رضا سپنتا در مورد آخرین وضعیت بازار سرمایه اظهار کرد: ما شاهد یک نزول میان‌مدت و بلندمدت در بازار بورس کشور هستیم. از مردادماه سال 99، نزول شاخص آغاز شد و شاخص از 2 میلیون و 100 هزار به 1 میلیون و 100 هزار رسید و شاهد 1 میلیون اصلاح شاخص کل بودیم. با امیدی که در کشور در بحبوجه انتخابات ایجاد شد، شاخص توانست یک رشد نسبتا خوب را در بازه حدود 3 ماهه تجربه کند. این نشان داد که اگر سرمایه‌گذاران شرایط را به لحاظ پایه‌داری مناسب ببینند حاضر هستند که سرمایه خود را مجددا به بورس بسپارند و در آن سرمایه‌گذاری کنند.
وی افزود: البته متاسفانه شاخص‌سازی انجام می‌شود و حمایت از بورس هماهنگ نیست و هرکسی طبل خود را می‌زند؛ دغدغه رییس سازمان بورس، بانک مرکزی و وزارت اقتصاد باید همسو شود. دغدغه این دوستان در جایگاه خود کاملا درست به نظر می‌رسد اما خوب است که این تیم دور هم جمع شوند و سیاست‌هایی را در کنار هم اتخاذ کنند که همه بتوانند وضعیت کلی خود را بهبود ببخشند و به همدیگر کمک کنند که وضعیت در همه جوانب به پایداری برسد.
سپنتا ادامه داد: اینکه صرفا چند صنعت یا سهم حمایت شده و اصطلاحا شاخص‌سازی شود، دردی از بورس دوا نخواهد شد. برای اینکه بتوانند امید و اطمینان را به بازار برگردانند نیاز به یک سری تصمیمات کارشناسی از جمله تصمیماتی که اخیرا گرفته شد البته به شرطی که کارشناسی باشد و نحوه انتقال آن هم صحیح باشد می‌تواند مجددا اعتماد را به بازار برگرداند و شاهد این باشیم که پول‌هایی که از بورس رفته، به تدریج به آن گسیل شود.
وی همچنین اضافه کرد: رشدی که اتفاق افتاد در اواخر شهریورماه سال جاری مجددا به یک اصلاح بازگشت البته این حرکت صعودی نیز خود بخشی از یک اصلاح بزرگتر است، منتهی توانست سدهای مقاومتی بزرگی را بشکند. از جمله شاخص 1 میلیون و 500 هزار را به سمت بالا شکست و توانست تا 1 میلیون و 585 هزار توانست پیشروی کند. همین موضوع بیشتر تحلیلگران را بر آن داشت که این موج می‌تواند موجی از ساختار انگیزشی جدید باشد اما متاسفانه مجددا دستورها در حد صحبت باقی ماند و جنبه عملی به خود نگرفت. دغدغه‌های بزرگتری وجود دارد و همین باعث شد که مجددا به ریل نزول برگردیم و ساختار پیچیده اصلاحی مجددا شکل بگیرد.
این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: امروز تقریبا به شاخص 1 میلیون و 200 هزار رسیده‌ایم، ستاد اقتصادی دولت ده تصمیم را اتخاذ کرد که از این میان می‌توان به تعیین سقف گاز خوراک پتروشیمی، کاهش 5 درصدی مالیات شرکت‌های تولیدی، تزریق 30 هزار میلیارد به صندوق تثبیت بازار، تعیین سامانه نیما برای 90 درصد از نرخ تسهیل دارایی‌های ارزی، حضور رییس سازمان بورس در جلسات تصمیم‌گیری در مورد نحوه عرضه اوراق دولتی و ... اشاره کرد.
وی خاطرنشان کرد: این تصمیمات هزینه خاصی هم برای دولت ندارد ولی تا حد زیادی تصمیمات کارشناسی‌شده‌ای است و اگر ادامه‌دار باشد ما می‌توانیم به تدریج آرامش را به بورس بازگردانیم تا سرمایه‌گذاران به آن اعتماد کنند. یکی از مهم‌ترین اتفاقاتی که باید در یک بازار بیافتد تا جذب نقدینگی در آن حادث شود، اطمینان حداقلی و امید به آینده بازار است. ما در محدوده حمایتی بسیار خوبی هستیم اما مقاومت‌های تکنیکال شاخص یکی پس از دیگری خودنمایی می‌کنند. بنابراین اگر این تصمیمات ادامه‌دار نباشد، ساختار اصلاحی فعلی می‌تواند بازهم بسط پیدا کند.
سپنتا اظهار داشت: وقتی روند نزولی شروع می‌شود، این روند می‌تواند ادامه‌دار باشد و باید به انتهای خود برسد و صرفا با چند خبر مثبت و چند تصمیم حمایتی نمی‌شود از نزول بیشتر جلوگیری کرد. اگر حمایتی از دست برود بازار و روند هوشمند است و باید خود را به حمایت بعدی برساند. بنابراین امیدوار هستم که این تصمیمات ادامه‌دار باشد و به صورت عملی اتفاق بیافتد. در مناطقی که بازار از نظر تکنیکالی در مقاومت قرار می‌گیرد، این تصمیمات مثبت به صورت تدریجی به بورس منتقل شود تا بتواند راحت‌تر از سد مقاوممت‌ها عبور کند.
