حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای صبح امروز سه‌شنبه (دوم شهریور ماه) از مرکز تشخیصی و آزمایشگاهی پزشکی قانونی استان تهران در منطقه کهریزک بازدید کرد و در گفت و گوی چهره به چهره با کارکنان و برخی مراجعان در جریان نحوه خدمات رسانی این مرکز و مشکلات و نیاز‌های آن قرار گرفت.
در حاشیه بازدید رئیس قوه قضاییه از این مجموعه، کیت تشخیص هویت و ژنتیک و دستگاه هموژنایزر ساخت داخل که تولید آن‌ها گام مهمی در رفع نیاز کشور به این محصولات استراتژیک در دوران تحریم و کروناست، مورد بهره‌برداری قرار گرفتند.
رئیس قوه قضاییه در این دیدار با گرامیداشت یاد و خاطره شهیدان محمدعلی رجایی و محمدجواد باهنر ابراز امیدواری کرد خادمان ملت در دستگاه قضا پاسدار خون شهدا و کسانی باشند که با رنج و زحمت و با ایثار و ازخودگذشتگی ضامن استقلال کشور شده و آن را ارتقاء بخشیده اند.
حجت الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای با تقدیر از تلاش‌های مسئولان سازمان پزشکی قانونی و اعتماد به جوانان متخصص در این مجموعه که منشاء برکات فراوانی شده، ابراز امیدواری کرد، نگاه «ما می‌توانیم»، در همه زمینه‌ها و مجموعه‌های کشور حاکم شود.
وی تصریح کرد: آنچه امروز متخصصان جوان ما در سازمان پزشکی قانونی انجام دادند، ترجمان این سخن است که ما می‌توانیم خودکفا شویم و با کم کردن وابستگی هایمان به کشورهای دیگر، در ردیف کشورهای پیشرفته دنیا قرار گیریم.
رئیس قوه قضاییه با ابراز خرسندی از قرار گرفتن ایران در ردیف پنجم کشورهای سازنده کیت ژنتیک، تصریح کرد: ارزش مادی و ویژگی‌های کیت تولیدی نسبت به اعتماد به نیرو‌های جوان انقلابی در کشور که موجب خودکفایی و کاهش وابستگی به خارجی‌ها شده، موضوعی فرعی است.
حجت الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای افزود: موفقیت علمی در تولید کیت‌های آزمایشگاهی مهم است، اما مهم‌تر آن است که کشورهای سازنده این محصول که آمریکا به عنوان دشمن ملت ما در میان آن‌ها قرار دارد، بدانند که امروز ایران به بالاترین نقطه توانمندی علمی رسیده و این جهاد از مبارزه در هر ساحتی بالاتر است.
وی خاطر نشان کرد: اینکه ما در کنار رویارویی اطلاعاتی و نظامی با دشمن بتوانیم در میدان علمی به آن‌ها برسیم و یا از آن‌ها پیشی بگیریم به مراتب اثرات بیشتری خواهد داشت.
رئیس قوه قضاییه در بخش دیگری از سخنان خود، کار سازمان پزشکی قانونی را سخت و دشوار توصیف کرد و گفت: بسیاری از مراجعان به سازمان پزشکی قانونی متالم و عزادارند که یا دچار آسیب شده اند و یا عزیز خود را به دلایل مختلفی از دست داده اند و کسانی که با آن‌ها مواجه می‌شوند باید افرادی صبور، با حوصله و دقیق باشند.
حجت الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای افزود: کسی که عزیزی را از دست داده و به پزشکی قانونی می‌آید، می‌خواهد هم کارش سریع انجام شود، هم درست تشخیص داده شود که موضوع چیست و از طرفی هم به دلیل آن که داغدیده است، نیازمند برخورد محبت آمیز است.
وی با اشاره به گفت و گوی خود با یکی از مراجعان به مرکز تشخیصی و آزمایشگاهی پزشکی قانونی گفت: این فرد علاوه بر آن که خودش داغدار بود، می‌گفت که بسیاری از بستگان متوفی در بهشت زهرا و شهرستان منتظرند تا مراسم تشییع برگزار کنند و ذهنش درگیر آن بود که کارش هر چه سریع‌تر راه بیفتد.
