در گذشته برخی از دادگاهها، ایرانیانی را که در خارج از کشور تحت تعقیب بودند، از خدمات کنسولی محروم میکردند و همین موضوع مشکلات متعددی را برای افراد به وجود میآورد.
پس از این مشکلات حجت الاسلام و المسلمین سید ابراهیم رئیسی رئیس قوه قضاییه بخشنامهای صادر کرد که به موجب آن از این به بعد هیچ دادگاهی حق ندارد ایرانیان خارج از کشور را که به هر دلیل تحت تعقیب هستند از دریافت خدمات کنسولی محروم کند؛ همچنین به موجب این بخشنامه احکام پیشین با این موضوع نیز باید لغو شود.
متن بخشنامه رئیس قوه قضاییه به شرح زیر است:
"بخشنامه" مراجع قضایی سراسر کشور
«برابر گزارشهای واصله، برخی از مراجع قضایی مبادرت به صدور دستور محرومیت از خدمات کنسولی به منظور دستیابی به اشخاص تحت تعقیب در خارج از کشور میکنند.
در حالی که بهرهمندی از خدمات کنسولی از جمله حقوق مدنی هر فرد است که مطابق قانون اساسی (فصل سوم - حقوق ملت) و دیگر قوانین مرتبط، از قبیل ماده ۹۵۸ قانون مدنی، برای اتباع کشور تضمین شده است و در قوانین جاری کشور نیز تصریحی بر محرومیت افراد، اعم از متهمان و محکومان از این خدمات وجود ندارد.
بنابراین، نه تنها مجوزی برای صدور دستور محرومیت از این خدمات وجود ندارد، بلکه به عنوان مجازات اصلی و یا مجازات تبعی و تکمیلی نیز نمیتواند مورد حکم دادگاه قرار گیرد؛ لذا مقتضی است مراجع قضایی از صدور حکم با دستور محرومیت افراد از خدمات کنسولی خودداری کنند، در صورتی که قبلا دستوری در این ارتباط صادر شده، در اسرع وقت نسبت به لغو آن اقدام شود.
روسای کل دادگستریها و دادسرای انتظامی قضات مسئول نظارت بر اجرای این بخشنامه هستند.»
سید ابراهیم رئیسی