سمانه زمانی درباره خدمات مراکز مداخله در بحران اورژانس اجتماعی سازمان بهزیستی گفت: اقدامات اجرایی مراکز مداخله در بحران شامل پذیرش، خدمات تخصصی، ترخیص و پیگیری پس از ترخیص است.
وی درباره پذیرش این مددجویان در مراکز مداخله در بحران ادامه داد: مراجعان میتوانند به طرق مختلف از جمله خود معرف و ارجاعی شامل درون سازمانی و برون سازمانی در مراکز مداخله در بحران پذیرش شده و از خدمات تخصصی شامل خدمات مددکاری اجتماعی، خدمات روانشناسی، خدمات بهداشتی و درمانی، خدمات تربیتی، خدمات حقوقی، خدمات فرهنگی و آموزشی و خدمات تیم تخصصی بهرهمند شوند.
سرپرست بهزیستی استان تهران با اشاره به خدمات مددکاری اجتماعی گفت: بخشی از خدمات مددکاری اجتماعی شامل مصاحبه تشخیصی، ارایه خدمات اجتماعی، ارتباط با خانواده، آموزش مهارتهای زندگی (با همکاری روانشناس)، بازتوانی و پیگیری پس از ترخیص است. همچنین مصاحبه بالینی و معاینه وضعیت روانی، انجام آزمونها، مشاوره و درمان اعم از مشاوره فردی و روانشناسی خانوادگی و گروهی، زوج درمانی، خانواده درمانی، آموزش مهارتهای زندگی از جمله خدماتی است که در بخش روانشناسی ارائه میشود.
زمانی همچنین درباره خدمات بهداشتی و درمانی در مرکز مداخله در بحران گفت: تهیه شرح حال، انجام معاینات کامل، انجام آزمایشات پاراکلینیکی روتین، تشخیص و تدوین و اجرای طرح خاص درمانی، نظارت بر بهداشت فردی، محیط، آموزش پیشگیری از H.I.V و ایدز و هپاتیت از جمله اقداماتی است که در این بخش انجام میشود در بخش خدمات تربیتی نیز خدماتی چون نظارت و مراقبت شبانه روزی بخش نگهداری موقت، ارایه خدمات مورد نیاز به مراجعان در بخش نگهداری موقت و همکاری با سایر اعضاء تخصصی مرکز ارائه میشود. چنانچه مددجو نیازمند خدمات حقوقی نیز باشد خدماتی چون ارایه راهنماییهای حقوقی به افراد، پیگیری امور حقوقی افراد از مراجع ذیربط به وی نیز داده میشود.
وی با اشاره به اینکه در بخش خدمات فرهنگی و آموزشی آموزش مهارتهای زندگی، برنامه ریزی جهت گذران اوقات فراغت متناسب با نوع مشکل و مدت زمان نگهدار ی در مرکز (حداکثر ۲۰ روز) و آموزش مسایل مذهبی ارائه میشود، خاطرنشان کرد: خدمات تیم تخصصی نیز که به سرپرستی مسئول مرکز و متشکل از مددکار اجتماعی، روانشناس، روانپزشک، پزشک، مشاور حقوقی و در صورت نیاز پرستار و مربی است شامل مطالعه ارزیابیهای صورت گرفته توسط سایر کارشناسان مرکز، اتخاذ تصمیم مناسب و متناسب با وضعیت مراجعه کننده از بدو ورود تا زمان ترخیص و تعیین نحوه پیگیری پس از ترخیص است.
سرپرست بهزیستی استان تهران درباره افراد مشمول دریافت خدمات از مرکز تصریح کرد: زوجین متقاضی طلاق و افراد دارای اختلاف خانوادگی حاد، زنان و دختران در معرض آسیب اجتماعی یا آسیب دیده اجتماعی و افرادی که قصد خودکشی دارند یا اقدام به خودکشی کرده اند، همسران آزار دیده، کودکان آزار دیده، مبتلایان به اختلال هویت جنسی (T. S)، دختران و پسران فراری از منزل و سایر افرادی که در شرایط بحرانی قرار دارند، مشمول دریافت خدمات مرکز مداخله در بحران در اورژانس اجتماعی میشوند.
وی همچنین درباره اقدامات پس از ترخیص افراد آسیب دیده توضیح داد: مددکار اجتماعی مرکز موظف است پس از ترخیص پیگیری لازم را انجام دهد. برخی از اشکال پیگیری نیز شامل مراجعه حضوری مددکار اجتماعی به افراد یا بالعکس، تماس تلفنی مددکار اجتماعی با افراد یا بالعکس، مکاتبه مددکار اجتماعی با افراد یا بالعکس است مدت پیگیری از سوی مددکار نیز میتواند کوتاه مدت، میان مدت و یا بلند مدت باشد و تا زمان رسیدن به استقلال نسبی پیگیری باید انجام شود. البته باید توجه داشته باشید که در ابتدا، فاصله پیگیریها پس از ترخیص کوتاه بوده ولی به مرور زمان این فاصلهها باید بیشتر شود تا منجر به وابستگی مراجع نشود. پرونده این افراد آسیبدیده در اورژانس اجتماعی بسته نمیشود و مددجو میتواند هر زمان که نیاز داشته باشد برای استفاده از خدمات مراجعه یا تماس داشته باشد.