رئیس قوه قضاییه با اشاره به حساسیت‌ها و اهمیت نظرات تخصصی پزشکی قانونی تصریح کرد: دقت و استفاده از تجهیزات روز دو مسأله مهم در انجام مأموریت‌های پزشکی قانونی هستند که اگر هر کدام مورد غفلت قرار گیرند کار پیش نمی‌رود، اما دقت، تعهد، مسئولیت پذیری و وظیفه شناسی مهم‌تر از داشتن تجهیزات است.
حجت الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای با اشاره به ویژگی‌ها و شاخصه‌های کاربردی دو محصول دانش بنیان تولید متخصصان سازمان پزشکی قانونی در افزایش دقت و حسن انجام کار، تأکید کرد: ارزش این محصولات به آن است که متعلق به خودمان است و هر روز می‌توانیم آن‌ها را ارتقاء بخشیم و باعث می‌شود برای تأمین سایر نیازمندی‌ها نیز با انگیزه‌تر تلاش کنیم.
رئیس قوه قضاییه حمایت معنوی از جوانان دانشمند و متخصص در مجموعه سازمان پزشکی قانونی و تأمین بودجه مورد نیاز برای تداوم و تسریع حرکت علمی در این سازمان را از وظایف مسئولان عالی قضایی دانست، اما در عین حال از دولت و مجلس نیز خواست که نیرو‌های متخصص دستگاه قضا را در حرکت علمی این مجموعه در دوره تحول و تعالی یاری دهند.
حجت الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای به مسئولان سازمان پزشکی قانونی هم توصیه کرد که با دعوت از رسانه ها، اساتید دانشگاه و نمایندگان ملت و همچنین مسئولان دولتی دستاورد‌های این مجموعه را برای آن‌ها نیز تبیین کنند و ابراز امیدواری کرد تأکیدات مقام معظم رهبری برای تقویت حرکت علمی کشور مورد توجه همه دستگاه‌ها قرار گیرد و به یک فرهنگ غالب تبدیل شود.
رئیس قوه قضاییه با گرامیداشت روز پزشک و تقدیر از همه پزشکان و کادر درمان کشور، تلاش‌های یک سال و نیمه آن‌ها در مبارزه با ویروس کرونا را مجاهدت برای دفاع از سلامت مردم خواند و گفت: ما نمی‌توانیم به معنی واقعی کلمه قدردان زحمات مدافعان سلامت باشیم و پاداش دهنده اصلی به این عزیزان، خداوند متعال است.
حجت الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای در پایان خاطر نشان کرد: سختی‌ها و مشکلاتی وجود دارد، اما امروز خداوند به ما نعمت بزرگ فرصت خدمت به مردم را داده که اگر قدر بدانیم و بتوانیم با خدمت رسانی سریع، صحیح و دقیق گره گشای زندگی مردم باشیم بالاترین پاداش‌ها را نزد خدا خواهیم داشت.
پیش از سخنان رئیس قوه قضاییه، مسجدی رئیس سازمان پزشکی قانونی کشور در سخنانی مهم‌ترین شاخص پیشرفت یک کشور را تغییر نگرش و تحول عنوان کرد و گفت: اگر به مصالح کشور دلسوزانه بیاندیشیم می‌توانیم با اتکا به توان جوانان متخصص دستاورد‌های بزرگی را رقم بزنیم.
وی تولید کیت تشخیص هویت و دستگاه هموژنایزر ظرف یک پروسه کوتاه را نماد تحقق شعار «ما می‌توانیم» و محصول همت بلند و مجاهدت شبانه روزی متخصصان سازمان پزشکی قانونی دانست و گفت که ثمره این کار، افزایش اعتماد به نفس همکاران این سازمان بوده است.
رئیس سازمان پزشکی قانونی کشور با اشاره به سهم کیت تشخیص هویت و دستگاه هموژنایزر در روند کاهش اطاله دادرسی به دلیل تسریع در اظهارنظر‌های کارشناسی این سازمان خاطر نشان کرد: استفاده از این محصولات استراتژیک، سالانه بیش از ۳۰ میلیارد تومان هزینه‌های پزشکی قانونی را کاهش می‌دهد.
