انتظار برای تعیین تکلیف فاز 2 یادآوران 4 ساله شد

توسعه فاز دوم میدان نفتی یادآوران که حدود ۷۵ درصد آن با عراق مشترک است، همچنان بلاتکلیف است. نفت این میدان از نوع فوق سبک است که برای مشتری‌ها جذابیت ویژه ای دارد. از سویی دیگر به گفته کارشناسان به دلیل سبک بودن این نوع نفت، حرکت آن در مخزن و احتمال خارج از دسترس شدن این نوع نفت، بیش از نفت سنگین است. به این ترتیب چنین ویژگی‌هایی می‌تواند، توسعه و بهره برداری از این میدان نفتی را در اولویت کار وزارت نفت قرار دهند.
۴ سال انتظار برای تعیین تکلیف فاز ۲ یادآوران
این میدان با ظرفیت تولید حدود ۲۸۰ تا ۳۰۰ هزار بشکه نفت، قرار بود با توجه به ظرفیت تولیدی، در ۳ فاز اجرایی شود. با این هدف قرارداد توسعه یادآوران که بیش از ۳۰ میلیارد بشکه نفت در خود جای‌داده است در آذر ماه سال ۸۶، میان شرکت مهندسی و توسعه نفت و یک شرکت خارجی امضا شد. در همین راستا سال ۲۰۰۷ میلادی (سال ۸۵) قرارداد توسعه این میدان با شرکتی خارجی به امضا رسید و این قرارداد در سال ۲۰۰۸ میلادی (سال ۸۶) نافذ شد و اقدامات اولیه برای اجرای آن کلید خورد.
به گزارش خبرنگار مهر، توسعه فاز نخست این میدان توسط یک شرکت خارجی در سال ۹۵ به اتمام رسید. پس از آن بر اساس اولویت، همان شرکت خارجی برای توسعه فاز دوم این میدان، اعلام آمادگی کرد. این اعلام آمادگی همزمان با امضای برجام اتفاق افتاد. در این شرایط با وجود اینکه شرکت خارجی هزینه‌هایی را نیز برای آغاز کار توسعه فاز ۲ میدان یادآوران انجام داده بود، اما امید به حضور شرکت شل و توتال موجب شد تا پذیرش MDP این شرکت برای توسعه فاز ۲ این میدان نفتی متوقف شود. چرا که وزیر نفت معتقد بود باید در چنین شرایطی توسعه فازهای بعدی این میدان به مناقصه گذاشته شود.
در همین راستا و در همان ایام، به دنبال بروز این اختلافات، سید نورالدین شهنازی زاده، مدیرعامل شرکت متن گفت: دلیلی ندارد این میدان را معطل نگه‌داریم تا مذاکره IPC آن به نتیجه برسد، چنانچه قرارداد IPC اکنون به نتیجه برسد کمک چندانی نمی‌کند. این قرارداد زمانی کمک می‌کند که چاه‌هایی که حفر شده با افت فشار مواجه شود؛ بنابراین از این فضا استفاده‌شده و طبق صحبتی که با وزیر نفت داشتیم، قرار شد توسعه فاز دو بر اساس قرارداد بای‌بک پیش رود و در این فاصله زمانی هم مذاکرات IPC ادامه داشته باشد تا مستندات میدان آماده شود و پیمانکار آن مشخص شود. به‌محض اینکه پیمانکار مشخص شد، میدان در قالب قراردادهای جدید توسعه خواهد یافت.
خاطره‌ای که موجب احتیاط بیشتر شد
به گزارش خبرنگار مهر، در چنین شرایطی وزیر نفت که خاطر خوشی از کلیم حدود ۵۰۰ میلیون دلاری چینی‌ها در قرارداد توسعه میدان مشترک نفتی آزادگان جنوبی نداشت، دست به دامان مشاوران و متخصصین حقوقی شد تا مطمئن شود از نظر حقوقی، سپردن توسعه فاز ۲ میدان یادآوران به شرکتی جز توسعه دهنده اولیه، بار حقوقی و مالی را متوجه شرکت ملی نفت ایران نمی‌کند.
