واکسیناسیون را می‌توان یکی از تاثیرگذارترین مداخلات دارویی در کنترل بیماری‌ها دانست. اتفاقی که در ایران به سال ۱۲۶۴ قمری برمی‌گردد.
روزگاری که قرار بود کودکان و نوجوانان تحت یک برنامه ملی علیه بیماری آبله واکسینه شوند. هرچند که این کار با مخالفت‌هایی روبرو بود؛ اما کم‌کم در نظام درمانی پذیرفته شد.
این مداخله پزشکی اوایل انقلاب و هم‌زمان با شکل‌گیری شبکه بهداشتی درمانی کشور با عنوان «برنامه گسترش ایمن‌سازی»، شکل جدی تری به خود گرفت و ذیل این برنامه کودکان گروه سنی زیر یکسال در برابر بیماری‌های قابل پیشگیری با واکسن شامل دیفتری، کزاز، سیاه سرفه، سرخک، فلج اطفال و سل ایمن شدند.
ایران یکی از کشور‌هایی است که در صنعت واکسن سازی به یک باره جهش قابل قبولی یافت و جایگاه درستی در دنیا برای خود ایجاد کرد. اما چند سالی است که این صنعت رو به رشد جهانی در ایران درجا می‌زند و از ظرفیت‌های موجود در کشور برای توسعه آن بهره گرفته نمی‌شود. این در حالی است که توانمندی‌های موجود کشور در این حوزه بالا است و در کنار تامین نیاز‌های داخل امکان ورود به بازار‌های جهانی را هم دارد.
سهم عمده بازار آینده واکسن در اختیار دانش‌بنیان‌ها
ستاد توسعه زیست‌فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با ورود به این صنعت کاربردی و قدیمی در تلاش است تا زیرساخت‌های تولید واکسن‌های زیستی در کشور را توسعه دهد. واکسن‌هایی که در حوزه‌های مختلفی مانند دام، طیور و انسان کاربردی هستند.
برای طی این مسیر هم قرار است بخش خصوصی با دولتی‌های همراه شوند و تا دو سال دیگر ۱۸ واکسن زیستی را تولید کنند.
مصطفی قانعی، دبیر ستاد توسعه زیست‌فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری می‌گوید: قرارداد تولید ۱۸ واکسن تا دو سال آینده را منعقد کردیم. این واکسن‌ها در حوزه انسانی، دام و طیور هستند.
به گفته قانعی، این واکسن‌ها قرار است در بخش خصوصی و توسط شرکت‌های دانش‌بنیان تولید شود.
معاونت علمی و فناوری طی ۷ سال گذشته موفق شد که واکسن را به حوزه شرکت‌های دانش بنیان وارد کند و روز ربه روز تولید واکسن در شرکت‌های دانش بنیان بیشتر می‌شود و در آینده سهم عمده بازار متعلق به این شرکت‌ها خواهد بود.
دبیر ستاد توسعه زیست‌فناوری معاونت علمی و فناوری ادامه می‌دهد: در سال‌های آتی تعداد بالایی واکسن در کشور تولید خواهد شد و با توجه به این‌که هیچ کشوری در منطقه تولیدکننده واکسن زیستی نیست، می‌توانیم به صادرات این واکسن‌ها هم فکر کنیم.
به گفته قانعی، دانش‌بنیان‌های ایرانی توان بالایی در تولید واکسن دارند؛ اما برای صادرات این محصولات به دلیل کارشکنی برخی شرکت‌های بزرگ جهانی هنوز نتوانسته ایم داشته‌های خود را به دنیا معرفی کنیم.
دبیر ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با بیان این‌که باید بستر فعالیت و صادرات را برای دانش‌بنیان‌ها فراهم کنیم، تاکید می‌کند: یکی از وظایف ما در معاونت علمی و فناوری تسهیل همین کار است که در تلاشیم با رفع موانع صادرات، واکسن‌های با کیفیت داخلی را به دیگر کشور‌ها صادر کنیم.
باشگاه خبرنگاران جوان