مسجدی خاطر نشان کرد که علاوه بر سازمان پزشکی قانونی کشور، نیروی انتظامی و آزمایشگاه‌های خصوصی و همچنین وزارت کار برای تعیین تابعیت ۴۱ هزار اتباع خارجی متقاضی استفاده از کیت تشخیص هویت هستند و از تولید قریب الوقوع کیت دیگری خبر داد که در تشخیص جنسیت، تشخیص رابطه پدر و فرزندی و همچنین تشخیص تعرضات جنسی کاربرد دارد.
لازم به ذکر است؛ سازمان پزشکی قانونی در دوره تحول و تعالی قضایی در راستای اجرای فرامین رهبر معظم انقلاب، با بهره‌گیری از نیرو‌های کارآمد و متخصص و فناور‌ی‌های نوین، نهضت بومی‌سازی تجهیزات را آغاز کرده است.
آزمایشگاه‌های ژنتیک قانونی یکی از مهم‌ترین بخش‌های آزمایشگاهی سازمان پزشکی قانونی کشور است که سالانه به درخواست‌های فراوانی در زمینه بررسی رابطه خویشاوندی، بررسی تابعیت، تعیین هویت و کشف جرم پاسخ می‌دهد این مجموعه آزمایشگاهی بزرگ‌ترین شبکه آزمایشگاه‌های ژنتیک کشور و به نوعی منحصر به فرد در منطقه محسوب می‌شود و تعداد آن در حال حاضر به ۱۰ آزمایشگاه در کشور می‌رسد که ۹۲ هزار نمونه بیولوژیک از جمعیت مخاطب تهیه کرده است.
از جمله حوادث سال‌های اخیر که در آن‌ها از امکانات این آزمایشگاه استفاده شده، تعیین هویت قربانیان حادثه منا، قربانیان واژگونی قطار سمنان، قربانیان حادثه تروریستی حله و سقوط هواپیمای اوکراینی بوده است.
مشکل کمبود کیت در شرایط تحریم و کرونا
در حال حاضر دانش تولید کیت‌های ژنتیک در جهان محدود به چهار کشور آمریکا، روسیه، آلمان و چین است و این کشور‌ها تنها تأمین کننده نیاز دنیا به این کیت‌ها هستند.
به گفته مسئولان سازمان پزشکی قانونی از ابتدای طراحی پروژه تولید کیت ژنتیک ساخت داخل که منجر به تولید نهایی این کیت شد، بیش از ۵۰ هزار ساعت نفر کار انجام و تمام مراحل طراحی و تولید کیت‌ها در داخل کشور انجام شده است.
کیت STR Typing از محصولات دانش‌بنیانی است که بدون هیچ‌گونه مهندسی معکوس طراحی شده و تنها بخشی از مواد آزمایشگاهی مورد نیاز آن از برخی شرکت‌های معتبر بین المللیِ فعال در حوزه تولید مواد شیمیایی تهیه شده است.
یکی دیگر از تولیدات داخلی در راستای بومی‌سازی تجهیزات سازمان پزشکی قانونی، دستگاه هموژنایزر مورد استفاده در آزمایشگاه‌های سم شناسی قانونی است که با هزینه‌ای معادل یک‌پنجم نمونه خارجی و با کارایی بهتر، از بهمن ماه سال گذشته فاز مطالعاتی آن آغاز شد و اکنون با گذراندن موفقیت‌آمیز مراحل ارزیابی کیفی در سازمان آماده استفاده در آزمایشگاه‌های سم شناسی قانونی است.
دستگاه‌های هموژنایزری که در حال حاضر در آزمایشگاه‌های سازمان مورد استفاده قرار می‌گیرد، ساخته کشورهای آمریکا، آلمان و سوییس است که علاوه بر قیمت بالا و فقدان خدمات و پشتیبانی مناسب، ایرادات و اشکالات زیادی نیز در حین استفاده دارد و همین ایرادات کار را برای کاربران آزمایشگاهی سازمان مشکل می‌کند.