وی در مورد تحلیل هفته گذشته بورس بیان کرد: در هفته گذشته 2711 میلیارد تومان در طی 4 روز معاملاتی از بورس خارج شد. بعد از جلسه ستاد اقتصادی شاهد این بودیم که در روز چهارشنبه، شاخص کل حدود 21 هزار و 500 واحد و شاخص هم‌وزن حدود 1700 واحد رشد کردند که طی روز معاملاتی جاری این رشد ادامه‌دار بود و توانستیم یک رشد حدود 29 هزار و 608 واحدی درشاخص کل و 6382 واحدی در شاخص هم‌وزن داشته باشیم.
این کارشناس بازار بورس گفت: برخلاف روز چهارشنبه که بازار مثبت بود ولی وضعیت خرید و فروش در شرایط تساوی بود یعنی 115 نما در صف خرید و 112 نما در صف فروش با ارزش صفوف پایانی تقریبا برابر بودند. با وجود اینکه 21 هزار و 500 واحد شاخص کل مثبت بود، 90 میلیارد تومان خروج نقدینگی داشتیم که این همان شاخص‌سازی است. البته شاخص‌سازی به این معنا نیست که اعداد را تغییر می‌دهند بلکه از یک سهم یا یک گروه خاص حمایت می‌شود و آن گروه جایگاه بالایی را در ارزش معاملات دارد و با وجود اینکه بسیاری از سهم‌ها در شاخص منفی معامله می‌شوند اما شاخص کل مثبت است که این به درد بازار نمی‌خورد. بازار زمانی وضعیت خوبی دارد که شاخص هم‌وزن وضعیت مثبت و نسبتا خوبی به خود ببیند و بازار بتواند در همه صنایع یک رشد نسبی و مناسب را داشته باشد.
وی افزود: امروز با همان 29 هزار و 608 واحد مثبت ما شاهد این بودیم که 281 نماد در صف خرید بود که ارزش 1000 میلیارد تومان در انتهای بازار داشت و 60 نماد با ارزش 315 میلیارد تومان در صف فروش بودند. بازار به لحاظ جایگاه در محدوده مناسبی است اما ضعف بزرگ بازار ما این است که سمت خریدار فعال نیست. ما این را می‌توانیم کاملا از وضعیت معاملات خرد سهام که امروز حدود 3000 میلیارد تومان بود متوجه شویم. معاملات خرد سهام بسیار کم است؛ ما فروشندگان را کماکان در بورس داریم هرچند از تعداد آنها بسیار کاسته شده اما خریداری نیست که سهم‌ها بخرد چراکه انگیزه‌ای برای خرید فعلا وجود ندارد.
سپنتا در ادامه تصریح کرد: دلیل آن هم شرایط ناپایدار اقتصادی، موضوع بودجه که هنوز تصویب نشده و بسیاری از سرمایه‌گذاران در مورد آن سردرگم هستند، وضعیت نامشخص برجام و... است که باعث می‌وشد که سمت خریدار همچنان دست نگه دارند و وارد بازار نشود. علی رغم اینکه قیمت‌ها به لحاظ تئوریک بسیار مناسب هستند این اتفاق هنوز در بازار نیافتاده است.
وی افزود: نکته بسیار مهم این است که باید تیمی متشکل از کارشناسان خبره تشکیل شود که تا حدودی این اتفاق افتاده ولی باید به نظر آنها بها داده شود. برجام بسیار به تحقق نزدیک شده و در صورتی که برجام اتفاق بیافتد ما شاهد کاهش قیمت‌ها، کاهش نرخ دلار و ... خواهیم بود. می توان گفت بازار دلار نقش اصلی را در بازارهای مالی کشور ما از جمله بورس ایفا می‌کند. در صورتی که دلار کاهش قیمت داشته باشد حتما در کوتاه مدت شاهد یک شوک نسبتا شدید به بازار هستیم.
وی اضافه کرد: خوب است که از همین الان تصمیماتی به صورت تدریجی اخذ شود و در بحبوحه مقاومت‌ها به بازار این سیگنال‌ها داده شود که حمایت انجام می‌شود. همین موضوع باعث می‌شود که ما آسیب کمتری در شرایط مختلف از جمله کاهش نرخ دلار در بورس داشته باشیم.
سپنتا در ادامه گفت: فکر می‌کنم که در همین هفته ما شاهد رشد نسبی شاخص‌ها از جمله شاخص کل و شاخص هم وزن باشیم. از روز دوشنبه و سه‌شنبه می‌توانیم مجددا شاهد افزایش عرضه‌ها باشیم. دلیل این موضوع این است که خریدارانی که اکنون وارد شده‌اند با حداقل سودهایی پول خود را از بازار خارج می‌کنند. شرایط بازار این است چراکه ناپایداری همچنان وجود داردو امید به آینده هنوز وجود ندارد و انگار آینده چندان روشن نبوده و مبهم است. پول‌های کلان وقتی وارد بازار می‌شوند که هم آینده را روشن ببیند و هم شرایط را به گونه‌ای ببیند که بتوانند به ان اطمینان کنند.
وی در پایان خاطرنشان ساخت: همین ده تصمیمی که اتخاذ شده می‌تواند بسیار جنبه کوتاه‌مدتی داشته باشد و طی همین هفته ما به تاریخ انقضای آن برسیم. امیدوارم تصمیماتی که اتخاذ می‌شود ادامه‌دار باشد و در شرایط و زمان‌های مناسب به بورس منتقل شود و دست‌اندرکاران از جنبه‌های عملی آن غافل نشوند چراکه سرمایه‌گذاران در این شرایط به هیچ عنوان دیگر اطمینانی به حرف‌هایی که زده می‌شود ندارند و فقط اقدام عملی مداوم می‌تواند این اعتماد از بین رفته به بورس را به صورت تدریجی برگرداند.
ایلنا
