به گزارش ایران اکونومیست: این پژوهش با اشاره به اینکه تحکیم روابط همسران نیازمند آن است که جاذبهی اولیه زن و مرد، به عشقی سرشار تبدیل شود تا با تاثیرات روحی آن، نهاد ماندگار خانواده به دست آید، یادآور شده است که در معادلهی فرهنگی رسانهای، این عشق و این رابطه بازنمایی میشود و نحوهی ارائه تصویر این رابطه در گزینش همسر و دوام خانواده تاثیری انکارناپذیر دارد.
به نقل از ایسنا:این پژوهش در همین زمینه به این موضوع اشاره دارد که سینما از ابزارهای تولید یا بازنمایی فرهنگ است که با آن بسیاری از عرصههای فرهنگی فتح میشود. سینما از نافذترین و تاثیرگذارترین ابزارها بهشمار میرود که یکی از رسالتهای آن، ترویج فرهنگ و آیین مذهبی است. از آنجا که سینما یک رسانه رفتارساز است، عملکرد صحیح این رسانه تاثیری انکارناپذیر بر دوام رابطهی انسانی به ویژه همسران خواهد داشت.
درحالیکه با نگاهی سطحی و گذرا به نظر میرسد به رغم این تاثیر شگرف و مهم سینما بر مخاطبان در پارهای از فیلمهای سینمایی خانوادگی که روابط همسران موضوع اصلی فیلمنامه است یا به این روابط اشاره اندکی شده یا این روابط بر طبق خشونت و نزاع و نداشتن تفاهم به نمایش درآمده است.
تحقیق حاضر از طریق مطالعات کتابخانهای، استفاده از کتابهای نقد فیلم، مقالات علمی و پژوهشی موجود در مجلات سینمایی و همچنین با مراجعه به محتوای آشکار و پنهان فیلمهای سینمایی که برای نمونه انتخاب شدهاند، به بررسی تصویر ارائه شده از روابط همسران در برخی فیلمهای سینمای ایران پرداخته است.
فیلمهای انتخاب شده در سال 1378 تا 1388 اکران شدهاند و بیشترین اکران را هم داشتهاند و شامل 11 فیلم قرمز (1379) شوکران (1379)، سگکشی (1380)، شام آخر (1381)، دنیا (1382)، زهرعسل (1383)، چهارشنبه سوری (1384)، آتشبس (1385)، توفیق اجباری (1386)، همیشه پای یک زن در میان است (1387) و خروس جنگی (1388) است.
طبق یافتههای به دست آمده از این تحقیق، از 1061 دقیقه مدت زمان کل فیلمها، 244 دقیقه به روابط رودررو و مستقیم همسران پرداخته شده است. به عبارتی فقط در 23 درصد یا یک چهارم از کل زمان فیلمهای خانوادگی بررسی شده، رابطه همسران به نمایش درآمده و این در حالی است که حدود 75 درصد از این زمان، به نزاع و درگیری و نداشتن تفاهم اختصاص یافته و فقط یک درصد از زمان کل روابط، به تفاهم و درک متقابل بین همسران گذشته است.
براساس نتایج این تحقیق از زمان کل روابط همسران، 10 درصد به روابط خشونتآمیز همسران اختصاص یافته که این مدت زمان برای فیلمهای خانوادگی بسیار زیاد است. مدت زمانی که روابط همسران عاری از هر بار معنایی بوده، حدود 33 دقیقه است. مانند مدت زمانی که همسران در مهمانی یا تولد یا جشن سالگرد ازدواج و ... حضور داشتهاند و امکان برخورد مستقیم باهم نداشتهاند. این زمان در مقولهی رابطه خنثی قرار داده شده و 14 درصد از زمان رابطه را شامل شده است.
طبق این نتایج، به روابط همسران از لحاظ کمیت زمانی، بسیار محدود (244 دقیقه از 1061 دقیقه کل زمان فیلمها) پرداخته شده، یعنی حدود یک چهارم کل زمان فیلمها به روابط همسران پرداخته و از این زمان 85 درصد به درگیری و نزاع و خشونت و نداشتن تفاهم اختصاص داشته است.
یافتههای این پژوهش نشان میدهد: 85 درصد روابط همسران در فیلمهای بررسی شده، به مفاهیمی از نزاع و درگیری و خشونت و خیانت اختصاص داشته است و 14 درصد از زمان، به رابطه خنثی از لحاظ مفهومی و فقط یک درصد از کل زمان به تفاهم اختصاص داشته است.
این پژوهش همچنین به بررسی محتوای ارتباطی و مسائل و مشکلات همسران پرداخته است. طبق یافتههای این بخش تحقیق، تمام فیلمهای بررسی شده به ارائه و بیان مشکلات همسران پرداختهاند و به این ترتیب صددرصد فیلمها مشکلمدار و مشکل محورند. در 10 فیلم بررسی شده راهحلی برای مشکلات عنوان نشده و فقط یک فیلم آتش بس برای مشکلات زوجین راهحل ارائه داده است.
در 18 درصد فیلمها، خشونت جسمی یا روحی مرد علیه زن، علت و عنوان مشکل است که این مقوله جنبهی فردی و روانشناختی دارد. در 36 درصد موارد، خیانت و هوسرانی مرد علت و عنوان مشکلات همسران است که این نیز جنبهی فردی و روانشناختی دارد. در 46 درصد موارد نیز درگیری و نزاع همسران و نبود درک و شناخت متقابل علت مشکل معرفی شده که این مقوله نیز جنبه ارتباطی و اجتماعی دارد. در این باره نیز راهحلی برای مشکلات ارائه نشده است.
در اغلب این فیلمها این مشکلات در ذات روابط خانوادگی و ذات مردان و حل نشدنی عنوان شده و پولدوستی و خیانت و خشونت از صفات ذاتی مردان دانسته شده است.
نتیجه بررسیها دربارهی پایان روابط همسران در فیلمهای بررسی شده نیز مفهوم رستگاری در هنر اسلامی را به ذهن متبادر نمیکنند.
طبق این تحقیق، بررسی سرنوشت شخصیتهای اصلی فیلمها، مخاطب را به این نتیجه میرساند که در 12 درصد موارد، همسران با شکنجه و قتل یکدیگر، نماد و نشانی از خشونت زیاد را به نمایش میگذارند.