جلال موسوی در خصوص ضرورت حذف کنکور به شیوه فعلی، افزود: اینکه سه سال تلاش دانش‌آموز در یک آزمون چهار ساعته تستی سنجیده شود، قطعاً مناسب نیست. کجای جهان چنین سنجشی اتفاق می‌افتد. تمام دانش آموزان ما حدی از استرس را در کنکور تجربه می‌کنند. استرس‌های کاذب، مشکلات روحی قبل و بعد از کنکور و روی آوردن به داروهای مختلف برای کاهش این مشکلات از جمله مواردی است که باعث می‌شود در خصوص برگزاری کنکور به شیوه فعلی تجدیدنظر کنیم.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه ما باید استرس دانش آموزان را بشکنیم، خاطرنشان کرد: برای تدوین طرح، جلسات متعددی با روان شناسان داشتیم. آنان به صراحت می‌گفتند که این آزمون کنکور به شدت تأثیر منفی روی دانش آموزان می‌گذارد. این تأثیر منفی را می‌توان به راحتی در جامعه احساس کرد. امتحان نهایی هم استرس دارد اما میزان آن قابل تحمل است. چرا که ما این استرس را پخش کردیم. دانش آموز می‌داند اگر یکی از امتحانات نهایی را با موفقیت پشت سر نگذارد، فرصت‌های دیگری برای جبران آن وجود دارد.
موسوی با بیان اینکه سابقه تحصیلی تنها مبتنی بر آزمون‌های نهایی استاندارد و جامع است، اظهار داشت: در هیچ‌یک از آزمون‌های مؤثر در سابقه تحصیلی، تصحیح معلم خود دانش آموز اثرگذار نیست و تصحیح کننده آزمون یک معلم دیگر است که به صورت اتفاقی از سراسر کشور انتخاب می‌شود.
وی در تشریح فرآیند برگزاری آزمون نهایی، گفت: در آزمون نهایی سه شبهه یا آسیب وجود دارد. یکی از این ایرادات به آزمون نهایی فعلی نظام طراحی سوال است. در کنکور ریاضی سال ۹۸، دو درصد دانش آموزان درس ریاضی را بالای ۵۰ درصد زدند. یعنی اکثریت داوطلبان در رشته ریاضی این درس را کمتر از ۵۰ درصد پاسخ دادند. این نشان دهنده عدم استاندارد بودن سوالات کنکور است. این مشکل هم برای آزمون نهایی و هم برای کنکور است اما در آزمون نهایی می‌توان این مشکل را راحت تر برطرف نمود.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با تأکید بر اینکه سوالات آزمون نهایی هم باید استاندارد شوند، گفت: جلسات متعددی با نمایندگان آموزش و پرورش داشتیم و قرار شد سوالات آزمون‌های نهایی استاندارد شوند. نظام آموزشی و ارزشیابی تغییر و بهبود یابند. شبهه دوم بحث امنیت جلسات آزمون‌های نهایی است که امنیت جلسات آزمون‌های نهایی و شیوه برگزاری آن با کنکور تفاوتی ندارد.
موسوی شبهه سوم را در نظام تصحیح دانست و خاطرنشان کرد: به نظام تصحیح شبهاتی وارد شده بود. در این نظام تاکنون دو نفر مصحح یک برگ آزمون بودند اما معمولاً مصحح دوم، تصحیح همکار خود را تأیید می‌کرد که این موضوع درصد خطای این روش را بالا می‌برد یا این ایراد را می‌گیرند که در برخی از نقاط کشور مدیران کل شهرستان‌ها و مدیران مدارس اصرار می‌کنند به دانش آموزان نمرات بالا داده شود تا کودک در آزمون کنکور در آینده موفق تر عمل کند و آمار استانی پذیرفته شدگان در استان بهتر شود.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: خطای انسانی هم در ایجاد اشکال در تصحیح آزمون‌ها مؤثر است. شاید زمانی که معلم در حال تصحیح برگه است، حال مساعدی نداشته باشد و از دقت کافی برخوردار نباشد و یا ممکن است دانش آموز سوال اول را به خوبی پاسخ ندهد و با اینکه سوالات بعدی را به خوبی پاسخ داده باشد در ذهن معلم این طور اثر گذاشته که دانش آموز همه سوالات را به خوبی پاسخ نداده است.
همه شبهات را در زمینه نظام تصحیح بررسی کرده‌ایم
موسوی با بیان اینکه ما همه شبهات را در زمینه نظام تصحیح بررسی کرده‌ایم، گفت: نظام تصحیح به صورت کامل الکترونیکی خواهد شد. در حال حاضر برگه دانش‌آموز بعد از امتحان به دو قسمت تقسیم شده است و از سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ زمانی که برگه‌ها کدگذاری می‌شود، پاسخ‌نامه‌ها اسکن شده و دانش‌آموز پاسخ هر سوال را در کادر مشخص جواب می‌دهد. نرم‌افزاری که در حال حاضر طراحی و به صورت آزمایشی تست شده است، پاسخ هر سوال را جدا می‌کند و در سیستم به صورت الکترونیکی در سراسر کشور توزیع می‌شود. به صورت رندوم تصحیح هر سوال به معلمان یک استان داده می‌شود.
وی افزود: به دلیل آنکه پاسخ‌نامه‌ها کدگذاری شده، هویت دانش‌آموز و مصحح ناشناس باقی می‌ماند. همچنین از سوی دیگر، مصحح شماره یک تنها سوال یک را تصحیح می‌کند و هر معلمی تنها جواب‌های یک سوال برگه‌های دانش‌آموزان را تصحیح می‌کند. با این روش، خطاهای انسانی در تصحیح پاسخ‌نامه‌ها به شدت کاهش می‌یابد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه طراحی این سامانه انجام شده است، گفت: قطعاً باید فرآیند نوین برگزاری امتحانات نهایی تا سال ۱۴۰۲ عملیاتی شود. تنها مکانیزم‌های سخت‌افزاری آن مانند اسکنر که تعداد زیادی از آن هم لازم است، باید تدارک دیده شود. با سازمان برنامه و بودجه هم در این زمینه رایزنی‌های خوبی انجام شده و قول تأمین بودجه تهیه سخت‌افزارهای مورد نیاز برای اجرای این طرح داده شده است.
