سپهر ستاری: فوتبال ایران هر سال و در زمان نقل و انتقالات اتفاقات عجیبی را به خود میبیند و تیمهای مختلف در تلاش برای جذب نفرات مورد نظر خود تن به خواستههای بعضا عجیب آنها میدهند؛ اتفاقی که در طول فصل و در زمان اجرای این خواستهها باشگاه را با مشکلات فراوانی مواجه میکند.
موضوع مهمی که معمولا تیمهای ایرانی به آن توجه نمیکنند حفاظت از قرارداد و عمل کردن به تعهدات است. قراردادهای بازیکنان و مربیان هرچقدر هم خوب و اصولی بسته شوند در صورت عدم حفاظت و انجام تعهدات ارزش خود را از دست میدهند. موضوعی که امسال و در ماجرای جدایی مهدی ترابی از پرسپولیس به خوبی خود را نشان داد و ستاره قرمزها به خاطر تنها 7 درصد از این تیم جدا شد.
علاوه بر این اخیرا بندهای مختلفی به قرارداد بازیکنان اضافه شده که کار باشگاهها را برای حفظ آنها سخت کرده است. سالها قبل قرارداد اغلب بازیکنان یک ساله بسته میشد و آنها ترجیح میدادند در پایان هر فصل درباره مبلغ قرارداد خود گفت و گو کنند تا مبادا از حیث مبلغ قرارداد متضرر شوند. در سالهای اخیر اما قراردادهای یک ساله کمتر از قبل بسته میشوند ولی همچنان دست بازیکنان برای جدایی از باشگاهها باز است. در واقع قراردادهای کوتاه مدت جای خود را به قراردادهای مشروط و همراه با بند فسخ داده و بازیکنان در پایان فصل با پرداخت مبلغی میتوانند از تیم خود جدا شوند. مبالغی که معمولا خیلی هم بالا نیستند و حتی مشاهده شده بعضی از بازیکنان بدون پرداخت یک ریال از تیم خود جدا میشوند؛ نمونه بارز روزبه چشمی، مدافع تیم استقلال بود که دو هفته پس از تمدید قرارداد خود با این تیم به راحتی به امصلال قطر پیوست و گفته میشود بند جدایی در قرارداد چند بازیکن دیگر استقلال هم وجود دارد.
در این بین در سالهای اخیر موضوع جدیدی به قراردادهای بازیکنان اضافه شده و آن هم آپشنهای قرارداد است که میتواند مبالغ را تا حد زیادی افزایش دهد. آپشنهای قراردادی بازیکنان شامل پاداشهای برای قهرمانی در لیگ برتر و جام حذفی، سهمیه آسیا، تعداد گل؛ دعوت شدن به تیم ملی و همینطور تعداد کلینشیت است که کمک میکند قرارداد بازیکنان تا حد زیادی بالا برود. وجود آپشن و پاداش در قرارداد بازیکنان موضوع چندان عجیبی نیست ولی پرداخت ان در سالهای اخیر حواشی بسیاری به همراه داشته است. همین چند هفته پیش بود که چند ستاره پرسپولیس به دلیل عدم پرداخت آپشنهای سال قبل خود تصمیم گرفتند تمرینات را تحریم کنند و انتشار قرارداد شیخ دیاباته هم نشان داد ستاره استقلال بابت عملکرد خود در این تیم پاداش ویژهای میگیرد. در واقع مشکل از جایی آغاز میشود که بسیاری از تیمهای لیگ برتری در تعیین میزان پاداش قرارداد چندان اصولی عمل نمیکنند و در بعضی موارد میزان پاداش تعیینشده به اندازه قرارداد بازیکنان است که باشگاه را در زمان پرداخت با دردسرهای زیادی مواجه میکند؛ به طور مثال اخیرا شنیده شده یکی از ستارگان لیگ برتری قراردادی 4 میلیاردی به همراه 3/5 میلیارد آپشن بسته که کمی عجیب به نظر میرسد.
مشکل اصلی اغلب تیمهای ایرانی که باعث بستن قراردادهای غیراصولی میشود نبود یک معاون حقوقی مسلط به قوانین نقل و انتقالات است؛ اتفاقی که باعث شده بازیکنان و مدیر برنامههای تمام خواستههای بعضا نامعقول خود را به باشگاه دیکته کنند و قراردادهای یکطرفهای بسته شود و باشگاهها را دچار مشکل کند.