محمد لاهوتی در مورد وضعیت تجارت با کشورهای عربی به ویژه کشورهای حاشیه خلیج فارس اظهار کرد: با توجه به اختلافاتی که متاسفانه بین ایران و عربستان پیش آمد و با بسته شدن سفارت عربستان شاهد بودیم که اغلب کشورهای عربی نیز روابط خود را با ایران تقلیل دادند. از این جهت ارتباط مجدد با عربستان نه تنها از بعد سیاسی و ارتباط با مهمترین کشور عربی ضروری است بلکه می‌تواند در تجارت ما نیز تاثیرداشته باشد.
مهمترین شریک تجاری ما بین کشورهای عربی در حال حاضر و همچنین طی سال‌های گذشته امارات متحده عربی بوده است که برای اولین بار در حوزه واردات، این کشور در 4 ماهه و 5 ماهه سال جاری جای چین را هم گرفته و اولین شریک تجاری ما در حوزه واردات است. دلیل آن هم این است که امارات کشور ری اکسپورت است و با ایجاد لجستیک و زیرساخت‌های مهمی که در بنادر خود و به خصوص جبل علی ایجاد کرده اکثر کالاهای ما از طریق امارات وارد کشور یا احیانا صادر می‌شود. از نظر صادراتی نیز امارات بعد از چین در رتبه دوم قرار دارد.
وی افزود: بنابراین مهمترین کشور در حوزه تجارت خارجی ایران در حال حاضر در کشورهای حوزه خلیج فارس امارات متحده عربی است. با توجه به میزان جمعیت در کشورهای عربی و نوع تقاضای آنها که معمولا کالاهای لوکس و کالاهای ساخته شده است، در مورد تجارت با باقی کشورهای عربی مثل قطر، عمان و ... رقابت زیادی وجود دارد. کشورهای متعدد پیشرفته‌ای در این رقابت حضور دارند بنابراین حضور در این بازارها نیاز به یک برنامه‌ریزی میان‌مدت و بلندمدت است.
لاهوتی با تاکید بر لزوم افزایش کیفیت محصولات تولیدی کشور برای داشتن سهم بیشتر از تامین تقاضای این کشورها گفت: این بازارها از این جهت مهم هستند که می‌توانند ارزآوری زیادی داشته باشند ولی تامین تقاضای آنها کار ساده‌ای نیست. در زمان تحریم قطر توسط دیگر کشورهای عربی عملا ما نتوانستیم در حوزه محصول چندان از این بازار بهره‌برداری کنیم. گرچه تا حد زیادی مواد اولیه و نیمه ساخته صادر گردید اما گستردگی این بازار بسیار بیشتر از سهمی بود که ما توانستیم از آن کسب کنیم. در صورتی که حجم صادرات رقیب اصلی ما یعنی ترکیه بدون داشتن مرز به مراتب بیشتر از ما بود و حتی در بعضی مواقع از خاک ما به صورت ترانزیت کالا صادر می‌کرد.
وی در ادامه اضافه کرد: تقریبا همه کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس کشورهای ثروتمندی هستند که واردکننده کالا ولی از نوع لوکس و باکیفیت بسیار بالا هستند. بنابراین در شرایطی که ما بتوانیم محصول با کیفیت و مورد تقاضای آنها را تولید کنیم، می‌توانیم بازار داشته باشیم. تنها محصولی که شاید در حال حاضر می‌توانست در این سطح از ایران به این کشورها صادرات شود، فرش دستبافت بود که آن هم به علت سیاست‌های سختگیرانه در مورد برگشت ارز و رفع تعهد ارزی، نتوانستیم از این ظرفیت استفاده کنیم.
رییس کنفدراسیون صادرات ایران در مورد نقش عربستان بر توسعه روابط تجاری ایران با کشورهای عربی بیان کرد: ممکن است ما با عربستان حجم تجارت زیادی نداشته باشیم اما تاثیرگذاری و جایگاه عربستان در سیاست‌‌گذاری کشورهای عربی در حوزه سیاست خارجی آنها بسیار زیاد است. با توجه به اختلافاتی که متاسفانه بین ایران و عربستان پیش آمد و با بسته شدن سفارت عربستان شاهد بودیم که اغلب کشورهای عربی نیز روابط خود را با ایران تقلیل دادند. از این جهت ارتباط مجدد با عربستان نه تنها از بعد سیاسی و ارتباط با مهمترین کشور عربی ضروری است بلکه می‌تواند در تجارت ما نیز تاثیرداشته باشد. به عنوان نمونه می‌توان اشاره داشت از زمانی که روابط عربستان با ایران قطع شد، گرچه به دلیل روابط تاریخی و حضور گسترده ایرانیان در امارات روند تجارت ادامه پیدا کرد ولی متاسفانه شاهد سخت‌گیری‌های امارات برای تجار ایرانی بودیم .
لاهوتی در ادامه تصریح کرد: ضمنا با توجه به هدف دولت سیزدهم مبنی بر گسترش روابط با ۱۵ کشور همسایه و همچنین پیرو نشست‌هایی که وجود داشته و همچنین نشست بغداد که اخیرا برگزار شده پیش‌بینی می‌شود گشایش‌هایی در مسئله رابطه با این کشورها گسترش یابد.
وی همچنین خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه برخی از کشورهای عربی مثل عربستان و قطر به سمت ایجاد واحدهای صنعتی و کشاورزی حرکت می‌کنند، ایران هم ظرفیتی دارد که بتواند از این شرایط برای سرمایه‌گذاری مشترک استفاده کند. البته رعایت استانداردهای ما کاملا با کشورهای دیگر متفاوت است. فلذا صادرکنندگان و سرمایه‌گذاران ایرانی باید خود را با آن شرایط هماهنگ کنند. چرا که سرمایه‌گذاران کشورهای بزرگ مانند آمریکا و اروپا علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در این کشورها هستند، و باید شرکت های ایرانی توان خود را جهت ارتقا کیفیت افزایش دهند.
ایلنا
