بیژن زنگنه امروز (چهارشنبه، نهم مهرماه) در پاسخ به پرسش ابراهیم رضایی، نماینده دشتستان در مجلس درباره دلیل تأخیر در بهره‌برداری از پالایشگاه فاز ۱۴ پارس جنوبی با یادآوری اینکه توسعه عملی فازهای پارس جنوبی در سال‌های ۷۶ تا ۸۴ برای نخستین بار آغاز و قرارداد اجرای طرح توسعه ۱۳ فاز پارس جنوبی در این بازه زمانی امضا شد، تصریح کرد: پنج فاز نخست میدان گازی مشترک پارس جنوبی از سال ۷۶ تا ۸۴ و پنج فاز دیگر در دولت آقای احمدی‌نژاد به بهره‌برداری رسید.
وی مقدار برداشت گاز از میدان مشترک پارس جنوبی را در سال ۹۲ روزانه ۲۸۰ میلیون مترمکعب عنوان کرد و با بیان اینکه قرارداد فازهای ۱۵ و ۱۶ و ۱۷ و ۱۸ پارس جنوبی نیز در دولت آقای احمدی‌نژاد امضا شد، یادآور شد: در ۲۵ خرداد ۸۹ یعنی تقریباً ۱۰ سال پیش قرارداد پنج فاز پارس جنوبی با مدت زمان اجرای ۳۵ ماه در زمان آقای میرکاظمی با تأمین منابع مالی صد در صد از شرکت ملی نفت ایران امضا شد که اصل امضای قراردادها کار تحسین‌برانگیزی بود و جای قدردانی دارد.
وزیر نفت با بیان اینکه ۳۵ ماه برای تکمیل یک طرح در پارس جنوبی که در آن زمان ۵ میلیارد دلار هزینه داشت به یک جد و جهد بسیار بالایی نیاز داشت و هیچ شرکت خارجی نتوانسته بود به چنین رکوردی دست یابد، تصریح کرد: مدیریت وقت وزارت نفت اما چنین تصمیم مهمی را گرفت و تلاش کرد پیش از پایان دولت دهم همه این ۱۰ طرح را عملیاتی کند؛ پیمانکارانی که برای این طرح انتخاب شده بودند همه ایرانی بودند، اما همه در یک سطح و یکسان نبودند. بعضی از آنها مانند پتروپارس تجربه اجرای ۵ تا ۶ فاز پارس جنوبی یا مانند اویک تجربه اجرای دو فاز را در کنار پیمانکاران خارجی داشتند، اما بعضی شرکت‌ها تجربه‌ای برای اجرای چنین مگاپروژه‌هایی را نداشتند.
چه خاصیتی برای ما داشت که ۱۷ فاز را با هم جلو ببریم، اما یک متر مکعب گاز به شبکه نرسانیم
زنگنه با اشاره به اینکه وقتی ما در میانه سال ۹۲ کار را آغاز کردیم با کمبود شدید گاز در شبکه روبه‌رو بودیم ، افزود: در آن سال ۲۷ میلیارد لیتر سوخت مایع تنها در نیروگاه‌ها مصرف شد که ارزش آن براساس قیمت‌های آن زمان ۱۸ میلیارد دلار بود و مسائل زیست محیطی بسیاری را به‌وجود آورد. آقای حاجی‌دلیگانی، عضو هیت رئیسه مجلس شورای اسلامی، به‌خوبی می‌داند که در اصفهان چه اتفاق‌هایی در نیروگاه شهید منتظری افتاد. همین‌طور مصرف مازوت در نیروگاه‌ها در اهواز و تبریز آلودگی‌های زیادی ایجاد کرد.
