغات است.»
انتهای پیام