سرپرست بهزیستی استان تهران در پاسخ به این سوال که در سال ۱۴۰۱ آیا به تعداد این مراکز اضافه میشود، گفت: در صورت تامین بودجه، تامین ساختمان و امکانات، خودرو، نیروی انسانی متخصص و تائید بهزیستی کشور میتوان به گسترش اورژانس اجتماعی اقدام کرد تا بتوان خدمات بهتری را به گروه هدف اورژانس اجتماعی ارائه کرد. لازم به توضیح است که در کلانشهر تهران با توجه به بعد جمعیت و گسترش آسیبهای اجتماعی تعداد ۲۰ مرکز دیگر مورد نیاز است.
زمانی با بیان اینکه خدمات اقامتی در مراکز مداخله در بحران صرفا به صورت موقتی است، تصریح کرد: خدمات نگهداری موقت شامل خدمات تخصصی فوق الذکر به زنان و دختران در معرض آسیب یا آسیب دیده اجتماعی است که مشمول بهرهمند شدن از خدمات مرکز هستند و این افراد میتوانند حداکثر به مدت ۲۰ روز از خدمات نگهداری موقت استفاده کنند البته این مدت در صورت نیاز با تایید تیم تخصصی برای ۲۰ روز دیگر قابل تمدید است. بعد از این دوران با تشخیص و نیاز مددجو به مراکز دفتر امور آسیب دیدگان اجتماعی منتقل میشوند.
وی در پاسخ به این سوال که هر مرکز شبانه روزی (نگهداری موقت) ظرفیت اقامت چند مددجو را دارد، خاطرنشان کرد: مرکز سطح یک ۱ تعداد ۲۰ نفر ظرفیت دارد و مرکز سطح دو ۲ تعداد ۱۰ نفر دارد.
سرپرست بهزیستی استان تهران در بخش دیگری از صحبتهای خود درباره خدمات اصلی اورژانس اجتماعی گفت: مداخله در بحران شامل دو بخش خدمات سرپایی و خدمات نگهداری موقت است. در بخش خدمات سرپایی نیز خدمات تخصصی مددکاری اجتماعی، روانشناسی، پزشکی، روانپزشکی، حقوقی و… به افرادی که مشمول خدمات مرکز میشوند، ارائه میشود. در بخش خدمات نگهداری موقت نیز خدمات تخصصی فوق الذکر به زنان و دختران در معرض آسیب یا آسیب دیده اجتماعی که مشمول بهرهمند شدن از خدمات مرکز هستند، ارائه میشود.
زمانی همچنین درباره خدمات خط تلفن اورژانس اجتماعی توضیح داد: خدماتی که توسط خط تلفن اورژانس اجتماعی ارائه میشود شامل معرفی خدمات سازمان بهزیستی به تماس گیرندگان، ارائه راهنمایی لازم به تماس گیرندگان، ارجاع تماس گیرندگان به مراکز تابعه سازمان (توان بخشی، پیشگیری و اجتماعی)، ارجاع افراد به مرکز مداخه در بحران فردی، خانوادگی و اجتماعی (اورژانس اجتماعی) و ارجاع افراد مشمول دریافت خدمات به واحدهای خدمات اجتماعی سیار است. البته باید توجه داشت که در صورتی که برای حمایت از افراد تماس گیرنده نیاز به مداخله مرکز فوریتهای پلیس (۱۱۰) باشد، هماهنگی لازم صورت پذیرد.
وی با اشاره به خدمات سیار اورژانس اجتماعی گفت: خدمات مددکاری اجتماعی شامل بررسی نوع حمایتهای اولیه مددکاری و چگونگی ارائه خدمات و انجام هماهنگیهای لازم و در صورت نیاز ارجاع به مراکز فعال ذیربط است. خدمات روانشناسی از طریق روانشناس پس از مصاحبه اولیه و به صورت سرپایی انجام خواهد گرفت و در صورت نیاز به خدمات بیشتر به مراکز فعال ذیربط ارجاع خواهد شد.
سرپرست بهزیستی استان تهران درباره ترخیص مراجعه کنندگان گفت: ترخیص پذیرششدگان به طرق مختلف از جمله بازگشت به خانواده، ارجاع به مرکز اورژانس اجتماعی، ارجاع به سایر مراکز سازمان (مراکز ترک اعتیاد، سالمندان، معلولین، بیماران مزمن روانی، کودکان بیسرپرست و بدسرپرست (شبه خانواده) و… معرفی و ارجاع به مؤسسات و تشکلات غیردولتی و معرفی و ارجاع به دستگاههای اجرایی از قبیل وزارت بهداشت (ایدز و هپاتیت) و استانداریها و دفاتر اتباع بیگانه (مهاجران و پناهندگان)، کمیته امداد برای خانوادههای نیازمند و… انجام میشود.
زمانی در پاسخ به این سوال که اورژانس اجتماعی در سال ۱۴۰۰ ماموریت داشته است، گفت: تعداد ارائه خدمات ۹ ماهه (پذیرش) از طریق خط تلفن ۸۷۸۱۴ مورد، خدمات شامل ۸۷۵۹ مورد و ۱۱۰۱ مورد مداخله در بحران است.
وی همچنین با بیان اینکه بیشترین تماسهای دریافتی در سال جاری در خصوص آزار و اذیت کودک و همسرآزاری بوده است، گفت: برخی از موارد با مداخله تلفنی کارشناسان خط تلفن ۱۲۳ و ارائه راهکار و ارجاع به مراکز متناسب با مشکل، سن جامعه هدف و ... حل و برخی با مراجعه کارشناسان خدمات سیار در محل و ارائه خدمات حضوری شده است. همچنین در برخی موارد نیز نیاز به مداخلات قضائی و انتظامی بوده که به آن نهاد ارجاع و در صورت نیاز کودک و زن آزار دیده جهت حفظ سلامت جسمانی و روحی ایشان به مراکز بهزیستی ارجاع شدهاند.