به گزارش ایران اکونومیست-این روزها خرید جهیزیه که به طور عمده بر عهده‌ی خانواده‌ی عروس است به چالشی بزرگ تبدیل شده است. جهیزیه‌ای که تا همین سه چهار سال پیش با حدود ۵۰، ۶۰ میلیون جمع‌‌آوری و خریداری می‌شد، حالا فقط قیمت یکی دو قلم لوازم برقی و آشپزخانه‌اش به ۵۰، ۶۰ میلیون می‌رسد؛ لوازمی مانند یخچال، لباسشویی، اجاق گاز و جاروبرقی که آن قدر ضروری هستند که به هیچ وجه نمی‌توان از خریدش صرف نظر کرد.
گزارش‌های میدانی نشان می‌دهد خرید کالای دست دوم به ویژه لوازم برقی آشپزخانه به قدری مرسوم شده است که بسیاری از تازه عروسان به سراغ کالای نو نمی‌روند. جهیزیه‌ای که سال‌های سال از کوچه پس کوچه‌های بازار بزرگ تهران و سه راه امین حضور خریداری می‌شد و بوی نویی پلاستیکش مشام را می‌نواخت و نشانه‌ای از یک زندگی تازه و پر از امید بود، حالا از سایت‌ها و برنامه‌های خرید و فروش اینترنتی کالای دست دوم خریداری می‌شود.
خرید جهیزیه دست دوم رایج شده است
در شرایطی که خرید جهیزیه‌ی دست دوم هر روز بیشتر از گذشته در حال مرسوم شدن است، داوود عبداللهی رئیس اتحادیه سمساران و امانت‌فروشان در این خصوص به تصلا گفت: «خرید جهیزیه‌ی دست دوم موضوعی است که اخیرا بسیار رایج شده چرا که کالای نو بسیار گران شده است و مردم به سراغ کالای دست دوم می‌روند. هضم آن سخت است ولی اتفاق افتاده و مرسوم شده است. بنیه‌ی مالی مردم بسیار ضعیف شده است و ناچارند به سراغ کالای دست دوم بروند.»
وی افزود: «این مساله به ویژه در دو سه سال اخیر شدت زیادی گرفته است. پیشتر اصلا چنین وضعیتی در جامعه وجود نداشت. من حتی نشنیده بودم. اما سه چهار سالی است که رایج شده و در حال شدت گرفتن است. زمانی با پنچ یا ده میلیون می‌شد یک جهیزیه جمع کرد اما در حال حاضر حتی یک قلم هم نمی‌توان خرید. یا حتی امکان این بود که با پول جمع کردن و خرید چند وسیله جهیزیه‌ای برای اقشار ضعیف تهیه کرد. در حال حاضر همین کالاهای مقدماتی و اولیه هم بسیار گران شده است. قبلا کسی برای خرید جهاز به دنبال جنس دست دوم نبود. گاهی پیش می‌آمد که زوج‌هایی که قبلا ازدواج کرده‌اند یا مجردها برای خرید جنس دست دوم مراجعه کنند، اما تازه عروس‌ها اصلا.»
لوازم برقی خانگی؛ بیشترین خریدهای دست دوم
عبداللهی درباره این که کدام کالاها بیشتر به صورت کالاهای دست دوم خریداری می‌شود، گفت: «در میان وسایلی که برای جهیزیه لازم است، بعضی‌ها بیشتر به شکل دست دوم خریداری می‌شوند؛ لوازم برقی خانگی مانند یخچال، لباسشویی، اجاق گاز، تلویزیون و جارو برقی. در حالی که سرویس اتاق خواب و مبلمان کمتر به صورت دست دوم خریداری می‌شود. بیشتر کالاهای دست دوم از بین کالاهای برقی انتخاب می‌شوند.»
قشر متوسط به دنبال خرید کالای دست دوم
وی در ادامه در پاسخ به این پرسش که کدام گروه از مردم بیشتر کالای دست دوم خریداری می‌کنند، گفت: «کسانی که کالاهای دست دوم می‌خرند لزوما قشر ضعیف جامعه نیستند. اقشار متوسط هم زیاد به دنبال این کالاها می‌آیند. کسی که قشر ضعیف است که اصلا نمی‌تواند یخچال ساید بای ساید بخرد، چه نو و چه دست دومش را. قشر متوسط ساید بای ساید دست دوم را می‌خرد. این یخچال‌ها حتی در حالت دست دوم آن قدر گران است که هر کسی توان خرید آن را ندارد. باید به این نکته اشاره کنم که بسیاری از این کالاهای دست دوم نیز هزینه‌ی کمی را روی دوش مردم نمی‌گذارند اما باز هم مردم بین نو و دست دوم، ناچارند دست دوم را انتخاب کنند.»
