زخم معده یکی از بیماری‌هایی است که طی آن غشای داخلی معده دچار جراحت می‌شود. گرچه این بیماری می‌تواند افراد جوان را نیز درگیر کند، اما زخم معده در افراد بالای ۶۰ سال بسیار رایج است. همچنین این موضوع در مردان شایع‌تر از زنان است.
زخم زمانی بروز می‌کند که اسید معده که مسئول هضم غذاست به دیواره معده آسیب وارد می‌کند. اصلی‌ترین دلیل بروز این حالت نیز ابتلا به عفونت‌های باکتریایی به ویژه هلیکوباکتر است. دلیل دیگر زخم معده استفاده بلند مدت از دارو‌های ضدالتهاب غیراستروئیدی است.
برای یک مدت طولانی تصور عمومی این بود که زخم معده ناشی از یک سبک زندگی خاص است. برای مثال، بسیاری تصور می‌کنند خوردن غذا‌های تند و استرس زیاد می‌تواند باعث بروز زخم معده شود. این درحالی است که تاکنون شواهد متقنی در این باره ارائه نشده است.
از آنجا که بخش میانی شکم محل قرار گرفتن چندین اندام مختلف است، برخی مردم در شناسایی زخم معده دچار تردید می‌شوند و گاهی آن را با مشکلات سایر اندام‌ها اشتباه می‌گیرند. علائم رایج زخم معده شامل موارد ذیل می‌شود:
۱- احساس ناخوشی در بین دو وعده غذایی
۲- درد معده به ویژه دردی که باعث بیدار شدن شما از خواب در طول شب شود.
۳- احساس سیری زودتر از حد معمول
۴- بروز نفخ شکم و یا احساس درد معده
۵- دردی که به صورت متناوب برای روز‌ها و هفته‌ها بروز کرده و متوقف شود.
در صورتی که زخم معده پیشرفت کند، علائم شدیدتری همچون حالت تهوع، استفراغ خونی، وجود خون در مدفوع، درد در پشت و کاهش وزن بی دلیل بروز می‌کند که در این حالت مراجعه به پزشک ضروری است.
غذای سالم
در کنار توجه به مراقبت‌های پزشکی و مصرف دارو، متخصصان همواره بر داشتن یک رژیم غذایی متناسب با زخم معده تاکید دارند. از توصیه‌های غذایی برای افراد مبتلا به زخم معده می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
۱- از رژیم غذایی حاوی فیبر مانند غلات کامل، دانه کتان، آجیل، پرتغال، سیب، و هویج تبعیت کنید.
۲- مواد غذایی غنی از ویتامین A مانند بروکلی، سیب زمینی شیرین، کلم و اسفناج استفاده کنید. ویتامین A باعث افزایش سطح مخاط تولید شده در مسیر دستگاه گوارش شده و مانع از آسیب جداره معده به وسیله اسید می‌شود.
۳- مصرف چای سبز یک روش طبیعی برای مبارزه با هلیکوباکتر که از عوامل بروز زخم معده است، می‌شود.
۴- مواد غذایی غنی از فلاونوئید مانند سیر، پیاز، کرنبری، توت فرنگی، بلوبری، و نخود فرنگی استفاده کنید. تحقیقات نشان داده است فلاونوئید می‌تواند مانع از گاستریت مزمن، عفونت‌های ناشی از هلیکوباکتر، و زخم معده شود.
۵- آب کرنبری نیز خطر رشد هلیکوباکتر را کاهش داده و از التهاب جلوگیری می‌کند.
در کنار موارد ذکر شده، مصرف برخی مواد غذایی مانند شیر، کافئین، برخی گوشت ها، غذا‌های تند و پرنمک، غذا‌های حاوی چربی زیاد و شکلات می‌تواند خطر بروز زخم معده را تشدید کند.
