کلیه پرکیست اتوزومال غالب، یک بیماری ژنتیکی است که طی آن تقسیم سلولهای اپی‌تلیال کلیه از تمایزشان پیشی می‌گیرد، ساختارهای کمتر تمایزیافته‌ای به شکل کیست در کلیه ایجاد می‌کنند.
از سلولهای موجود در کیست‌های کلیوی، سلولهای بیان‌کننده CD۱۳۳ هستند که قدرت تقسیم قابل توجهی دارند.از میان رویکردهای درمانی که برای کلیه پرکیست استفاده می‌شود، بهره‌گیری از سلولهای بنیادی مزانشیمی استخراج شده از مغز استخوان مورد توجه پژوهشگران این حوزه است.
محققان کشور در پژوهشی برای بررسی اثر محیط کشت برداشته شده از سلولهای بنیادی مزانشیمی مغز استخوان بر سلولهای بیان‌کننده CD۱۳۳ کیست‌های کلیوی، سلولهای بیان‌کننده CD۱۳۳ را از نمونه‌های برداشت‌شده از بیماران دریافت‌کننده پیوند استخراج در معرض محیط کشت برداشته شده از سلولهای بنیادی مزانشیمی مغز استخوان قرار دادند؛ سپس تمایز و ویژگی‌های سیتوژنیکی سلولهای بیان‌کننده CD۱۳۳ را مورد بررسی قرار دادند.
نتایج این پژوهش که در مجله بین‌المللی Journal of Embryology & Stem Cell Research به چاپ رسیده است، نشان داد، رده سلولی ایجادکننده کیست در کلیه، پروتئین CD۱۳۳ را به‌عنوان نشانگر سلولهای پیش‌ساز کلیه بیان می‌کنند.
این سلول‌ها قدرت تقسیمی بالایی دارند و در مقایسه با سلولهای بیان‌کننده CD۱۳۳ در کلیه طبیعی، دچار نقص در تمایز هستند. همچنین این سلول‌ها قادر به بیان ژن‌های نشانگر سلولهای اپی‌تلیال مفروش کننده مجاری کلیه، مانند E-کادهرین، نیستند. علاوه بر این، سلولهای یادشده بر خلاف سلولهای طبیعی، در شرایط کشت سه‌بعدی کیست تشکیل می‌دهند.
استفاده از محیط کشت برداشت شده از سلولهای بنیادی مزانشیمی باعث کاهش قدرت تقسیم سلولهای بیان‌کننده CD۱۳۳ شده و میزان تمایز آنها را در شرایط آزمایشگاهی افزایش می‌دهد.
روی‌هم‌رفته، استفاده از محیط کشت برداشت شده از سلولهای بنیادی مزانشیمی تقسیم سلولهای کیستیک بیان‌کننده CD۱۳۳ را کاهش و میزان تمایز آنها را افزایش می‌دهد.
این پژوهش توسط احسان احسانی، دکتر رضا مقدسعلی، سارا حاجی بابایی، دکتر فرید دادخواه و همکارانشان در پژوهشگاه رویان، دانشگاه آزاد رودهن و دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به نتیجه رسیده است.
مهر
