علیرضا کمرئی، معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش در برنامه تلویزیونی پرسشگر در پاسخ به اینکه چرا مدرسه تلویزیونی از اواسط عید کمرنگ شد و رفته رفته جای خود را به آموزش‌های مجازی داد؟ بیان کرد: هفته اول اسفند تعطیلات طولانی آغاز شد و متوجه شدیم باید خودمان را برای روند طولانی از تعطیلات آماده کنیم. اصولی را درنظر گرفته و بر اساس آن اقدام به طراحی برنامه کردیم.
او افزود: اولین اصل عادلانه بودن آموزش و حداکثر فراگیری بود. اصل دوم مهیا بودن امکانات بود. فرصتی برای طراحی جدید یک بستر و تجربه تعطیلی فراگیر نداشتیم. اصل سوم رعایت پروتکل‌های وزارت بهداشت بود. امنیت و سلامت اولی‌تر از آموزش است. اصل چهارم نیز انعطاف پذیری در برنامه بود.
معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه از هفتم اسفند برنامه ریزی با رسانه ملی آغاز و کلید مدرسه تلویزیونی دهم اسفند زده شد، گفت: آموزش تلویزیونی کمرنگ نشده و تا پایان زمان تحصیل تداوم دارد و حتی پررنگ‌تر هم خواهد شد با ۱۲ برنامه شروع کردیم و اکنون ۲۸ برنامه از سه شبکه آموزش، معارف و چهارم پخش میشود. درباره پخش آموزش دروس شاخه کاردانش هم طراحی‌های گسترده تری خواهیم داشت.
کمرئی اضافه کرد: بیش از ۱۵۰۰ تا ۱۶۰۰ برنامه در همه مقاطع تحصیلی و رشته‌ها از طریق تلویزیون تهیه و پخش شده است. ۹۳ تا ۹۷ درصد پوشش آنتنی وجود دارد. اما برآوردی از اینکه کدام دانش آموزان پای آموزش‌های تلویزیونی نشسته اند نداریم. هرچند طبق ارزیابی‌های ما مسجل شده که حدود ۷۰ درصد بچه‌ها پای تلویزیون نشسته اند و آموزش‌ها را دنبال کرده اند و بیش از ۹ میلیون بار دانلود از طریق تلوبیون انجام شده است.
او ادامه داد: شاید یکی از دلایل حرکت ما به سمت سامانه‌های مشخص نظارت پذیر همین نقیصه آموزش‌های تلویزیونی بود که نمی‌توانستیم ارزیابی از میزان و نحوه استفاده از این آموزش‌های تلویزیونی داشته باشیم و قابل سنجش و مدیریت نبود. برخی مناطق هم اصلا دسترسی نداشتند و درسنامه‌هایی ارسال شد و راهبران آموزشی به صورت حضوری آموزش را ادامه دادند.
معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش درباره اینکه آیا آماری دارید که چند دانش آموز به تلفن هوشمند دسترسی ندارند؟ گفت: آماری نداریم.
کمرئی در واکنش به این گفته زاهدی، رئیس کمیسیون آموزش مبنی بر اینکه «اخیرا وزیر آموزش و پرورش اعلام کرد که با راه اندازی سامانه شاد قصد دارند حجم صد درصدی کتاب درسی را امتحان بگیرند که ما مخالف هستیم.» گفت: تاکید وزیر آموزش و پرورش استمرار آموزش تا پایان محتوای درسی است و نه بحث آزمون و ارزشیابی. آزمون و ارزشیابی تا جایی که واقه شده و آموزش برای معلم مسجل شده و دانش آموز در معرض یادگیری قرار گرفته است انجام میشود. هنوز در حین آموزش هستیم. باید از یک کف دروس ارائه شده یقین حاصل کنیم و آن را ملاک قرار دهیم.
کنکور از ۸۰ درصد دروس خواهد بود
او ادامه داد: در پایه دوازدهم شبهاتی مبنی بر غیرحضوری بودن آزمون‌ها مطرح شده بود که برطرف شد و امتحانات نهایی پایه دوازدهم قطعا غیرحضوری خواهد بود. درباره حجم دروس باید با سازمان سنجش یک مبادله اطلاعات انجام دهیم؛ روی ۸۰ درصد توافق کرده ایم.
معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش اضافه کرد: اما درباره سایر پایه‌های دوره متوسطه ما این سناریو را منظر داریم که، چون آموزش‌های ارائه شده توسط معلمان در دوره تعطیلات هم حائز اهمیت است ۸۰ درصد محتوای درسی، ۲۰ نمره ارزیابی دانش آموز را به خود اختصاص دهد و آموزش‌های ارائه شده باقی مانده، با سوالات اختیاری ۴ نمره داشته باشد و یک فرصتی برای آن‌ها باشد که یک پنجم پایانی کتاب را مطالعه کرده‌اند.
کمرئی درباره اجباری شدن استفاده و عضویت در شبکه شاد برای معلمان و دانش‌آموزان و سایر سوالات مطرح شده از سوی زاهدی، رئیس کمیسیون آموزش گفت: دغدغه‌های مالی و حقوقی پیرامون شبکه شاد باید در حوزه‌های کارشناسی مربوطه بحث شود؛ اما هر دو پلتفرمی که در اختیار آموزش و پرورش قرار گرفته در پشت آن افراد زبده‌ای از دانشگاه شریف حضور داشتند و در پلتفرم تعاملی آموزش الکترونیکی نیز شرکت همراه اول ورود کرده و هر دو پلتفرم به صورت رایگان هبه شده و پلتفرم شبمه تعاملی را همراه اول تا ۱۵ سال تضمین کرده که خدمات پشتیبانی و بروزسانی را انجام دهد اما ابعاد حقوقی دیگر باید در جای خودش بررسی شود.
