تجارت نفت روسیه با اقدام تولیدکنندگان در به تعویق انداختن فروش و امتناع واردکنندگان از پذیرش کشتیهای روسی، دچار اغتشاش شد و خریداران در سراسر جهان پس از مجموعه تحریمهایی که علیه مسکو بر سر حمله به اوکراین وضع شد، در جست و جوی منابع جایگزین هستند.
کشورهای متعددی تحریمهای گسترده علیه شرکتها، بانکها و اشخاص روسی پس از حمله هفته گذشته روسیه به اوکراین وضع کردند و غولهای انرژی جهانی برنامه هایی را برای خروج از پروژه های چند میلیارد دلاری در روسیه اعلام کرده اند.
هر چند که تحریمها مستقیم تجارت نفت را هدف نگرفته اند اما خریداران نفت روسیه در آسیا، اروپا و شمال آفریقا ناپدید شده و صعود شاخصهای قیمت جهانی به بیش از ۱۰۰ دلار در هر بشکه را به دنبال داشته اند. روسیه دومین صادرکننده بزرگ نفت خام در جهان پس از عربستان سعودی است و چهار تا پنج میلیون بشکه در روز نفت خام و دو تا سه میلیون بشکه در روز فرآورده های نفتی صادر می کند. در شرایطی که تقاضا در دوران پساکرونا رشد چشمگیری پیدا کرده و تولیدکنندگان بزرگ قادر به همگام ماندن با تقاضای رو به رشد نیستند، بازیگران بازار از این واهمه دارند که روند رشد قیمتها ادامه پیدا کند.
تاثیر تحریمها در سراسر بازار نفت ملموس بوده است. گرید نفتی اورال روسیه بیش از ۱۸ دلار در هر بشکه ارزانتر از معاملات فیزیکی نفت برنت عرضه می شود که در دوران پس از فروپاشی شوروی بی سابقه محسوب می شود. حتی در این قیمت هم معامله گران قادر به یافتن خریدارانی که حاضر به دریافت نفت روسیه باشند، نیستند.
یک معامله گر نفت روسیه گفت: هیچ کس تمایلی به خرید، حمل یا نگهداری نفت روسیه ندارد.
معامله گران در بازارهای فیوچرز، قیمت قراردادهای جاری نفت برنت را ۱۵ دلار بالاتر از قراردادهای آتی برده اند که از هم اکنون تا شش ماه دیگر تحویل داده می شوند. این قیمت بی سابقه بوده و نشان دهنده نگرانیهای رو به رشد نسبت به عرضه محدود است.
حتی نفت غیر روسی هم با مشکلاتی روبرو شده است. پنج معامله گر که مایل نبودند نامشان فاش شود، به رویترز گفتند: خریداران از نفت خط لوله کنسرسیوم خط لوله کاسپین (CPC) برای تحویل در اواخر مارس اجتناب می کنند. خط لوله CPC نفت از بندر نووروسییسک روسیه صادر کرده و آن را با گریدهای نفتی روسیه ترکیب می کند که اکثر خریداران را از دریافت این نفت بازمی دارد و یافتن بیمه برای کشتیها را دشوار می کند.
مایک ورث، مدیرعامل شرکت شورون روز سه شنبه به خبرنگاران گفت: این منبع عرضه مهمی – بیش از نیم میلیون بشکه در روز – به جهان است که در حال حاضر به عرضه نفت واقعا نیاز دارد. شورون ۱۵ درصد سهم در خط لوله CPC و ۵۰ درصد در شرکت تنگیزشوراویل سهم دارد که میادین نفتی در غرب قزاقستان را توسعه داده است.
شرکتهای انرژی بریتیش پترولیوم، اکوئینور و شل خروج خود از پروژه های چند میلیارد دلاری در روسیه را اعلام کرده اند و بریتیش پترولیوم بارگیری نفت کوره از بندر تامان روسیه در دریای سیاه را لغو کرده است. غول آمریکایی اکسون موبیل کارمندان آمریکایی خود را از روسیه خارج می کند اما هنوز توقف فعالیتهایش در این کشور را اعلام نکرده است.
خریداران در سراسر جهان به دنبال منابع دیگری برای تامین نفت مورد نیازشان هستند. پالایشگاه هندی دولتی بهارات پترولیوم که ماهانه دو میلیون بشکه نفت اورال روسیه را خریداری می کند، به دنبال دریافت نفت بیشتری از تولیدکنندگان خاورمیانه برای آوریل است. کانادا روز دوشنبه اعلام کرد واردات نفت از روسیه را ممنوع می کند.
معامله گران آمریکایی از تجارت نفت روسیه اجتناب می کنند؛ در حالی که خریداران آسیایی منتظر شفافیت از سوی بانکها در خصوص امکان مبادله با فروشندگان روسی هستند. دولت مالزی اعلام کرد یک نفتکش با پرچم روسیه که هدف تحریمهای آمریکا قرار گرفته است، اجازه نخواهد یافت وارد بندر کوالا لینگی شود.
کشورهای اتحادیه اروپا در حال بررسی ممنوعیت ورود کشتیهای روسی به بنادر این بلوک هستند. انگلیس روز دوشنبه اعلام کرد ورود کشتیهای متعلق به روسیه یا کشتیهایی که تحت اداره، کنترل، کرایه یا ثبت این کشور قرار دارند یا با پرچم روسیه حرکت می کنند را به بنادر انگلیسی ممنوع خواهد کرد.
بر اساس گزارش رویترز، انتظار می رود روسیه صادرات نفت به چین را افزایش دهد. خبرگزاری تاس روسیه گزارش کرد شرکت ترانس نفت که بیش از ۸۰ درصد از نفت تولید شده در روسیه را مدیریت می کند، قصد دارد عرضه به چین را از طریق خط لوله اسپو بالا برده و از ۲.۲۲ میلیون تن در فوریه به ۲.۴۸ میلیون تن در مارس افزایش دهد.
ایسنا
