یکی از اندام‌هایی که به دنبال بیماری کووید-۱۹ درگیر می‌شود، سیستم تنفسی است، بنابراین نقش فیزیوتراپیست‌ها به خصوص در زمینه فیزیوتراپی تنفسی قابل اهمیت است.
فیزیوتراپیست‌ها به عنوان عضوی از تیم درمان در بخش مراقبت‌های ویژه نقش موثری در کاهش عوارض تنفسی و جلوگیری از ضعف ناشی از بستری در بخش مراقبت‌های ویژه ایفا می‌کنند. پاکسازی راه‌های هوایی از ترشحات، فیزیوتراپی و توان‌بخشی ریوی که شامل فیزیوتراپی قفسه سینه و ورزش‌های تنفسی است، نقش موثری در درمان خواهد داشت.
توان‌بخشی ریوی تکنیک های متعدد و مختلفی دارد که از جمله آنان می‌توان به تمرین‌های تنفسی و فیزیوتراپی قفسه سینه اشاره کرد که باعث کمک به پاکسازی راه‌های هوایی، ایجاد الگوی تنفسی عمیق، افزایش اکسیژن اشباع خون و بهبود حجم‌های ریوی و ... می‌شود.
در این مطالعه مروری که توسط منیژه سلیمانی‌فر؛ استادیار جهاد دانشگاهی واحد علوم پزشکی تهران و ابراهیم حضرتی؛ استادیار دانشگاه علوم پزشکی ارتش انجام شده است، جهت جستجوی مقالات از پایگاه های اطلاعاتی pubmed، Google scholar،SID و Sciencedirect استفاده شده است.
روش‌های فیزیوتراپی و توان‌بخشی ریوی برای بهبود عوارض تنفسی بیماران مبتلا به کووید-۱۹ شامل دو دسته فیزیوتراپی قفسه سینه و فیزیوتراپی تنفسی است. فیزیوتراپی قفسه سینه نوعی فیزیوتراپی است که به پاکسازی ترشحات راه‌های تنفسی از جمله مخاط کمک می‌کند و به این ترتیب جریان یافتن هوا در شش‌ها را بهتر می‌کند. این نوع فیزیوتراپی روش‌های مختلفی دارد و توسط فرد دیگری انجام می‌شود. فیزیوتراپی تنفسی نوع دیگری از مداخله درمانی است که شامل اصلاح الگوی تنفسی، تقویت عضلات سیستم تنفسی، تخلیه ترشحات داخل ریه و مجاری تنفسی، تحریک رفلکس سرفه و آموزش روش‌های تنفسی و تمرینات تنفسی است.
در این مقاله تاکیده شده که این روش برای شرایط نارسایی حاد تنفسی که توان ریوی کاهش می‌یابد، مناسب نیست. چراکه افزایش فعالیت تنفسی و تغییر اکسیژن‌رسانی خون، منجر به الگوی تنفسی سریع و کم‌عمق می‌شود و بیمار را مستعد خطر زجر تنفسی می‌کند. بنابراین پیشنهاد شده که در بیماران مبتلا به کووید ۱۹ که در فاز حاد هستند از ورزش‌های تنفسی تا زمان پایدار شدن وضعیت بیمار پرهیز کنند.
به گفته پژوهشگران این تحقیق« تکنیک‌های کاربردی و موثر فیزیوتراپی ریوی برای افزایش آگاهی همه مخاطبین از جمله فیزیوتراپیست‌ها، پرستاران و مراقبین بیماران قابل ارزش است. اکثر مطالعات مروری بیانگر آن هستند که فیزیوتراپی ریوی به خصوص در شرایط پایدار برای پاکسازی ریه و بهبود عملکرد تنفسی بیمار یک مداخله ایمن و کارآمد است. البته باید به یک سری احتیاطات و محدودیت های زمانی برای انجام این تکنیک‌ها توجه داشت».
نتایج این پژوهش در شماره بهار فصل‌نامه علوم مراقبتی نظامی، وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران منتشر شده است.
ایسنا
