در ادامه رفت و آمدهای مستمر مقامات ایران و جمهوری آذربایجان، رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی به‌منظور پیگیری و تسهیل در تردد ناوگان تجاری ایران و جمهوری آذربایجان، صبح دوشنبه عازم این کشور شد.
به گفته سیدعباس موسوی سفیر ایران در جمهوری آذربایجان در این سفر پروژه های مشترکی از جمله مسئله حمل و نقل در دستور کار قرار خواهد گرفت.
دیدار قاسمی و مقامات جمهوری آذربایجان پس از آن صورت می‌گیرد که روسای‌جمهور ایران و روسیه در سفر اخیر حجت‌الاسلام رئیسی به مسکو بر اتمام هرچه سریع تر کریدوری به نام « شمال-جنوب » تاکید داشتند.
کریدور به راهرو یا دالانی گفته می‌شود که برای حمل‌ونقل مورد بهره برداری قرار می‌گیرد. کریدور شمال جنوب به طول ۷۲۰۰ کیلومتر را سه کشور ایران، روسیه و هند در شهریور ۷۹ به منظور بهبود مناسبات تجاری و گسترش همکاری‌های حمل و نقلی بین اعضای تشکیل دادند.
در داخل ایران این کریدور به سه شاخه شرقی، مرکزی و غربی تقسیم بندی می شود. محور اصلی تعریف شده، شاخه غربی است که هدف آن کوتاه کردن انتقال کالا از مناطق جنوب و جنوب شرقی آسیا به روسیه و شمال اروپا است.
این کریدور با پذیرش ۱۱ عضو جدید از جمله جمهوری آذربایجان، ارمنستان، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکیه، اوکراین، بلاروس، عمان، سوریه و بلغارستان همچنان به کار خود ادامه می دهد.
به گفته بهرام امیراحمدیان کارشناس جغرافیای سیاسی « انتقال کالا از کریدور شمال-جنوب به لحاظ زمانی به صرفه تر از کانال سوئز است. اما باید این نکته را در نظر داشته باشیم، ترکیب کالاهایی که از این کریدور عبور می کند هم مهم است.»
کانال سوئز آب راهی در کشور مصر به درازای ۱۹۲ کیلومتر است که دریای مدیترانه را به دریای سرخ پیوند می‌دهد. این کانال سریع‌ترین مسیر کشتیرانی بین اروپا و آسیا است و چیزی حدود ۱۲ درصد کل تجارت دریایی دنیا از مسیر این کانال انجام می‌شود.
اما کانال سوئز همیشه مسیر امنی برای انتقال کالا نیست. در فروردین سال جاری به دنبال انحراف کشتی غول پیکر «اِوِر گرین» با محموله عظیمی از کانتینر‌ها در کانال سوئز و مسدود شدن این مسیر تا سه روز بعد، حدود ۴۰ میلیارد دلار به اقتصاد دنیا یعنی روزی ۹.۶ میلیارد دلار زیان وارد کرد.
به گفته کاظم جلالی سفیر ایران در روسیه، ایران می‌تواند با تقویت کریدور شمال-جنوب ارتباط زمینی خود را با روسیه بهبود بخشد و با کاهش مدت زمان سفر تا ۲۰ روز و صرفه جویی در هزینه‌ها تا ۳۰ درصد آن را جایگزین «مسیرپرخطرکانال سوئز» کند.
بحث دیگری که در تقویت کریدور شمال جنوب مطرح است بحث تامین امنیت مسیر، رفع موانع و قوانین دست و پا گیر است.
به باور امیراحمدیان«در بحث حمل ونقل بین الملل، چهار فاکتور؛ امنیت، سهولت، سرعت و منفعت مهم است و ایران به عنوان حلقه وصل این کریدور باید شرایطی را به لحاظ فنی و قوانینی فراهم کند تا دیگر کشورهای دیگر به استفاده از این مسیرترغیب شوند.»
در صورت اتمام این کریدور بر اساس آخرین آمار بیان شده در سایت تریدمپ، هر تن ترانزیت بار از این مسیر حدود ۷۵ دلار درآمد مستقیم برای ایران همراه خواهد داشت.
همچنین در صورت اتصال خط ریلی قزوین آستارا و تکمیل کریدور شمال جنوب، ظرفیت کسب درآمد تقریبا ۵.۷ میلیارد دلاری در سال برای ایران بوجود خواهد آمد.
