آریا الستی، معاون بنیاد ملی نخبگان در برنامه تلویزیونی پرسشگر درباره اهمیت سمپاد و انتظارات از این مجموعه بیان کرد: برخی در نقد عملکرد این سازمان عنوان آن را از سازمان ملی به سازمان مدارس پرورش استعدادهای درخشان تقلیل میدهند.
او افزود: کار استعدادیابی و پرورش استعداد برای اینکه جوانان را به نخبگان اثرگذار تبدیل کنیم جزو وظایف سمپاد است و نباید ماموریتهای این سازمان را صرفا به مدرسه داری تقلیل دهیم. این سازمان را با کار سنگین صرفا مدرسه داری فشل و ناکار آمد نکنیم.
معاون بنیاد ملی نخبگان با بیان اینکه اگر این سازمان بتواند با کمک وزارت آموزش و پرورش و بنیاد ملی نخبگان به این هدف برسد آنچه از سمپاد میخواهیم محقق میشود، گفت: اگر انواع ساحتهای تربیتی و استعدادها را به رسمیت بشناسیم و این رویکرد، سرآغاز شناسایی افرادی باشد که میتوانند در آینده تغییرات خوبی ایجاد کنند، آن موقع رشد همه این استعدادهای شناسایی شده برنامه ریزی میکنیم.
الستی افزود: یک فرد نخبه و دارای استعداد باید با مسائل اجتماعی آشنا باشد و به طور طبیعی در سطح جامعه حضور داشته باشد.
او تاکید کرد که اگر فقط برمبنای یک ساحت تحصیلی یعنی استعداد تحصیلی حرکت کنیم این دانش آموزان را جدا کرده و نظام آموزشی مجزایی جدای از سایرین درنظر بگیریم این جداسازی منجر به تربیت افراد تحول آفرین در جامعه نخواهد شد.
معاون بنیاد ملی نخبگان با بیان اینکه سمپاد باید برای تمام آموزش و پرورش کارکرد کشف استعدادهای مختلف را داشته باشد گفت: اگر معلمی استعداد دانش آموزی را در یک منطقه دور دست کشف کرد باید چه کند؟ معلم باید با سازمان در ارتباط باشد و سازمان کمک کند که استعداد این فرد در مسیر درست هدایت شود.
الستی ادامه داد: برای کشف و پرورش استعداد باید فعالیتهای فراوانی انجام دهیم. روش شناسایی، آموزش و تربیت مربی، استفاده از امکانات آموزش و پرورش و سایر نهادهای مربوط باید مدنظر قرار بگیرد و پروتکلی در این زمینه تهیه شود. آن وقت اگر سازمان به این نتیجه رسید در مناطقی باید مدارس نمونه وجود داشته باشد که توانایی تربیتی ایجاد کند، مسئلهای نیست و میتوان این کار را انجام داد؛ اما مسئله این است که ماموریت سمپاد صرفا نباید به مدرسه داری محدود شود.
جداسازی به معنای ایجاد امکانات برای پرورش استعدادی خاص خلاف عدالت نیست
او با اشاره به سیاست تفکیک و جداسازی گفت: اگر این سیاست منجر به دریافت یکسری نتایج به جز اهداف خود مدارس باشد خلاف عدالت آموزشی است. مثلا اصرار دارم فرزندم به مدرسه سمپاد برود نه به دلیل اینکه به علوم علاقهمند است و در آن ستعداد دارد بلکه به این دلیل که آینده بهتری برای ورود به دانشگاه دارد و آینده بهتری برای کسب و کار و ... خواهد داشت.
وی ادامه داد:، اما اگر جداسازی به معنای ایجاد امکانات ویژه برای پرورش استعدادی مختلف است خلاف عدالت نیست. جداسازی اگر هیچ برتری اجتماعی ایجاد نکند کار بدی هم نیست و به معنای وجود مدارس تخصصی است.
