تا اینجای کار اگر واقع‌گرایانه نگاه کنیم و تاثیر تحریم‌ها را بر شرایط اقتصادی و روانی حاکم بر جامعه نادیده نگیریم، می‌توان گفت در حالی که می‌توانست اوضاع سخت‌تر و پیچیده‌تر شود، بانک مرکزی تلاش‌هایی برای کنترل وضعیت کرده که در دو سال اخیر این تلاش‌ها بیشتر به چشم می‌آید. اما هنوز بسیاری از مشکلات ساختاری در عرصه نظام بانکداری کشور وجود دارد که به عقیده بسیاری از کارشناسان، بانک مرکزی باید با حفظ رویه کنونی در جهت اصلاحات آن به ویژه در درون بدنه بانکی کشور گام بردارد.
امرالله امینی، استاد دانشگاه علامه طباطبایی در پاسخ به این سوال که اولویت‌های بانک مرکزی در سال ۱۴۰۰ کدام است، به خبرنگار ایبِنا گفت: در وهله اول، بانک مرکزی باید شفاف‌سازی را در پیش بگیرد و در حساب‌ها و بخشنامه‌های خود، عملکردهایش و پاسخگویی به مردم شفاف عمل کند و باید بانک‌ها را نیز وادار به این امر کند که برنامه‌ها، فعالیت‌ها و حساب‌های خود را شفاف کنند.
وی افزود: نکته مهم دیگر این است که اقتصاد ایران بانک‌محور شده و پول در اقتصاد محوریت پیدا کرده است، از اینرو تناسبی بین تعداد بانک‌ها و تولید ناخالص داخلی وجود ندارد. امینی تصریح کرد: به نظر می‌آید نیاز است تعدادی از بانک‌ها بسته و یا ادغام شوند و بانک‌هایی که می‌مانند باید طبقه‌بندی و تخصص‌بندی شوند برای نمونه، ما باید یک سری بانک‌های توسعه‌ای داشته باشیم. مثلا، بانک توسعه صنعت و معدن که از قدیم بوده و یا نیاز به بانک‌های تخصصی داریم مثلا بانک‌های کشاورزی که به صورت خُردتر و در حوزه‌های مختلف باغداری و صیفی‌کاری و شیلات و نظایر آن عمل کنند.
این اقتصاددان یادآور شد: ما به این تعداد زیاد بانک تجاری نیاز نداریم و با تولیدمحور شدن نظام بانکی، تنها تعداد اندکی از بانک‌ها باید تجارتی و بیزینسی باشند. وی تاکید کرد: نیاز است که بانک‌ها بنیه و بدنه کارکنان خود را متخصص کنند، به طوری که کارمند بانک تخصص لازم را در ابعاد مختلف بانکداری داشته باشد.
امینی با تاکید بر ضرورت استقلال عمل بانک مرکزی خاطرنشان کرد: بانک مرکزی باید استقلال لازم را داشته باشد. اگرچه بعید است انجام شود، اما بانک نباید زیر نظر دولت باشد و قوه مجریه نباید به آن دستور دهد که ما پول کم داریم و به چاپ پول روی بیاورد!
وی افزود: اصولا از پول چاپ کردن و جبران کسری بودجه از طریق چاپ پول کاملا باید پرهیز شود و بانک مرکزی جلوی اینگونه خواسته ها مقاومت کند و زیر بار این مسئله نرود. امینی اضافه کرد: به علاوه آنکه بانک باید سیاست‌گذاری‌های مشخص دوره‌ای و سالانه داشته باشد که تولیدکننده تکلیف خود را بداند و با تغییرات گسترده روبرو نشود.
این اقتصاددان با بیان اینکه دیگر کار مهم بانک مرکزی حفظ ارزش پول ملی است، اظهار کرد: در حال حاضر دلار در حال بالا رفتن است و نیاز است دولت و بانک مرکزی کمک کنند که دلار در سیر نزولی قرار بگیرد. دلار در زمان ترامپ بالا بود و پالس‌ها منفی بود، اما الان که دوره ترامپ تمام شده و بهانه‌ها کاسته است، نیاز به اراده‌ای قوی داریم تا دلار پایین بیاید.
امینی مهم‌ترین مشکل در زمینه تورم را نقدینگی دانست و در پایان گفت: بانک مرکزی باید تمام تلاش خود را برای مدیریت نقدینگی کشور انجام دهد و آنچه بسیار مهم است، این است که بانک مرکزی باید حرکت سرمایه را به سمت تولید و توسعه تسهیل کند؛ در این صورت به بسیاری از اهداف خود نائل می شود.
ایبِنا
