حجم بارشهای ایران کمتر از یکسوم متوسط بارشهای جهان است (متوسط ۱۰ساله اخیر به حدود ٢٠٠ میلیمتر بارش سالانه میرسد). بارشها سیکل زمانی و تمرکز جغرافیایی منظمی ندارد و پراکندگی بارشها بسیار زیاد است. همچنین به دلیل خشکسالی دهههای اخیر و تشکیل رسوبات نفوذناپذیر یا با نفوذپذیری بسیار کم در سطح دشتها، این بارشها معمولا به سیل منجر میشوند.
حدود ۶۰ درصد مساحت ایران مناطق کویری و بیابانی هستند. نزولات جوی در ۲۰ سال منتهی به پایان سال ۱۳۹۷ حدود ۷۰ درصد کاهش را در مقایسه با متوسط بارش در ایران نشان میدهد. با توجه به میزان مصرف، مخازن آب زیرزمینی ایران سالانه حدود پنج میلیارد مترمکعب کسری دارد در بین شیوع ویروس کرونا نیز بلای جان منابع آبی کشور شده است.
در برخی از شهرها در آغاز شیوع ویروس کرونا و افزایش شستوشوهای ناشی از آن تا ۴۵ درصد میزان مصرف آب نسبت به مدت مشابه سال قبل بیشتر شد. بهطور میانگین در کل کشور ۱۱ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش مصرف آب داشتیم، که طبق اعلام محمدرضا جانباز - مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور - با این روند خیلی زود به پیک مصرف میرسیم لذا باید سطح تابآوری تاسیسات آب و فاضلاب به دلیل افزایش میزان مصرف آب در اثر شیوع ویروس کرونا و بالا رفتن دمای هوا، افزایش یابد تا در تامین پایدار آب موردنیاز مردم مشکلی ایجاد نشود.
به گفته وی با توجه به شرایط پیشآمده صنعت آب و فاضلاب کشور در وضعیت خاصی به سر میبرد اما با اینوجود تلاش کردیم خدمترسانی به مردم در عرصه تامین آب و تصفیه فاضلاب بهصورت بیوقفه انجام شود. با وجود سختی تامین اعتبار طرحهای عمرانی در صنعت آب و فاضلاب، پروژههای این بخش بهطور مستمر در حال افتتاح است.
بر اساس تازهترین گزارش شرکت مدیریت منابع آب ایران مخازن سدهای کشور از ابتدای سال آبی جاری (از مهر ۹۸ تا شهریور ۹۹) در حالی ۳۶ میلیارد و ۸۹ میلیون متر مکعب آب دارند که پارسال در همین بازه زمانی میزان موجودی آب آنها ۳۸ میلیارد و ۷۳میلیون متر مکعب بود.
میزان ورودی آب به سد های کشور از ابتدای سال آبی جاری تا سیزدهم تیرماه به رقم ۵۱ میلیارد و ۴۱ میلیون متر مکعب رسید که پارسال این رقم ۸۳ میلیارد و ۶۳ میلیون متر مکعب بود.
میزان خروجی آب از سدها نیز از ابتدای سال آبی جاری تا سیزده تیرماه ۴۲ میلیارد و ۹۵ میلیون متر مکعب است که نسبت به مدت مشابه پارسال که ۶۳ میلیارد و ۸۲ میلیون متر مکعب بوده با کاهش روبرو شده است.
درصد پرشدگی کل سدها از ابتدای سال آبی جاری تا سیزدهم تیرماه به ۷۳ درصد رسیده که پارسال در همین بازه زمانی ۷۷ درصد پرشدگی داشتند. امسال و تا سیزده تیرماه ۲۹ سد کمتر از ۴۰ درصد پرشدگی داشتهاند و میزان پرشدگی ۵۳ سد نیز بین ۹۰ تا ۱۰۰ درصد است.
اهمیت مدیریت مصرف آب امری مهم و غیر قابل اجتناب است و باید دانست که با توجه به موقعیت ایران و قرار گرفتن آن در منطقه خشک و نیمه خشک صیانت از این طلای آبی اهمیت بسیار زیادی دارد و می بایست هر فرد ارزش نهادن به این مایه حیات را سرلوحه زندگی خود قرار دهد.
ایسنا