وی با بیان اینکه با وجود همه زحماتی که همکاران ما در آن زمان کشیدند هیچ‌کدام از این ۱۷ فاز پارس جنوبی به‌سادگی و به‌سرعت قابل تکمیل و عملیاتی شدن نبود و منابع نفت هم بسیار محدود بود، اظهار کرد: نخستین کاری که ما به‌عنوان کار مدیریتی انجام دادیم (سال ۹۲) این بود که این فازها را اولویت‌بندی کنیم. هفت فاز را که پیشرفت‌های فیزیکی بیشتر و پیمانکاران خوبی داشتند و ۲۰۰ میلیون متر مکعب گاز تولید می‌کردند در اولویت قرار دادیم تا مشکل فوری شبکه را حل کنند و بقیه فازها را در اولویت بعدی قرار دادیم.
وزیر نفت تصریح کرد: چه خاصیتی برای ما داشت که ۱۷ فاز را با هم جلو ببریم و پیشرفت کار را تا ۸۰ درصد برسانیم، اما یک مترمکعب نیز گاز به شبکه نرسانیم. این درست بود یا اینکه ۲۰۰ میلیون مترمکعب گاز را تولید کنیم و بقیه را با توجه به منابع محدود انجام دهیم.
نخستین ردیف پالایشگاه؛ اواخر امسال
زنگنه با بیان اینکه در این طرح‌ها ما منتظر نماندیم تا همه اجزای فرآیند پالایشگاه‌ها به‌طور کامل عملیاتی شود، بلکه همین که توانستیم گاز را از دریا برداشت کنیم و به خشکی بیاوریم و شیرین‌سازی کنیم، میعانات آن را جدا سازیم و به استانداردهای شبکه برسانیم آن را انجام دادیم، افزود: این کار در حالی انجام شد که ما به‌دلیل تحریم‌ها، تجهیزات جدا کردن اتان از ال‌پی‌جی نداشتیم.
وی تصریح کرد: به این ترتیب ما بدون اینکه طرحی را تعطیل کنیم، تمرکز مالی و مدیریتی‌مان را بر پایان یافتن هر چه سریع‌تر فازهای اولویت نخست گذاشتیم و در این کار الحمدالله موفق شدیم و سپس به اجرای اولویت‌های بعدی پرداختیم.
وزیر نفت با بیان اینکه هم‌اکنون چهار سکوی فاز ۱۴ پارس جنوبی عملیاتی است و گاز با دو خط لوله به خشکی منتقل می‌شود و چاه‌های این فاز فعال است، گفت: از اردیبهشت‌ماه ۹۷ برداشت گاز از سکوهای این فاز آغاز شده است و از ظرفیت اضافی فازهای ۱۲ و ۱۹ برای شیرین‌سازی آن استفاده می‌شود. تاکنون ۲۲ میلیارد مترمکعب گاز این فاز شیرین‌سازی شده، بنابراین اگر بحث ضرر باشد زیان در مقدار برداشت از دریاست.
زنگنه از عملیاتی شدن نخستین ردیف پالایشی پالایشگاه فاز ۱۴ پارس جنوبی در اواخر امسال خبر داد و با بیان اینکه سه ردیف دیگر این پالایشگاه نیز اوایل سال ۱۴۰۰ به بهره‌برداری می‌رسد، تصریح کرد: عملیاتی شدن این ردیف‌های پالایشی هیچ تاثیری بر مقدار تولید ما نخواهد داشت، ما فقط یک ظرفیت پالایشی اضافه می‌کنیم.
وی با اشاره به اینکه ما در فاز ۱۴ پارس جنوبی با مشکلات زیادی روبه‌رو بودیم، زیرا کنسرسیومی متشکل از تعداد زیادی شرکت‌های ایرانی توسعه آن را به‌عهده داشتند، افزود: فردی که پروژه اجرا کرده باشد می‌داند وقتی ۱۰ نفر را برای مدیریت یک پروژه منصوب می‌کنید دچار اشکال می‌شوید. یک شرکت دولتی هم در رأس و مدیریت این پروژه گذاشته شد که تاکنون چنین پروژه‌ای در این ابعاد اجرا نکرده بود. آن‌گونه که به من گفتند این شرکت تاکنون ۱۰ مدیرعامل تغییر داده است و اکنون مدیرعامل ندارد، بنابراین با چنین شرکتی چه کار باید کرد؟
وزیر نفت گفت: از من به‌عنوان یک برادر کوچک‌تر که ۴۰ سال پروژه‌های مختلف از کوچک تا بزرگ را در جهادسازندگی، وزارت نیرو و نفت اجرا کرده و حداقل‌هایی از مدیریت پروژه در این مدت یاد گرفته است، بپذیرید که اجرای پروژه با مدیریت ۱۰ نفر دچار اشکال می‌شود.
