یک تیم تحقیقاتی در دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن در سنت لوئیس اهداف درمانی بالقوه جدیدی را برای بیماری آلزایمر و همچنین دارو‌های موجود را که دارای پتانسیل درمانی در برابر این اهداف هستند شناسایی کرده است. این اهداف بالقوه پروتئین‌های معیوبی هستند که منجر به تجمع آمیلوئید در مغز می‌شوند و در بروز مشکلات حافظه و تفکر که از علائم بارز آلزایمر هستند، نقش دارند. به گفته محققان، ۱۵ داروی موجود که توسط محققان شناسایی شده اند توسط سازمان غذا و دارو (FDA) تأیید شده اند و این تأییده، امکان آزمایش بالینی را فراهم می‌کنند که می‌تواند زودتر از حد معمول شروع شود.
لاوه بر این، این آزمایش‌ها هفت داروی مفید برای درمان پروتئین‌های معیوب مرتبط با بیماری پارکینسون، شش مورد برای سکته مغزی و یک مورد برای اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS) به همراه داشت. مطالعه جدید، که توسط موسسه ملی پیری موسسه ملی بهداشت (NIH) تأمین مالی شده است، در مجله Nature Neuroscience منتشر شده است.
دانشمندان دهه‌ها تلاش کرده اند تا با هدف قرار دادن ژن‌های ریشه دار در روند بیماری، روش‌های درمانی برای بیماری آلزایمر را توسعه دهند، اما موفقیت چندانی نداشته اند. این روش‌ها به بن بست‌های مختلف منجر شده است، زیرا بسیاری از این ژن‌ها اساساً پروتئین‌های موجود در مغز را تغییر نمی‌دهند. مطالعه جدید با تمرکز بر پروتئین‌های موجود در مغز و سایر بافت‌هایی که عملکرد آن‌ها تغییر کرده است، رویکرد دیگری را در پیش می‌گیرد.
محقق اصلی این پروژه، دکتر کارلوس کروچاگا، استاد مغز و اعصاب و روانپزشکی در دانشگاه روبن موریس می‌گوید: «در این مطالعه، ما از نمونه‌های انسانی و آخرین فن آوری‌ها برای درک بهتر زیست شناسی بیماری آلزایمر استفاده کرده‌ایم. با استفاده از نمونه‌های بیماری آلزایمر، ما قادر به شناسایی ژن‌های جدید، اهداف دارویی و ترکیبات مورد تأیید FDA هستیم که با این اهداف در تعامل هستند تا به طور بالقوه پیشرفت آلزایمر را کند یا معکوس کنند.»
دانشمندان بر روی سطح پروتئین در مغز، مایع مغزی نخاعی (CSF) و پلاسمای خون افراد با و بدون بیماری آلزایمر تمرکز کردند. برخی از پروتئین‌ها توسط ژن‌هایی ساخته شده اند که قبلاً به خطر آلزایمر مرتبط بوده اند، در حالی که برخی دیگر از پروتئین‌ها توسط ژن‌هایی ساخته شده اند که قبلاً به این بیماری مرتبط نبوده اند. محققان پس از شناسایی پروتئین‌ها، نتایج آن‌ها را با چندین پایگاه داده دارو‌های موجود که بر روی این پروتئین‌ها تأثیر دارند مقایسه کردند.
دکتر کراچاگا می‌گوید: «این دارو‌ها مورد تایید FDA هستند و تمام اطلاعات ایمنی مربوط به آن‌ها در دسترس است. با آنچه در مورد ایمنی این دارو‌ها شناخته شده است، ممکن است بتوانیم مستقیماً به آزمایشات بالینی بپردازیم.»
وی افزود تمرکز تیم بر روی سطح پروتئین در بافت‌های کلیدی دارای مزایای خاصی نسبت به تلاش‌های قبلی برای شناسایی ژن‌های مرتبط با آلزایمر است.
