مشکل حیاتی بیمارستان‌های کرونایی

با افزایش آمار بیماران کرونایی بستری در بیمارستان‌ها، مهم‌ترین نیاز این بیماران که وجود دستگاه‌های اکسیژن ساز است، با مشکل کمبود مواجه شده است.

مشکل کمبود دستگاه‌های اکسیژن ساز، در اظهارات وزیر بهداشت نیز به دفعات مورد تاکید قرار گرفته است. یعنی اینکه بیمارستان‌هایی که با بیماران کرونایی سر و کار دارند، درگیر این معضل هستند و همین مسئله، شرایط نفس کشیدن بیمارستان‌ها را دچار مشکل ساخته است.

چند روز قبل بود که وزیر بهداشت برای افتتاح چند پروژه بهداشتی و درمانی به استان کرمانشاه سفر کرد و همانجا بود که مشکل این روزهای بیمارستان‌های کرونایی را، کمبود دستگاه‌های اکسیژن ساز عنوان کرد.

سعید نمکی با اذعان به این مطلب که در ماه‌های گذشته مشکلات زیادی برای تهیه این دستگاه‌ها داشتیم، اظهار داشت: بیماران کرونایی در خارج از بخش‌های عادی حدود ۱۲ لیتر و در بخش‌های ICU بین ۲۴ تا ۳۲ لیتر اکسیژن در دقیقه مصرف می‌کنند که این میزان با ظرفیت‌های فعلی کشور قابل قیاس نیست.

وزیر بهداشت با عنوان این مطلب که تأمین اکسیژن بزرگ‌ترین عامل نجات بیماران بستری کرونایی است، گفت: نمی‌دانید که چه شب‌ها را صبح کردیم تا اکسیژن مورد نیاز بیمارستان‌ها تأمین شود.

وضعیت اکسیژن بیمارستان‌های پایتخت

بیمارستان‌های دولتی تهران، این روزها بیشتر از قبل درگیر بیماران کرونایی هستند و از این رو، مشکل کمبود اکسیژن را بیش از پیش تجربه می‌کنند. در همین حال عباسعلی کریمی رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران، اکسیژن را از درمان‌های اصلی کووید ۱۹ برشمرد و گفت: در این روزها که مردم درگیر این بیماری هستند و عده زیادی از کارکنان دانشگاه به آن مبتلا و جان خود را از دست داده‌اند، حل این مشکل می‌تواند تأثیر به سزایی در نجات جان بیماران داشته باشد.

وی افزود: در شرایط حساسی قرار داریم و در مرز باریکی راه می‌رویم. اینکه نیرو کم است و نیاز کشور به اکسیژن به طور ناگهانی افزایش یافته از جمله مسائلی است که باید به گونه‌ای مدیریت کنیم که بتوانیم جان انسانی را نجات دهیم.

کریمی با بیانِ اینکه این روزها مرگ در یک قدمی همه انسان‌ها از فقیر و غنی و مسئول و غیر مسئول قرار دارد، بر هماهنگی مسئولان تجهیزات پزشکی و تأسیسات به خصوص در بیمارستان‌های بزرگ تأکید کرد و گفت: لازم است بین این دو گروه در عین تفکیک تکالیف، همکاری بیشتری وجود داشته باشد. مرکز قلب و مرکز طبی کودکان، دو الگوی مدیریتی در زمینه تجهیزات پزشکی و تأسیسات هستند، که می‌توانند به سایر بیمارستان‌ها تسری پیدا کنند.

تأمین اکسیژن مایع

محمود بیگلر معاون توسعه مدیریت و برنامه‌ریزی منابع دانشگاه علوم پزشکی تهران، با تأکید بر اهمیت حیاتی اکسیژن‌تراپی در مراکز درمانی، تصریح کرد: لازم است نقش مسئولان فنی و مهندسی در تأمین و نگهداری اکسیژن بیمارستان‌ها پررنگ‌تر شود، چرا که آنها مسئولیت قانونی پاسخگویی در این زمینه را برعهده دارند و اگر با مسئله‌ای مواجه شدند باید به مسئولان بیمارستان منتقل کنند تا مداخلات لازم صورت گیرد.