کالاهای دست دوم ارزان نیستند
رییس اتحادیه سمساران و امانت‌فروشان افزود: «کالاهای دست دوم ارزان نیستند. این کالاها از منزل مردم بیرون می‌آید. کسانی که مهاجرت می‌کنند یا به دلیل نقل مکان کالاهای خود را واگذار می‌کنند، هرگز آن را ارزان نمی‌فروشند. بسیاری از این کالاها مدت زمان کمی مورد استفاده قرار گرفته‌اند. الآن قیمت کالاهای دست دوم هم مانند کالای نو هر روز در حال رشد است.»
همه در انتظار بهبود اوضاع اقتصادی هستند
وی در ادامه در خصوص اینکه در حال حاضر آیا خرید کالای دست دوم همچنان رو به رشد است یا نه، بیان کرد: «البته اخیرا کمی روند خرید کالاهای دست دوم کاهش یافته است. دلیل آن افزایش قدرت خرید مردم برای کالاهای نو نیست بلکه این است که همه منتظرند تا از روی کار آمدن دولت جدید چند وقتی بگذرد. همه از فروشنده تا خربدار مشغول رصد اوضاع قیمت‌ها هستند. این اتفاق برای کالاهای نو هم افتاده است. ما هم امیدواریم اوضاع اقتصادی بهتر شود. همه منتظرند ببینند در دو ماه آینده وضعیت چگونه می‌شود. مردم در همه‌ی خریدهاشان احتیاط را پیشه کرده‌اند.»
کیفیت عمده کالاهای دست دوم خوب است
عبداللهی در پایان درباره کیفیت کالاهای دست دوم خاطرنشان کرد: «این کالاهای دست دوم که برای جهیزیه خریداری می‌شود عمدتا پاسخگوی نیاز مردم است. کالاهای خوبی هستند. کیفیت لازم و کافی را دارند. چرا که این ها کالاهای خراب، معیوب یا فرسوده نیستند بلکه کالاهایی هستند که صاحبان آن‌ها مهاجرت یا نقل مکان کرده‌اند. معمولا کالاهایی هستند که زیاد استفاده نشده‌اند. مواردی پیش می‌آیند که خریداران از کالاهای دست دوم شکایت کنند اما این اتفاق به صورت نادر می‌افتد. معمولا خریداران از این کالاها راضی هستند.»
برنامه‌هایی که لغو شد
در این روزها که اوضاع اقتصادی کشور یکی از بحرانی‌ترین دوره‌هایش را می‌گذراند، بسیاری از افراد جامعه از برنامه‌هایی که بار مالی بر دوششان می‌گذارند صرف نظر کرده‌اند. بسیاری از خرید‌ها مانند خرید خانه و خودرو لغو شده است و شمار زیادی از جوانان ورود به بازار کار را به ادامه‌ی تحصیل ترجیح می‌دهند. در واقع هر آن چه که در این شرایط خرج هنگفت روی دست افراد می‌گذارد، به آینده‌ای ناآشنا موکول شده است و همه در تلاشند تا بتوانند در امروز و آینده‌ی نزدیک نیازهای مالی خود برطرف کنند. در این میان ازدواج یکی از آن اموری است که تا حد زیادی در میان بیشتر جوانان به حالت تعلیق درآمده است.
یخچال دست دوم ۳۵ میلیونی!
بر پایه شنیده‌ها قیمت بالای جهیزیه و به طور ویژه لوازم برقی، بعضی از تازه عروس‌ها را ناگزیر به خرید لوازم دست دوم کرده است. شیوا یکی از این نوعروس‌ها است. او چند ماهی است زندگی مشترک را آغاز کرده گفت: «من بیشتر اقلام جهازم را قبل از موج گرانی‌ها خریده بودم. از این دخترهایی بودم که تقریبا بیشتر جهازم آماده بود. فقط چند قلم از لوازم بزرگ را نخریده بودم. همیشه دوست داشتم فرش دستی بگیرم ولی به خاطر گرانی‌ها ماشینی خریدم. یخچال ساید بای سایدم را هم دست دوم ال‌جی گرفتم. اگر می‌خواستم این یخچال را نو بخرم باید بالای ۵۰ میلیون هزینه می‌کردم. اما حالا از طریق یکی از سایت‌های اینترنتی به قیمت ۳۵ میلیون خریدم. یخچال تمیز و سالمی است. اما در کل ترجیح می‌دادم که یخچال نو بخرم.»
