به گفته کارشناسان میلیونها نفر در جهان دچار زوال عقل و آلزایمر هستند؛ در همین رابطه در مطالعهای جدید به رهبری دانشگاه سینسینتی آمریکا، یک داروی درمانی تازه مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
مطالعه تحت هدایت UC، با همکاری موسسه کارولینسکا در سوئد انجام شده و ادعا میکند که درمان بیماری آلزایمر ممکن است در عادی سازی سطح پروتئین خاصی در مغز به نام پپتید آمیلوئید بتا باشد. این پروتئین در شکل اصلی و محلول خود برای سالم نگه داشتن مغز مورد نیاز است، اما گاهی اوقات تبدیل به «سنگهای مغز» یا تودههایی سفتی میشود که پلاکهای آمیلوئید نامیده میشوند.
این مطالعه که در مجله EClinicalMedicine منتشر شده است (منتشر شده توسط The Lancet)، در پی تایید مشروط FDA از داروی جدید، آدوکانوماب (پلاکهای آمیلوئید) است.
آلبرتو اسپای، نویسنده ارشد مطالعه و استاد مغز و اعصاب در UC میگوید: این پلاکها نیستند که باعث اختلال در شناخت میشوند. پلاکهای آمیلوئید یک نتیجه هستند، نه یک دلیل.
بیماری آلزایمر به دلیل وخیم شدن عملکرد مغز و حافظه در اواخر قرن ۲۰ به عنوان «خداحافظی طولانی» شناخته شد. بیش از ۱۰۰ سال پیش دانشمند آلوئیز، بیماری آلزایمر را برای اولین بار در پلاکهایی که در مغز بیماران مبتلا به این بیماری بود؛ شناسایی کرد.
به گفته اسپای، از آن زمان دانشمندان معالجه خود را بر از بین بردن پلاک متمرکز کردهاند. اما تیم UC این مسئله را متفاوت دید: اختلال شناختی میتواند به دلیل کاهش در پپتید آمیلوئید بتا محلول به جای تجمع مربوط به پلاکهای آمیلوئید باشد. آنها برای آزمایش فرضیه خود، اسکن مغزی و مایع نخاعی ۶۰۰ فرد ثبت نام شده در مطالعه ابتکار تصویربرداری عصبی بیماری آلزایمر را تجزیه و تحلیل کردند که همه آنها پلاکهای آمیلوئید داشتند. به این طریق آنها مقدار پلاک و سطح پپتید را در افراد دارای شناخت طبیعی با کسانی که اختلال شناختی دارند مقایسه کردند. آنها دریافتند که صرف نظر از مقدار پلاک در مغز، افرادی که دارای مقادیر بالای پپتید هستند از نظر شناختی طبیعی هستند.
آنها همچنین دریافتند که سطح بالاتری از پپتید آمیلوئید-بتا محلول با هیپوکامپ بزرگتر (مهمترین منطقه مغز برای حافظه) در ارتباط است.
به گفته نویسندگان با افزایش سن، بیشتر افراد دچار آفت آمیلوئید میشوند، اما تعداد کمی از افراد به زوال عقل مبتلا میشوند. در حقیقت تا ۸۵ سالگی، ۶۰ ٪ از مردم دچار این آفتها میشوند، اما فقط ۱۰ ٪ به زوال عقل میرسند.
کاریم عزت از موسسه کارولینسکا میگوید: یافته کلیدی از تجزیه و تحلیل ما این است که به نظر میرسد علائم بیماری آلزایمر به جای تجمع در پلاکها به کاهش پروتئین طبیعی که در حالت محلول است بستگی دارد.
اسپای میگوید مهمترین رویکرد درمانی آینده برای برنامه آلزایمر، جبران مجدد این پروتئینهای محلول در مغز تا سطح طبیعی آنها خواهد بود.
تیم تحقیقاتی اکنون در تلاش است تا یافتههای آنها را در مدلهای حیوانی آزمایش کند. در صورت موفقیت، درمانهای آینده ممکن است بسیار متفاوت از اقدامات انجام شده در دو دهه گذشته باشد. اسپای میگوید درمان ممکن است شامل افزایش نسخه محلول پروتئین باشد به گونهای که حین حفاظت از سلامت مغز از سخت شدن و تبدیل پروتئین به پلاک جلوگیری کند.
باشگاه خبرنگاران جوان