خلع ید کردن کار خوبی نیست
زنگنه در توضیح بیشتر توسعه فاز ۱۴ پارس جنوبی گفت: ما برای تسریع در اجرای این فاز پارس جنوبی بخش‌های مختلف آن را تفکیک کردیم، یعنی بخش دریا را که پیمانکاران خوبی داشت، جدا کردیم که خوشبختانه به نتیجه رسید. بخش آب، برق و بخار را که مپنا در آن حضور داشت، جدا کردیم و خوشبختانه کار آنها هم جلو رفت.
وی گفت: بنابراین در این مسئله یک اشتباه ساختاری شکل گرفته بود و به قول ما مهندسان، گوشت و استخوان را جدا کرده بودند. خریدها را به یک شرکت دولتی و اجرا را به دیگر شرکت‌های ایرانی داه بودند (البته شرکت‌های خوبی بودند) که این از نظر عملیاتی اشتباه بود.
وزیر نفت با بیان اینکه برخی می‌گویند باید این شرکت را خلع ید می‌کردید، ادامه داد: خلع ید که کار خوبی نیست، درست است اختیار داریم، اما مشکلات فراوانی برای پروژه‌ای که ادعا می‌شود ۵۰ درصد پیشرفت داشته (که البته به نظر ما نداشت) به‌وجود می‌آورد.
زنگنه با بیان اینکه ما در شرکت صدرا نیز با مشکلات مشابهی روبه‌رو بودیم، افزود: این شرکت سال ۹۲، ۱.۵ میلیارد دلار از شرکت ملی نفت ایران پول دریافت کرده بود، اما کاری تحویل نداده بود. شرکت صدرا با خصوصی‌سازی اشتباه در حال مرگ بود یا مرده بود. با همت مدیریت وقت قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا (ص)، شرکت صدرا دوباره زنده شد و همه تعهدها را به‌خوبی انجام داد.
وی گفت: کار ساده این بود که ما شرکت صدرا را خلع ید کنیم، اما مدارا کردیم، زیرا باید با پیمانکاران مدارا کنیم و بی‌شک این پروژه امسال به نتیجه می‌رسد. اینکه می‌گویند این ضرر بوده، موافق نیستم .ضرر موقعی است که کار در بخش دریا و برداشت گاز دچار مشکل شود.
وزیر نفت با بیان اینکه ما نباید خسارتی به پیمانکاران بپردازیم، بلکه آنها باید خسارت دهند، گفت: دوستان، این قرارداد ۳۵ ماهه بوده و تا ۳۵ ماه برای آن ضمانت‌نامه داده شد پس چرا تمام نشد؟! زیرا دلیل داشته است. ما در وسط این پروژه به سد تحریم خوردیم و نمی‌توانستیم کالا وارد کنیم، این مسائل خارج از اراده مدیریتی بود.
جهاد در پارس جنوبی
زنگنه با اشاره به اینکه کار توسعه پارس جنوبی در ایران ۱۰ سال دیرتر از قطر آغاز شده است، اظهار کرد: اگر می‌خواهیم این‌گونه حساب کنیم باید مسائل بسیاری را در نظر بگیریم. افت فشار پارس جنوبی موضوعی است که باید هم‌اکنون به آن پرداخته شود، اما اگر اکنون به این مسئله یا موضوع افزایش ضریب بازیافت نمی‌پردازیم دلایلی وجود دارد.