بهای گران کالاهای دست دوم
به دنبال افزایش مشتریان خرید لوازم دست دوم، آگهی‌های خرید و فروش یخچال ساید بای ساید دست دوم در برنامه‌های فروش اینترنتی لوازم دست دوم زیاد شده است؛ یخچال فریزر ساید با ساید سامسونگ ۳۴ فوت به قیمت ۵۱ میلیون تومان، یخچال فریزر سامسونگ ۸۰ میلیون تومان، و آگهی‌های دیگری که یخچال‌های دست دوم ۴۵ و ۴۰ میلیونی را معرفی می‌کردند، از جمله نمونه‌های خرید و فروش لوازم خانگی دست دوم در فضای مجازی بود که نشان می‌دهد لوازم خانگی خارجی حتی اگر گران هم باشد، خواهان دارد.
کالای دست دوم به صرفه‌تر است
یکی از فروشندگان لوازم خانگی دست دوم که آگهی‌های فروش یخچال را منتشر کرده می‌گوید: «این یخچال کاملا نو است و فقط پانزده ماه از آن استفاده شده است. ما در حال مهاجرت هستیم و مجبوریم این جنس ارزشمند را بفروشیم. اگر جا داشتیم حتما نگه می‌داشتیم. هر کسی بخرد آدم خوش شانسی است. این جنس حرف ندارد. هیچ فرقی با یخچال نو ندارد. یخچال نو خریدن مثل ماشین نو خریدن است. پول الکی هدر دادن است. دست دوم اگر خوبش پیدا شود، به صرفه‌تر است.»
دست دوم‌های پرطرفدار
عروس‌هایی که جهیزیه دست دوم خریده‌اند یا تصمیم دارند بخرند کم نیستند. اما در کنار قیمت‌های بالا، وجود کالاهای تقلبی در بازار عامل دیگریست که خریداران جهیزیه را به خرید لوازم دست دوم سوق می‌دهد. پریماه که این روزها مشغول خرید جهاز است در این باره می‌گوید: «بازار خیلی بد شده است. اصلا جنس اصل پیدا نمی‌شود. اگر هم پیدا شود خیلی گران است. من چند قلم اصلی و بزرگ جهازم را دست دوم خریدم؛ یخچال، مایکروفر و ماشین ظرفشویی. یخچالی که الان در بازار ۶۰، ۷۰ میلیون است را ۳۵ میلیون، ظرفشویی ۳۰ میلیونی را ۱۳ میلیون و مایکروفر سولاردام ۲۰ میلیونی را ۶ میلیون از دست دوم فروشی خریدم. پولی که تا همین پارسال می‌توانستم خرج یک جهاز نو کنم را برای جنس دست دوم خرج کردم. چاره‌ای نیست. وقتی نداریم باید فکر راه حل باشیم.»
چند برابر شدن هزینه‌های ازدواج
ازدواج از آن دست اتفاقاتی است که افزون بر ابعاد اجتماعی، فرهنگی و روانشناختی، یک بعد اقتصادی هم دارد. یعنی زوج‌ها باید در زندگی خود نه تنها ملاحظات اجتماعی و فرهنگی بلکه ملاحظات اقتصادی جدیدی را نیز اعمال کنند که سبک زندگی تازه‌ای را برای آنان به همراه دارد. ازدواج بار مالی نسبتا زیادی را بر دوش خانواده‌ها می‌گذارد. از مراسم عقد و عروسی گرفته تا تهیه خانه و جهاز، همه هزینه‌های زیادی را می‌طلبد. با شرایط اقتصادی حال حاضر ایران، این هزینه‌ها چند برابر شده است. با این که بخشی از این هزینه‌ها بر عهده خانواده داماد و بخشی بر عهده‌ی خانواده عروس است، اما به دلیل افزایش بیش از حد قیمت‌ها باز هم می‌توان از سرسام‌آور بودن آن‌ها سخن گفت.