معاون بنیاد ملی نخبگان با بیان اینکه انجمن آماتوری نجوم از موفقترین انجمنهای ماست، گفت: یک علت کسب توفیقات متعدد این انجمن این است که یادگرفتن علم نجوم هیچ آورده اجتماعی ایجاد نمیکند و کسی که به سمت آن میرود صرفا به دلیل عشق و علاقه است.
او ادامه داد: اما رشته ای، چون زیست شناسی با پزشکی گره خورده است. یکی ازافراد سرشناس علم پزشکی را میشناسم که اثرگذاری زیادی در حوزههای مختلف علمی و اجتماعی دارد و یک بار گفت عمرم را تلف کردم، زیرا نباید به رشته پزشکی میرفتم و باید زیست شناسی میخواندم. متاسفانه شاهد هستیم که جامعه و خانواده وی را به سمت زیست شناسی سوق داده است.
الستی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه ۹۰ درصد به دلیل کنکور به سمت سمپاد میروند؟ گفت: به نطرم نکته درستی است. سازمان سمپاد به جای آنکه ماموریت عمودی داشته باشد باید ماموریت افقی داشته باشد. عمودی یعنی یک عده خاص را انتخاب کنیم و به آنها آموزش دهیم و برای بقیه مسئولیتی نداشته باشیم. اما اگر سمپاد سازمانی با ماموریت افقی باشد باید با معاونت آموزشی، پرورشی، کانون پرورش فکری کودکان، بنیاد ملی نخبگان همکار باشد و امکانات رد و بدل کند.
او افزود: تا کنون دیدگاه اینگونه نبوده است. مسئولان دیدگاههای مختلف داشته اند یک وزیر قبلا مدارس سمپاد را کم و یکی زیاد کرده است و بعد در تامین امکانات مانده اند.
امروزه داشتن مدرسه سمپاد الزامی است
معاون بنیاد ملی نخبگان با بیان اینکه قصد نقد فعالیتهای گذشته سمپاد را در این برنامه ندارم اظهار کرد: در شرایط امروز داشتن مدرسه سمپاد الزامی است؛ اما مدارس تخصصی. مدرسه تخصی به این معنی است که در انتها نتیجه برای دانش آموز افزایش بهره برداری از آنچه باشد که در آن استعداد دارد و به دنبال برتری اجتماعی و موفقیت در کنکور نیست. باید بپذیریم ساحتهای استعدادی متنوع است.
او با طرح این پرسش که برای چه المپیاد برگزار میکنیم؟ گفت: دانش آموزان را تحت رقابت شدید قرار میدهیم که چه بشود؟ وی مرتب در رقابت با دوستان است و اگر در محیطی قرار گرفت که رقابتی نیست حرکتی از او نخواهیم دید. مهم این است که اگر فردی استعداد دارد، در همان زمینه رشد کند و توانمندی هایش افزایش یابد.
الستی افزود: چرا جامعه باید بخشی از جوانان خودش را جداکند و چرا انتظار خاصی داریم؟ آیا آن استعداد فقط در ساحت علم است؟ پزشکی موفق است که در کنار علم خوبی که فراگرفته روحیات دیگر، چون از خودگذشتگی در وجود وی پرورش پیدا کرده باشد. نه اینکه فقط به انگیزه افزایش درآمد به سمت پزشکی برود و مریض را به چشم مشتری ببیند.
معاون بنیاد ملی نخبگان با اشاره به اینکه بنیاد ملی نخبگان، سازمان سمپاد را به عنوان همکار راهبردی میشناسد، گفت: اصلاح فقط نمیتواند صرفا از سمپاد شروع شود. اگر ضعفی در وظیفه تنظیم گری و رگولاتوری مدارس غیردولتی از سوی آموزش و پرورش وجود دارد باید آن هم اصلاح شود.
او ادامه داد: مطاللبه اجتماعی وجود دارد و نمیتوان یک باره مدارس سمپاد را تعطیل یا تبدیل کرد، اما باید سیاست تبدیل دیوار به پرچین را شروع کنیم.
باشگاه خبرنگاران جوان