پس از تحولات اخیر اففغانستان و به روی کار آمدن طالبان و بر سر کار آمدن دولت جدید گمانهزنیهایی درباره تغییر روابط این کشور با کشورهای همسایه مطرح شد. پیشبینی و تحلیل برخی از کارشناسان مبنی بر این بود که از این پس روابط بین پاکستان و افغانستان قوی تر خواهد شد و پاکستان ممکن است بخشی از بازار ایران در کشور افغانستان را بگیرد اما عدهای دیگر معتقدند که پاکستان در این فاصله زمانی کوتاه نمیتواند نیازهای افغانستان را برآورده سازد و ایران همچنان راه دسترسی افغانستان به آبهای آزاد و بازار بین المللی خواهد بود.
رفته رفته مواضع بین کشورها روشنتر میشود و با تغییر مقررات در مباحث تجاری بین دو کشور میتوان به مواضع واضحتری رسید. چند روز گذشته کشور افغانستان اطلاعیهای صادر کردهاست که محتوای این اطلاعیه بر این مبنا است که هر راننده کامیون ایرانی هر 25 روز فقط یک بار اجازه ورود به خاک این کشور و عبور از پایانه مرزی را دارند. البته هنوز این بخشنامه و اطلاعیه به مرحله اجرا نرسیدهاست.
دستمان برای اقدام متقابل با افغانستان باز است
جواد هدایتی، مدیرکل دفتر ترانزیت و حمل و نقل بینالمللی سازمان راهداری در گفتوگو با خبرنگار ایلنا در این باره اظهار داشت: بخش دولتی و بخش خصوصی افغانستان از گذشته هم به شدت به دنبال این بود که سهم باری که با ناوگان افغان حمل میشود، افزایش یابد.
وی با بیان اینکه در این زمینه به نوعی تمامیتخواهی مطرح است، ادامه داد: طبق سیاست جدید، اگر کامیون ایرانی پس از تخلیه بار خود در افغانستان زودتر از 25 روز دیگر مجددا وارد خاک افغانستان شود، مشمول جرایم میشود.
مدیرکل دفتر ترانزیت و حمل و نقل بینالمللی سازمان راهداری افزود: در گذشته هم در مرز میلک با این مشکل مواجه بودیم و ناوگان ایرانی که از طریق این مرز وارد خاک افغانستان میشدند، با توقف طولانی در صف خروج مواجه میشدند به این دلیل که دفعات حمل بار ناوگان ایرانی کاهش پیدا کند تا به افزایش حمل ناوگان افغانستانی کمک شود.
هدایتی گفت: مدیران جدید این کشور که سابقه و تجربه کار در این زمینه را ندارند و این سیاستها در واقع از سوی افرادی که سابقه فعالیت در این حوزه را دارند، خط داده میشود.
وی با بیان اینکه هنوز به مرحله اجرا نرسیده است، گفت: دو روز گذشته به دعوت مسئولان افغانستانی مدیرکل حمل و نقل استان خراسان رضوی به همراه استاندار جلساتی در هرات داشتند و این نامه و اطلاعیه هم یکی از موضوعات جلسه بودهاست برای رفع مشکلات احتمالی تصمیماتی گرفته شود.
هدایتی افزود:به دلیل مسائل امنیتی و ترسی که وجود دارد، کامیونهای ایرانی معمولا بار را در همان محدوده مرز تخلیه میکنند. اما کامیونهای افغانی وارد خاک ایران میشوند و تا بندرعباس و سایر مقاصد در ایران در تردد هستند بنابراین ایران به راحتی میتواند اقدام متقابل را انجام دهد و دستمان برای اقدام متقابل باز است. اما باید توجه داشته باشیم که بارهایی که به این سمکت حرکت میکند عمدتا صادرات ایران است و این ملاحظات باید در نظر گرفته شود.
وی تاکید کرد: البته این موضوعات در بحث تجارت با ترکیه هم مطرح است و کشور ترکیه هم به دنبال این بوده که حمل و نقل به نحوی انجام شود که به نفع ناوگان کشور خودشان باشد.
ایلنا