در سال 1398 حجم کل اوراق بهادار منتشر شده معادل 82 هزار میلیارد تومان بوده است که این رقم شامل انواع مختلفی از اوراق بهادار میشود. در این بین سهم اسناد خزانه اسلامی به تنهایی 51 (42 هزار میلیارد تومان)درصد کل این رقم را شامل شده است. پس از اسناد خزانه، اوراق منفعت با حدود 29 درصد(24 هزار میلیارد تومان) بالاترین سهم را در حجم اوراق بهادار منتشر شده دولتی دارد. اوراق مرابحه با سهم 13.4 درصدی (11 هزار میلیارد تومان) و اوراق سلف با 6 درصد سهم از اوراق منتشر شده در سال 1398 در جایگاههای بعدی قرار دارند.
گفتنی است، منظور از اسناد خزانه اسلامی اسنادی است که به منظور تصفیه بدهیهای دولت بابت طرح های تملک دارایی های سرمایهای با قیمت اسمی و سررسید معین مستقیماً به طلبکاران غیردولتی واگذار میشود. به دلیل اینکه دولت به بدهیهای خود در زمان سررسید اوراق، اولویتی هم ردیف حقوق و مزایای کارکنان خود داده و این بدهی ها به عنوان بدهیهای ممتاز دولت در نظر گرفته می شوند، کارشناسان این اسناد را اسناد بدون ریسک میدانند و با سایر اوراق بهادار در سررسید و پرداخت سود آن است. به طوری که سررسید اسناد خزانه اسلامی کمتر از یک سال بوده و همچنین هیچ گونه پرداخت میان دوره ای سود نخواهند داشت. بازده حاصل از این اوراق از اختلاف قیمت خرید (قیمت بازاری) و مبلغ دریافتی در سررسید حاصل میشود.
همچنین اوراق منفعت سند مالی بهاداری است که بیانگر مالکیت دارندة آن برمقدار معین خدمات یا منافع آینده از یک دارایی بادوام است که در ازای پرداخت مبلغ معینی به وی منتقل شده است. اوراق منفعت به طور عمده در دو بخش کاربرد دارد اول، واگذاری منافع آینده دارایی های بادوام و دوم، واگذاری خدمات آینده.
لازم به ذکر است، اوراق سلف، اوراق بهاداری هستند که بر اساس قرارداد سلف منتشر میشوند و قرارداد سَلَف قراردادی است که در آن عرضهکننده بخشی از دارایی پایه را به ازای بهای نقد و مطابق قرارداد سلف به فروش میرساند تا در دوره تحویل به خریدار تسلیم کند. خریدار میتواند معادل دارایی پایه خریداری شده را در یک قرارداد سلف موازی استاندارد به فروش رساند که به این قرارداد نیز به اختصار سلف میگویند. اوراق سلف نوعی صکوک است و امنیت بیشتری نسبت به اوراق مشارکت دارد. از کاربردهای مهم این اوراق، جبران کسری بودجه دولتها است.
در خصوص اوراق مرابحه نیز میتوان گفت: اوراق مرابحه نوعی از اوراق بهادار است که صاحبان آن به صورت مشاع، مالک مال یا دینی هستند که بر اساس قرارداد مرابحه حاصل شده است. صاحب ورق مالک آن دین است. این اوراق بازدهی ثابت دارند و میتوان آنها را در بازار ثانویه به فروش رساند.