مطابق شواهد و اخبار منتشر شده فروشگاه زنجیره‌ای شهروند، متعلق به شهرداری تهران در آستانه ورشکستگی قرار دارد.
شواهدی مانند عرضه نشدن سهام این فروشگاه در بورس، فروش املاک و تعویض ۳ مدیرعامل در کمتر از یک سال بیانگر آن است که این فروشگاه اوضاع به سامانی ندارد.
عرضه نشدن سهام شهروند در بورس با وجود مصوبه شورای شهر
شورای شهر تهران در ۱۲ آبان ۹۸ طی مصوبه‌ای شهرداری تهران را ملزم کرد تا همه شرکت‌های تابعه خود را وارد بورس کند.
بر این اساس مقرر شد تا در گام اول فروشگاه شهروند، مترو، موسسه همشهری و شهر آفتاب سهام خود را در بورس به فروش گذارند.
میزان سرمایه و تراز مالی مثبت در بازه زمانی مشخص از مهم‌ترین شروط ورود به بازار سرمایه است تا کسانی که قصد ورود به این بازار را دارند، در اثر ندانم کاری شرکت‌های بورسی سرمایه شان به باد نرود.
هیچ کدام از شرکت‌های شهرداری سودآور نیست
پیش از تصویب این لایحه احمد مسجد جامعی در مخالفت با آن گفته بود: بورس برای این است که شرکت‌های زیرمجموعه شهرداری را بپذیرد، باید کارنامه سودآوری آن‌ها حداقل برای دو سه سال اخیر محرز شده باشد، اما طبق بررسی‌هایی که انجام داده‌ام، هیچ کدام از این شرکت‌ها سودآور نبودند و گزارشی در این زمینه نداشتیم.
عضو شورای شهر تهران با تأکید بر اینکه شفافیت در این شرکت‌ها بسیار حائز اهمیت است، گفت: این امکان وجود ندارد که یک شرکت طی سه ماه بتواند وارد بورس شود.
وی تأکید کرد: شهرداری تاجر نیست که بخواهیم سودآوری کنیم و اعضای شورای شهر به این نکته توجه داشته باشند که قرار نیست شهرداری را با این موضوعات اداره کنیم، بلکه هدف اداره شهر است و نباید همه چیز را با نگاه سودآوری بررسی کرد.
شهرداری تهران از یک سو با ادعای سودآورد بودن فروشگاه‌های شهروند، خیز ورود به بورس را برداشته و زمزمه توسعه آن به سایر شهرهای ایران را می‌کند و از سوی دیگر فروشگاهی در قلب پایتخت را به حراج می‌گذارد.
این فروشگاه دارای ۴۴ شعبه در سطح شهر تهران، لواسان، پرند و مارلیک کرج است. در ۶ شهریور سال گذشته چهل و دومین فروشگاه شهروند در خارج تهران (کرج) افتتاح شد و سریع القلم مدیر عامل وقت شهروند اعلام کرد: مذاکرات با شهرداری شیراز انجام شده و در آینده نزدیک شهروند در شیراز هم شعبه می‌زند.
مسعود سریع‌القلم مدیرعامل اسبق شرکت فروشگاه‌های شهروند شهرداری تهران در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه شهری گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، پس از تصویب این لایحه گفته بود: چون شهروند شرکتی سودآور است، از چند ماه پیش اقدامات اولیه برای ورود آن به بازار بورس را شروع کردیم و اکنون هم در حال آماده‌سازی زیرساخت‌ها هستیم.
مدیرعامل اسبق شرکت فروشگاه‌های شهروند شهرداری تهران با تأکید بر اینکه کار آماده‌سازی زیرساخت‌ها تا چند ماه دیگر تمام می‌شود، گفت: پس از این کار لایحه مربوطه را به شورا ارسال می‌کنیم تا بتوانیم با مصوبه شورای شهر یک بلوک ۱۰ درصدی را برای سال ۹۹ در سازمان بورس عرضه کنیم.
تا امروز نه تنها یک درصد هم عرضه نشده، بلکه خبری از عرضه سهام شهروند در بورس نیست. ورود شهروند به بورس کم کم رنگ رویا گرفته و تغییرات پی در پی مدیرعامل آن معماهای بی پاسخی همچون بی کفایتی مدیران قبلی، زیان ده بودن و ورشکستگی آن را در ذهن متبادر می‌کند.
