اعلام رسمی علت سقوط هواپیمای اوکراینی و اینکه ناشی از خطای انسانی سیستم پدافند بوده، فارغ از اصل فاجعه رخ داده، سوالات فراوانی را درباره نحوه اطلاع رسانی برخی مسئولان دولتی ایجاد کرده است.
در سه روز گذشته، ابراز قاطعیت شماری از مقامات مسئول کشور درباره «عدم اصابت موشک» به هواپیمای اوکراینی عجیب و شگفت آور بود.
اگر مثلا مسئولان صرفا اعلام می کردند که هنوز اطلاعات و داده ها جمع بندی نشده و نمی توانند تا قبل از بررسی های دقیق، اظهارنظر کنند، مشکلی پیش نمی آمد ولی کافی است صرفا به اظهارات و تاکیدات دست کم سه مسئول دولتی را مرور کنیم.
علی عابدزاده در سه روز گذشته در چند نوبت با قاطعیت تاکید کرد امکان برخورد موشک و اشتباه سیستم پدافند در این حادثه حتی از نظر علمی وجود ندارد!
او پنجشنبه 19 دی ماه در یک برنامه تلویزینی با قاطعیت گفته بود: «مگر می‌شود پدافند هوایی به هواپیمایی شلیک کند که ۸ هزار پا ارتفاع دارد؟»
عابدزاده روز بعد از آن یعنی حوالی ظهر جمعه 20 دی نیز بعد از جلسه ویژه بررسی علل سقوط هواپیمای اوکراینی با قطعیت گفت: «موشکی به هواپیما اصابت نکرده». او حتی برای این اظهارات خود توضیح داد که «هواپیما بیش از ۱.۵ دقیقه در آتش در حال پرواز بود؛ اگر یک شئ به آن برخورد کرده باشد، این مدت پرواز قابل قبول نیست» و یا این توضیح که: «اگر انفجاری در بالا رخ داده بود، باید پراکندگی قطعات بیشتر می شد».
اظهارات یادشده از رئیس سازمان هواپیمایی کشوری در پنجشنبه شب 19 دی و ظهر جمعه 20 دی عنوان شده. این در حالی است که سردار حاجی زاده، فرمانده هوافضای سپاه امروز 21 دی در نشست خبری خود تاکید کرد که «صبح چهارشنبه از حادثه مطلع شدم و حدسم این بود که هواپیمای خود را زدیم». او به صراحت اعلام کرد که «صبح جمعه» 20 دی ماه نیز همه چیز «مشخص شد». در چنین شرایطی چگونه ممکن است که فردی در جایگاه رئیس سازمان هواپیمایی کشور، اطلاعی از این موضوع نداشته باشد.
ربیعی و آشنا اطلاع نداشتند؟
درمورد علی ربیعی هم ماجرای مشابهی وجود دارد. او هم در بیانیه خود که در اولین دقایق روز جمعه 20 دی ماه منتشر شد، تاکید کرده بود که امکان اشتباه انسانی در سیستم پدافند را «عملیات روانی دولت آمریکا و همراهان آگاه و ناآگاه انها با این دروغ پردازی ها» خوانده بود.
او نوشته بود: «امروز به روش کاملا حساب شده و شناخته شده در عملیات روانی به نقل از یک منبع آگاه از پنتاگون که خواسته نامش فاش نشود خبر اصابت دو موشک به هواپیمای اوکراینی را با اب و تاب در رسانه ها منعکس کرده است. درآینده که مشخص شد این ادعای دروغ عاری از حقیقت است هیچ کس مسئولیت این دروغ بزرگ را بر عهده نخواهد گرفت.»
به جز ربیعی، پنجشنبه شب 19 دی ماه، دیگر عضو دولت روحانی که مانند ربیعی سابقه امنیتی دارد، یعنی حسام الدین آشنا نیز هشداری در نوع خود بی سابقه را منتشر کرد.
او که مشاور «فرهنگی» رئیس جمهور است، در توئیتی نوشت: هشدار، به کاگزاران ایرانی‌تبار رسانه‌های فارسی‌زبان هشدار داده می‌شود از مشارکت در جنگ روانی مربوط به هواپیمای اوکراینی و همکاری با ایران‌ستیزان خودداری کنند.»
آشنا یک روز بعد در حوالی ظهر روز جمعه 20 دی ماه یعنی تقریبا در زمانی که احتمالا جلسه ویژه بررسی سانحه نیز تمام شده بود، در توئیتی نوشت: « به همان میزان که برد موشکهای ما بازدارندگی ایجاد می کند و امنیت می آفریند باید برد مواضع و رسانه‌های ما و دقت نقطه زنی آنها نیز به همسان با قدرت دفاعی کشور به مصون سازی ما بیانجامد. دشمن اکنون ما را با موشک های نقطه‌زن رسانه‌ای هدف قرار داده است.»
هیچ عقل سلیمی باور نمی کند که مسئولانی در این سطح، سه روز کامل، هیچ اطلاعی از اصل ماجرا و یا دست کم احتمالات مطرح شده و بررسی هایی که احتمالا در جریان بود، نداشته باشند؛ در مورد عابدزاده، این موضوع به دلیل جایگاه او، یعنی «رئیس سازمان هواپیمایی کشور» قابل باور نیست. چراکه او به دلیل جایگاهش، به مونیتورنیگ رادار فرودگاه و مکالمات خلبان دسترسی داشته است. در مورد ربیعی و آشنا نیز همین موضوع صادق است به علاوه این مورد مهم که هر دوی آنها سابقه امنیتی دارند و معاون وزارت اطلاعات بوده اند و حتی اگر فرض بسیار ضعیف عدم آگاهی آنها از ماجرا را بپذیریم، نمی توان قبول کرد که دست به چنین اقدامات نسنجیده ای زده و اصل ماجرا را با قاطعیت تمام تکذیب کنند، بی آنکه مثلا به مخاطب خود بگویند که نتیجه نهایی بعهد از بررسی های نهایی منتشر می شود.
به بیان دیگر، در چنین شرایطی روند طبیعی این بود که این مسئولان اعلام کنند بررسی ها در جریان است نه اینکه در کنار اعلام این موضوع، پیش داوری – کلمه پیش داوری در خوش بینانه ترین حالت عنوان شده - کرده و تاکید کنند که هرگز سناریوی اشتباه سیستم پدافند مطرح نیست و رجزخوانی کنند که بزودی این موضوع آشکار و مثلا دروغگویان رسوا خواهند شد.
موضوع درمورد مسئولان مستقیم اطلاع رسانی این ماجرا در دیگر ارگان ها نیز صدق می کند؛ کمترین اتفاق در این حوزه عذرخواهی، برکناری و محاکمه مسببین این نوع اطلاع رسانی است. در حوزه دولت، برکناری آشنا، ربیعی و عابدزاده کمترین انتظاری است که از شخص حسن روحانی، رییس جمهور می رود.
انتخاب