وی با اشاره به شرایط بیمارستان‌ها در ابتدای مواجهه با اپیدمی کووید ۱۹، گفت: به دلیل تأثیر مستقیم بیماری در اختلالات تنفسی، با افزایش شدید مصرف اکسیژن و همچنین افت شدید خلوص و فشار در دستگاه‌های اکسیژن ساز مواجه شدیم. از سوی دیگر زیرساخت‌های بیمارستان‌ها پاسخگوی کنترل کیفیت و میزان مصرف اکسیژن نبود و در شارژ و تأمین اکسیژن مایع برای کپسول‌های اکسیژن و مخازن موجود با مشکلاتی روبرو بودیم. لذا ستاد دانشگاه با همراهی بیمارستان‌ها اقدامات مهمی را برای رفع این مشکلات انجام داد.

بیگلر، یکی از این اقدامات را در راستای تأمین اکسیژن مایع بیان کرد و گفت: از آنجا که افت خلوص و فشار اکسیژن در سانترال، به واسطه تزریق اکسیژن مایع جبران می‌شود. اقداماتی به منظور افزایش تعداد کپسول اکسیژن در بیمارستان‌ها و یا جابه‌جایی آن بین مراکز، در شرایط بحرانی، در دستور کار قرار گرفت. همچنین مخازن سیار و مخازن موقت اکسیژن در مراکز با شرایط حاد مانند بیمارستان‌های امام خمینی، ضیائیان و امیراعلم و سینا تعبیه شد.

وی با اشاره به خرید مخازن اکسیژن مایع به منظور جبران افت عملکردی دستگاه‌های اکسیژن ساز، افزود: در حال حاضر بیمارستان‌های سینا، امیراعلم ضیائیان، شریعتی، امام خمینی، مرکز طبی کودکان و بهرامی مجهز به مخازن اکسیژن مایع هستند.

بیگلر، تأمین دستگاه اکسیژن ساز را از دیگر اقدامات انجام شده دانست و گفت: در این راستا دستگاه‌های اکسیژن ساز موجود بازسازی و دستگاه‌های جدید خریداری شد.

وی از اجرای پایلوت طرح مانیتورینگ و مدیریت اکسیژن بیمارستانی خبر داد و افزود: به منظور ارتقای کنترل کیفی اکسیژن مصرفی در ساعات مختلف، طرح پایلوت پایش برخط خلوص اکسیژن سانترال با همکاری شرکت دانش‌بنیان در بیمارستان‌های سینا، فارابی و شریعتی در حال اجرا است. این سامانه داشبورد مدیریتی خوبی را در اختیار مسئولان بیمارستان قرار می‌دهد تا در ساعات افت خلوص اکسیژن مداخله کنند. همچنین طرح جامع پایش کنترل کیفیت و مصرف اکسیژن شامل دستگاه‌های اکسیژن ساز، مخازن اکسیژن و سیستم سانترال نیز در تمامی بیمارستان‌های دانشگاه در دستور کار قرار دارد. مرحله نخست این طرح در بیمارستان‌های بهارلو و مجتمع بیمارستانی امام خمینی در حال انجام است.

در همین حال، نادر توکلی معاون درمان ستاد مقابله با کرونا در کلانشهر تهران، با اشاره به افزایش هزینه‌های نظام سلامت کشور بعد از شیوع کرونا، گفت: شدت گرفتن انتقال ویروس در این مدت، باعث شده بیمارستان‌ها با مشکلات عدیده ای مواجه شوند که کمبود اکسیژن و دستگاه‌های اکسیژن ساز، از جمله همین مشکلات است.

مهر