تعویض ۳ مدیرعامل شهروند در کمتر از یک سال
در یک سال گذشته این فروشگاه ۳ مدیرعامل به خود دید. بعد از مسعود سریع القلم، مدتی امرالهی سکان‌دار شهروند شد، اما عملکرد وی به مذاق مدیران شهری خوش نیامد و وی نتوانست در روند رو به افول شهروند تغییری ایجاد کند.
عملکرد امرالهی چنان بود که مدیران شهری تنها با گذشت چند ماه از انتخاب امرالهی به اشتباه خود پی ببرند و تغییر مدیرعامل را در دستور کار قرار دهند، به همین منظور به سراغ مدیری رفتند که سابقه مدیریت در چند کارخانه را در کارنامه خود دارد.
مدیران شهری امیدوارند با انتخاب کریمی بتوانند از زیان دهی فاصله بگیرند، اما کارنامه کریمی هم نشان می‌دهد که وی سابقه مدیریت فروشگاه را در کارنامه خود ندارد و بیشتر مدیریت جاهایی را بر عهده داشته که در کار تولید و توزیع عمده محصولات بودند.
هشدار مسجد جامعی در مورد شهروند
اگرچه مسجد جامعی با هشدارهای خود شهرداری را از پا گذاشتن روی این پوست خربزه بر حذر داشته بود، اما گوش شنوایی نبود و لایحه عرضه در بورس تصویب شد.
حالا در شرایطی که شهروند هنوز وارد بورس نشده شورای شهر لایحه فروش یکی از شعبات آن را هم تصویب کرده است.
فروش یک شعبه شهروند
در شرایطی که شهرداری به شدت نیازمند حفظ و افزایش منابع درآمدی پایدار است، این اقدام می‌تواند نشان از زیان ده بودن شهروند باشد که شهرداری اعطای آن را به لقایش بخشیده است، زیرا در شرایط سوددهی هیچ عقل سلیمی آن را نمی‌فروشد.
امرالهی مدیرعامل سابق شهروند که پس از سریع القلم چند ماهی سکان دار شهروند بود، منکر زیان ده بودن این فروشگاه شده و در گفت‌وگویی با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان گفته بود که تراز مالی شهروند صفر است.
مهدی امرالهی در آن گفت‌وگو با اشاره به مصوبه شورای شهر تهران مبنی بر فروش فروشگاه شهروند شعبه بوستان گفته بود: این موضوع پیشنهاد معاونت مالی شهرداری بوده و بنا به نیاز شهرداری چنین تصمیمی گرفته شده که قطعا تصمیم درستی هم بوده است. ما هم پیشنهاد داده بودیم اگر امکان دارد، فروشگاهی دیگر جایگزین شود. مدت‌ها قبل بخشی از پارکینگ‌های این شعبه واگذار شد. ملک آن شعبه مشاع است و نیاز به تعیین تکلیف و مشکلات مالکیتی فراوانی داشت. به نسبت سرمایه گذاری که در این شعبه شده بود، تراز مالی آن صفر بود و اگر اجاره واقعی آن را کم می‌کردیم، زیان ده می‌شد.
امرالهی که از ۱۷ دی ۹۸ بر مسند مدیر عاملی شهروند نشسته بود، در کمتر از یک سال و در تاریخ ۱۶ تیر ۹۹ عطای این مسئولیت را به لقایش بخشید و علی محمد وحید کریمی جایگزین او شد.
عدم پاسخگویی مدیران شهروند
بعد از پیگیری‌های فراوان از روابط عمومی شهروند برای رسیدن به پاسخ این سوال‌ها این پیام را دریافت کردیم که چون آقای کریمی تازه مسئولیت را به عهده گرفته است، نمی‌تواند در این مورد مصاحبه کند.
از ۱۶ تیر که وحید کریمی مدیرعامل شهروند شده تا امروز ۱۳ روز می‌گذرد. او طی این مدت می‌توانست با اخذ گزارشات از معاونین و مدیرانی که پیش از او در این مجموعه فعالیت داشته اند، نسبت به وضعیت فروشگاه شهروند به ارزیابی رسد که حداقل بتواند پاسخگوی رسانه‌ها باشد.
علاوه بر این روابط عمومی شهروند که می‌توانست ترتیب گفت‌وگوی خبرنگار با یکی از معاونان مربوطه با خبرنگار را دهد، از انجام این کار به صراحت امتناع کرد.
اکنون که با تغییر دو مدیر عامل هنوز شهروند نتوانسته وارد بورس شود، باید منتظر ماند و دید آیا باز هم شهروند از عرضه در بورس جا می‌ماند یا قرار است تحولی در این فروشگاه رخ دهد.
باشگاه خبرنگاران جوان