وی با بیان اینکه پیشرفت پروژه در ماه‌های نخست با ماه‌های پایانی بسیار متفاوت است و آقای قالیباف از آنجا که در مسائل مربوط به پروژه‌ها استاد هستند، این موضوع را به‌خوبی می‌دانند، ادامه داد: شما در ماه‌های پایانی اجرای پروژه نمی‌توانید پیشرفت آن را با درصد اندازه بگیرید، برخی اوقات پروژه‌ها ۹۲ درصد پیشرفت داشته، اما راه‌اندازی نمی‌شود، زیرا یک قطعه کمپرسور موجود نیست و این از نظر پیشرفت فیزیکی به صدم درصد هم نمی‌رسد.
وزیر نفت تصریح کرد: بدانید ما برخی اوقات در پارس جنوبی برای اینکه یک قطعه را راه‌اندازی کنیم سه بار خرید کرده‌ایم تا به دستمان برسد، بنابراین همکاران ما با سختی کار کرده‌اند و جهاد کردند.
عایدی پارس جنوبی؛ هزاران میلیارد دلار
زنگنه با بیان اینکه در این چند سال هزاران میلیارد دلار با تلاش سربازان گمنام این سرزمین در پارس جنوبی عایدی به کشور رسیده است، گفت: ظرفیت برداشت ایران از میدان مشترک پارس جنوبی در هفت سال اخیر ۴۲۰ میلیون مترمکعب در روز افزایش یافته و از رقم روزانه ۲۸۰ میلیون مترمکعب در سال ۹۲ به روزانه ۷۰۰ میلیون مترمکعب کنونی رسیده است.
وی ادامه داد: همکاران ما شب‌های زیادی از نگرانی خوابشان نبرده است تا در زمستان آب در دل کسی تکان نخورد. ما در زمستان افزون بر گاز مصرف مردم در شهرها و روستاها، خوارک پتروشیمی‌ها و نیروگاه‌ها را نیز تأمین کردیم. اگر بیش از ۱۷ هزار روستا از نعمت گاز طبیعی بهره‌مند هستند و ضریب نفوذ گاز ما به بیش از ۹۴ درصد رسیده، به دلیل همین اقدام‌ها بوده است.
وزیر نفت با اشاره به اینکه در طول این سال‌ها معادل ۲.۶ میلیون بشکه فرآورده نفتی و گازی در پارس جنوبی تولید شده است، تأکید کرد: آنچه در پارس جنوبی انجام شده، بی‌سابقه است. برخی می‌خواهند بگویند که در ایران کاری انجام نشده و ما هر کاری می‌کنیم نمایشی است، در حالی که مقدار برداشت ما از همسایه‌مان بیشتر است.
زنگنه با بیان اینکه افتخار ابرپروژه (پارس جنوبی) متعلق به جمهوری اسلامی است و یک تمدن جدید است، تصریح کرد: از دوستان برای مشاهده این تمدن دعوت می‌کنم. معتقدم انجام این کارها تحقق اقتصاد مقاومتی است و اگر نیست پس چیست؟
وی در پایان گفت: من را فراموش کنید، اما تلاش مردان و سربازان گمنام در این عرصه را فراموش نکنید، زیرا پارس جنوبی حاصل تلاش صدها هزار نفر مدیر، مهندس و کارگر است. افتخار پارس جنوبی متعلق به نظام جمهوری اسلامی است و کسی نمی‌تواند آن را به نام خود تمام کند. پارس جنوبی حاصل تلاش جمعی و محصول خلاقیت، اعتماد به نفس، استقامت و سرسختی فرزندان این سرزمین است.
ابراهیم رضایی، نماینده دشتستان از توضیحات وزیر نفت قانع نشد و سرانجام پس از رأی‌گیری از نمایندگان، مجلس به وزیر نفت کارت زرد داد که نخستین کارت زرد در مجلس یازدهم به شمار می‌آید.
شانا