معاون آموزش متوسطه اظهار کرد: این پلتفرم در یک زمان ۱۵ روزه عینیت یافته و ماموریت آموزشی ما ارجح بوده و خود ما وارد ابعاد اجرایی و فنی نشده ایم. اما مدل اجرایی شبکه شاد همانند مدرسه است؛ فقط وارد فضای مجازی شده است. بچه‌ها فقط تعامل متنی را دارند و یک پیام رسان متناظر با ساختار مدرسه است و اطلاعات را از سناد گرفته ایم و موارد امنیتی تا حد ضرورت رعات شده است. دلیل عدم حضور پیام رسانهای داخلی این بوده که آن‌ها در زمان امضای قرارداد ضعیف پای کار آمدند و مشارکتشان در نیمه راه قطع شد.
او در پاسخ به اینکه بیش از ۲۷ و نیم میلیون دانلود آموزش‌های تلویزیونی از تلوبیون و سروش انجام شده است، چرا برای تقویت مدرسه تلویزیونی تلاش نمیشود؟ گفت: از رسانه‌ها به عنوان مکمل استفاده می‌کنیم و هرنوع رسانهای حکم رسانه مکمل را دارد. در شرایطی تلویزیون جایگزین معلم شده بود، اما ماهیت تعاملی ندارد و امکان ادامه به روش قبلی نبود، اما در فضای مجازی امکان تعاملی بودن با معلم بیشتر برقرار است.
کمرئی ادامه داد: ۱۱ میلیون نفر عضو شبکه شاد هستند و نشان دهنده این است که این قابلیت در شبکه وجود دارد. درباره مدارس ضرورت نصب شبکه را تاکید کردیم. اجباری است و معلوم نیست شرایط مشابه کرونا را باز داشته باشیم یا خیر. در کشور در معرض بلایای طبیعی قرار داریم و باید واکنش سریع داشته باشیم. اکنون آموزش و پرورش دارد دستورالعمل آموزش در فضای بحران را تهیه می‌کند و در مقدمات کار است.
امتحان هماهنگ در پایه نهم نداریم
معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش درباره چگونگی برگزاری امتحانات دانش آموزان هفتم تا یازدهم (متوسطه اول و دوم به جز دوازدهم) گفت: از عید به این سو چند سناریو داشتیم و بر روی روش‌های ارزیابی برای پایان خوب، متمرکز شدیم. ارزشیابی در شش پایه اول دوره ابتدایی که توصیفی است و آزمون هماهنگ پایه ششم هم منتفی شده است. امتحانات پایه نهم نیز به جهت تاثیر در هدایت تحصیلی، به صورت هماهنگ استانی برگزار می‌شد، اما امسال هماهنگ نخواهد بود و آن را ضروری نمی‌دانیم.
او ادامه داد: اما برای ارزشیابی ها، ابتدا باید دید دانش آموزان فضای آموزش حضوری را تجربه می‌کنند یا خیر؟ اگر بازگشت به مدرسه داشته باشند طبیعتا ارزشیابی‌های ما مشابه روش‌های سنجش قبلی است؛ به غیر از موضوع حجم دروس که بر اساس مدل ارائه شده، مدیر و معلم درباره آن به صورت غیرمتمرکز تصمیم می‌گیرند و آموزش را پایان میدهند. اما حالت دوم این است که امکان حضور مهیا نشود.
کمرئی افزود: البته ترجیح ما آزمون‌های حضوری با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و در صورت صدور مجوز از سوی مراجع مربوطه است. اما اگر نشد؛ چاره‌ای جز ارزشیابی غیرحضوری نداریم که طراحی شده و دستورالعمل آن تبین شد و یک مرحله در شورای عالی کلیاتش بحث شده است.
معاون آموزش متوسطه بیان کرد: به این شکل است که معلمان بر اساس آموخته‌های دانش اموزان به میزان حجم تدریس شده با روش‌های چهارگانه مکمل و بر اساس ارزشیابی مستمر نوبت اول دانش آموز و همچنین عملکرد یک ماهه بعد از آن تا تعطیلی مدارس، ارزشیابی نهایی را انجام دهند. در واقع همان کاری بود که در دوره ابتدایی انجام میشود و حالا به پایه‌های بالاتر تعمیم پیدا می‌کند.
آزمون اینترنتی برگزار نمیشود
معاون آموزش متوسطه در پاسخ به اینکه آیا آخر سال آزمون اینترنتی گرفته خواهدشد یا خیر کفت: خیر، آزمون اینترنتی هماهنگ گرفته نخواهد شد، ولی معلم‌ها دارند آزمون‌ها و ارزشیابی‌ها را انجام و تکالیف را از سوی دانش اموزان دریافت می‌کنند. ارزشیابی از فرایند آموزش انجام میشود.
او درباره پایه دوازدهم بار دیگر گفت: امتحانات پایه دوازدهم قطعا حضوری خواهد بود و حجم امتحانات هم ۸۰ درصد محتوا با ۲۰ نمره خواهد بود و ۲۰ درصد هم نمره اختیاری است تا آموزش‌های ارائه شده دوره کرونا هم ترتیب اثر داده شود. آزمون کنکور هم بر اساس آن خواهد بود.
باشگاه خبرنگاران جوان