پاسخ متخصصین یک چیز بود؛ اولویت برای توسعه فاز ۲ میدان نفتی یادآوران با توسعه دهنده فاز ۱ آن است و امکان واگذاری به غیر بدون بار مالی وجود ندارد. در آن زمان شرکت توسعه دهنده فاز نخست این میدان نفتی، آمادگی کامل برای توسعه فاز ۲ را نیز داشت. در سال ۲۰۱۳ میلادی (سال ۹۲) اقدامات لازم برای تدوین MDP (برنامه جامع عملیات توسعه) توسعه فاز ۲ میدان یادآوران آغاز شد؛ به عبارتی دیگر زمانی که این شرکت در سال ۲۰۱۲ میلادی (سال ۹۱ ) MDP فاز نخست را ارائه داد، برای تدوین MDP فاز ۲ آستین بالا زدند. اما، شرکت ملی نفت ایران مانع ادامه فعالیت این شرکت شد و اعلام کرد که برای بخش بعدی به آنها اطلاع خواهند داد! این اطلاع دادن از سال ۲۰۱۷ تا چندی پیش ادامه داشت! البته این معطلی به بهانه برگزاری مناقصه برای توسعه فاز ۲ میدان یادآوران به امید حضور شل و توتال در این مناقصه بود.
تعیین تکلیف نهایی با توسعه دهنده یادآوران
چندی پیش شرکت ملی نفت ایران از شرکت خارجی توسعه دهنده فاز ۱ میدان یادآوران درخواست می‌کند تا مجدداً برای توسعه فاز ۲ این میدان گام بر دارد. شرکت خارجی در پاسخ مطرح می‌کند که آن زمان که آمادگی کامل برای اجرا، توسعه و بهره برداری داشتیم، از فعالیت ما جلوگیری شد.
در این میان باید این نکته را یادآوری کرد که شرکت اولیه توسعه دهنده یک فاز از این میدان، می‌تواند MDP مورد نظر خود را تدوین و به کارفرما ارائه دهد. کارفرما نیز می‌تواند پس از بررسی، این ام. دی.پی را پذیرفته یا رد کند. در صورتی که این ام. دی.پی پذیرفته شود، شرکت نخست می‌تواند اقدامات لازم برای آغاز فعالیت را کلید بزند، در غیر این صورت که کارفرما این ام. دی.پی را نپذیرد، شرکت دیگر ثانویه ای نیز می‌تواند MDP را به کارفرما ارائه دهد که در صورت پذیرش کارفرما، شرکت توسعه دهنده اولیه که MDP آن مورد تأیید نبوده می‌تواند با استفاده از MDP شرکت ثانویه به فعالیت بپردازد و در این امر اولویت دارد.
شرکت ملی نفت ایران از شرکت خارجی خواست تا آخرین نسخه MDP خود برای فاز ۲ میدان یادآوران را ارائه دهد. شرکت ملی نفت ایران از این شرکت خارجی خواست که با استفاده از ام. دی.پی یک شرکت داخلی به فعالیت در این میدان ادامه دهد که شرکت خارجی اعلام کرد که به دلیل مشکلات بین المللی امکان حضور در این پروژه را ندارد.
میدان مشترک در انتظار هیچ!
  برداشت شرکت ملی نفت ایران از چنین پاسخی این بود که این شرکت حضور نمی‌یابد پس نمی‌تواند حق کلیمی هم داشته باشد و می‌توان این پروژه را به شرکت داخلی داد. این شرکت داخلی نیز ام. دی.پی مورد نظر خود را تدوین و در اختیار کارفرما قرار می‌دهد که مورد تأیید نیز قرار می‌گیرد.
در همین حال، شرکت ملی نفت ایران برای توسعه و بهره برداری فاز ۲ میدان نفتی یادآوران دست نگه می‌دارد و پروژه به شرکت داخلی نیز واگذار نمی‌شود! بر اساس اظهارات برخی مطلعین چنین اقدامی به بهانه احتمال حضور شرکت‌های چینی و روسی در دولت بعدی است؛ آخرین خبر از توسعه فاز ۲ میدان نفتی یادآوران که حدود ۷۵ درصد آن با عراق مشترک بوده و نفت فوق سبک دارد این است که: صبر کنید تا تصمیم گیری کنیم!
به عبارتی دیگر شمایل این کشمکش‌ها و پاسکاری نشان می‌دهد که توسعه و بهره برداری از فاز ۲ میدان مشترک نفتی یادآوران با چنین نفت مرغوبی که علاوه بر مشترک بودن آن، احتمال از دست رفتن نفت آن بیش از نفت سنگین وجود دارد، محصور تصمیمات سیاسی شده است. از سویی دیگر در حالی که کمتر از یکسال به پایان فعالیت دولت تدبیر و امید مانده و وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران بارها با تاکید قول داده‌اند که وضعیت میادین مشترک کشور تا پایان فعالیت این دولت تعیین تکلیف می‌شود که هنوز برای فاز ۲ و ۳ میدان نفتی مشترک یادآوران خبری نیست.