بازار سرمایه دوباره برای مردم جذاب شده و با حرکت آرام اما رو به رشدی که شاخص طی هفته‌های گذشته تجربه کرده، امید برای بازگشت رونق به بازار سرمایه جان گرفته است؛ اما دیگر نه بازار با صعودهای فزاینده است و نه سهامداران آنقدر بی‌تجربه که تن به هر خریدی در بورس بدهند؛ بنابراین به نظر می‌رسد بازار می‌تواند در یک فضای آرام و منطقی‌تر نسبت به گذشته پیش برود و رشد کند.
بسیاری از سهامداران و شرکتهای بورسی، روزهای بد بازار سرمایه در نیمه دوم سال گذشته را از یاد نبرده‌اند و اگرچه هنوز هم اما و اگرهای زیادی نسبت به تأمین مالی پروژه‌ها در بورس دارند، اما به هر حال به کارگیری ابزارهای جدید در بازار می‌تواند آنها را نسبت به تأمین مالی مناسب‌تر از بورس امیدوارتر کند.
حضور حداکثری مردم در تمام لایه‌های اقتصادی اعم از سرمایه گذاری، مدیریت، سهم بری و نفع بری و مالکیت از ارکان اصلی اقتصاد مقاومتی است و دولت نیز باید حداقل دخالت را در کسب و کار و اقتصاد داشته باشد در این صورت، مردم به عنوان عاملیت اصلی در اقتصاد شناخته می‌شوند و «کار مولد»، از ارزش‌های اصلی اقتصاد خواهد شد؛ به همین دلیل اقتصاد ایران نیاز به تعریف انواع مدل‌های جدید سرمایه گذاری و بکارگیری ابزار متنوع در بازار سرمایه دارد تا سرمایه‌گذاری و مالکیت حداکثری مردم در اقتصاد کنونی حاصل شود و در نتیجه آن مردمی سازی اقتصاد و تحقق اقتصاد مقاومتی به وقوع بپیوندد.
در این میان به تازگی، شورای عالی بورس با تصویب دستورالعمل تأسیس شرکتهای سهامی عام پروژه، اقدامی مثبت در راستای تحقق مردمی سازی اقتصاد و رفع مشکل تأمین منابع مالی طرح‌های زیر بنایی کشور و سرمایه گذاری مردم به صورت تضمینی انجام داده است تا مسیر توسعه کشور بدون نیاز به نفت و استقراض بانکی یا خارجی با هدایت نقدینگی مردم به سمت تولید در بخشی از بازار سرمایه میسر گردد.
در همین ارتباط، روح‌الله حسینی مقدم، عضو شورای عالی بورس سازمان بورس و اوراق بهادار می‌گوید: هدف از تصویب این دستورالعمل ایجاد فرصت برای افراد حقوقی و شرکتهای پیمانکار پروژه‌های عمرانی است تا بتوانند از ظرفیت بازار سرمایه جهت تأمین مالی پروژه‌های ملی و توسعه‌ای عمرانی استفاده کنند. هدف از ایجاد مدل شرکت سهام عام پروژه برای پیمانکاران، تقویت بازار اولیه بورس و هدایت نقدینگی به پروژه‌های دارای توجیه اقتصادی است.
وی افزود: در مدل شرکت سهامی عام پروژه مطابق قانون تجارت ابتدا پذیره نویسی برای عموم جامعه شکل می‌گیرد و قاعدتاً بر اساس یکسری منابع اطلاعاتی پروژه توسط مشاور و بورس اوراق بهادار تائید می‌شود و در اختیار همگان قرار می‌گیرد؛ مطابق این مصوبه سرمایه شرکت سهام عام پروژه می‌بایست حداقل ۱,۰۰۰ میلیارد تومان بوده و موسسین آن باید حداقل ۵۰ درصد سرمایه شرکت را به شکل نقدی و غیر نقدی تعهد کنند.
به گفته حسینی مقدم، آورده غیرنقد می‌تواند حداکثر ۳۰ درصد سرمایه شرکت مشتمل بر پروژه و ملحقات آن و دارایی نقدشونده مانند اوراق با درآمد ثابت و سهام شرکتهای پذیرفته شده باشد.
وی همچنین با اشاره به محوریت مردم در این نوع تأمین مالی افزود: در روش سرمایه گذاری در شرکت سهام عام پروژه، مردم به عنوان عاملیت اصلی سرمایه‌گذاری تلقی می‌شوند؛ چراکه فرصت سرمایه گذاری برای مردمی که به تنهایی توانایی سرمایه‌گذاری ندارند؛ فراهم می‌شود. با استفاده از این مدل مردم می‌توانند با سرمایه کم یا اندک به هر میزان در پروژه، کنار سرمایه گذاران بزرگ طرح، در نفع بری و سودآوری سهیم باشند و آن وقت عدالت اقتصاد محور ایجاد شده است.
عضو شورای عالی بورس ادامه داد: در جهت مردمی سازی اقتصاد روش شرکت سهامی عام پروژه روش سرمایه گذاری مؤثر است و مردم در منافع بلند مدت توسعه کشور سهیم می‌شوند و ازطرفی دیگر نقدینگی مردم به سمت پروژه‌های کلان عمرانی و توسعه‌ای سرازیر می‌شود و همچنین در دستورالعمل فوق محدودیت خاصی برای نوع پروژه دیده نشده و مسئله‌ای که مهم بوده و پیش بینی شده است معیار پروژه‌های با ریسک کمتر و عایدی سرمایه آن بسیار کوتاه مدت‌تر است؛ اولویت دارند و به جای اینکه مردم در یک پروژه پنج ساله سرمایه گذاری کنند؛ در یک پروژه دو یا سه ساله که قرار است به بهره برداری برسد؛ سرمایه‌گذاری خواهند کرد.
به گفته وی، هدف تمرکز تأمین مالی به روش شرکت سهام عام پروژه، روی پروژه‌های نیمه تمام است، پروژه‌ای که بالای پنجاه درصد پیشرفت داشته؛ می‌تواند با سرمایه‌های خرد مردمی از طریق شرکت سهام عام پروژه تأمین مالی و پذیره‌نویسی شود.
حسینی مقدم در پاسخ به سوال مبنی بر اینکه ترکیب ابزار اوراق و سهام با شرکت سهام عام پروژه چه کمکی به تسهیل سرمایه‌گذاری خرد مردمی خواهد کرد، گفت: این موضوع به ساختار تأمین مالی بنگاه‌ها و ماهیت شرکت سهام پروژه‌ها قابلیت تغییر دارد؛ اما همه ابزارهای مالی در بازار سرمایه برای تأمین مالی باید کاربرد پذیر باشند و ابزار مالی باید تعریف شود که قابل استفاده برای همه شرکت‌ها و بنگاه‌ها باشد لذا در مدل شرکت سهام عام پروژه مدل طوری طراحی شده که از همه ابزارها چه سرمایه‌ای و چه ابزار بدهی برای تأمین مالی و به سرانجام رساندن آن پروژه استفاده کنند.
وی معتقد است که جذابیت استفاده ترکیبی از ابزار سهام و بدهی در مدل شرکت سهام عام پروژه برای سرمایه‌گذاری‌های مردمی جذابیت ایجاد می‌کند و حتی در سیکل‌های مختلف اقتصاد (رکود رونق اقتصادی)، موجب کاهش ریسک سرمایه‌گذار و کاهش هزینه‌های تأمین مالی و در نتیجه افزایش سودآوری سرمایه‌گذاران را به همراه دارد.
مهر