کروچاگا توضیح داد: «در مطالعات ژنتیکی کلاسیک در مورد آلزایمر تلاش بر آن بود تا جهش‌های ژنتیکی را با این بیماری مرتبط کنند، اما ما می‌دانیم که ژن‌ها دستورالعمل‌های ساخت پروتئین را به همراه دارند و بیماری‌هایی مانند آلزایمر هنگامی رخ می‌دهد که سطح پروتئین بیش از حد زیاد یا بیش از حد کم شود. برای درک زیست شناسی بیماری آلزایمر، ما باید به پروتئین‌ها نگاه کنیم تا به ژن ها.»
دکتر کروچاگا به عنوان نمونه، به ژن APOE اشاره کرد؛ ژنی که برای اولین بار با خطر ابتلا به آلزایمر در دهه‌های قبل مرتبط بود. اما حتی بعد از این همه مدت، هنوز مشخص نشده است که آن ژن به چه طریقی در این بیماری نقش دارد.
دکتر کراچاگا می‌گوید: «در این مطالعه، ما توانستیم ببینیم که APOE سطح چندین پروتئین را در بافت مغز و CSF تغییر می‌دهد. ما همچنین شاهد تغییراتی در پروتئین‌های مرتبط با ژن دیگری به نام TREM۲ هستیم که اخیراً با خطر آلزایمر مرتبط بود. درک چگونگی تأثیر سطح پروتئین توسط این ژن‌های خطرناک به ما کمک می‌کند تا مسیر‌هایی را که منجر به بیماری می‌شوند را شناسایی کنیم.»
تحقیقات گذشته به شناسایی حدود ۵۰ سیگنال ژنتیکی مرتبط با آلزایمر کمک کرده است، اما تعداد انگشت شماری از ژن‌های مسئول این سیگنال‌ها یافت شده است. دکتر کراچاگا می‌گوید تمرکز بر روی سطح پروتئین در بافت ممکن است کمک کند تا آنچه در مورد سایر سیگنال‌های ژنتیکی ۴۰ به علاوه اتفاق می‌افتد و به نظر می‌رسد با خطر آلزایمر مرتبط هستند، رخ دهد.
محققان پروتئین‌ها و ژن‌های موجود در بافت مغز، مایع مغزی نخاعی و پلاسمای خون را از نمونه‌های جمع آوری شده از ۱۵۳۷ نفر در ایالات متحده تجزیه و تحلیل کردند. این نمونه‌ها در مرکز تحقیقات بیماری نایت آلزایمر در دانشگاه واشنگتن ذخیره می‌شوند. نیمی از نمونه‌ها مربوط به افرادی بود که تشخیص بالینی بیماری آلزایمر داشتند، نیمی دیگر از شرکت کنندگان در مطالعه بودند که از نظر شناختی طبیعی تلقی می‌شوند.
محققان سطح پروتئین را در نمونه‌های مغز، CSF و پلاسما اندازه گیری کردند. آن‌ها با استفاده از تکنیک‌های آماری، سطح پروتئین را به بیماری متصل کردند. ۲۷۴ پروتئین مرتبط با بیماری در CSF افراد مورد مطالعه، ۱۲۷ در پلاسمای خون و ۳۲ در بافت مغز وجود دارد.
آن‌ها از این یافته‌ها و تکنیک‌های یادگیری ماشین استفاده کردند تا تفاوت بین پروتئین و صفر در برخی پروتئین‌ها را که منجر به آسیب به آلزایمر می‌شود، تشخیص دهند.
کروچاگا گفت: «ما اهدافی داریم - اگرچه نمی‌گویم همه این اهداف کارساز خواهند بود و یا اینکه تمام ترکیباتی که شناسایی کرده ایم جلوی پیشرفت بیماری را می‌گیرند - ما یک فرضیه واقعی داریم. انتظار داریم که بتوان سریعاً از این مطالعات ژنتیکی به آزمایشات بالینی واقعی منتقل شد. این یک جهش علمی بزرگ است. "
فرادید
