کتاب «هنر حفظ آبرو» اثر آرتور شوپنهاور به‌تازگی با ترجمه علی عبداللهی توسط نشر مرکز منتشر و راهی بازار نشر شده است. این‌کتاب ششمین عنوان از مجموعه هنرهای شوپنهاور است که مرکز ترجمه‌شان را چاپ می‌کند.
آرتور شوپنهاور فیلسوف مهم و شکاک آلمانی متولد ۱۷۸۸ و درگذشته به سال ۱۸۶۰ است. اندیشه‌های این اندیشمند موجب دگرگونی‌های مهمی در تاریخ فلسفه شده و او را به عنوان فیلسوفی صریح و داوری بی‌تعارف می‌شناسند. شوپنهاور در بیان نظریاتش حتی از ناسزاگویی، فحش و رنجاندن دیگران ابایی نداشت و گاهی طرف ناسزاهایش فلاسفه‌ای چون هگل، فیشته و کانت بودند.
فرانکو وولپی تدوین‌گر آثار شوپنهاور است و به عنوان پروفسور فلسفه در دانشگاه پادوای ایتالیا مشغول به کار است. این شوپنهاورشناس با کمک انتشارات آدلفی، همه آثار گردآوری‌شده فیلسوف آلمانی را منتشر کرده که بین‌شان مجموعه ۸ جلدی هنرها هم قرار دارد.
«هنر رفتار با زنان»، «هنر خوشبختی»، «هنر رنجاندن»، «هنر خودشناسی» و «هنر زنده‌ماندن» کتاب‌هایی هستند که ترجمه فارسی‌شان پیش از «هنر حفظ آبرو» در قالب این‌مجموعه با ترجمه عبداللهی چاپ شده است.
موضوع این‌کتاب، احترام و آبرو است. شوپنهاور در این‌کتابچه هم مثل دیگر مجلدات هنرهای خود، تلاش کرده موضوع واحدی را از زوایای مختلف بررسی کند و دریافت‌های خود را ارائه دهد. او در این‌کتاب هم بحث را در پرتو حکمت عملی و به‌صورت عینی تبیین کرده است. یعنی سعی کرده تا حد ممکن از نظریه‌پردازی تجریدی صرف به شیوه سایر فیلسوفان پرهیز کند. آبرو یا احترام، مفهومی بسیار گسترده است و در پیوند با سنت‌های جامعه و تعامل فرد با خود و دیگری و جامعه و، و در نهایت، با جوامع و ملل دیگر، معنا پیدا می‌کند. این‌مفهوم در زبان فارسی هم مانند زبان آلمانی مترادفات زیادی دارد؛ به‌قول علی عبداللهی شاید تعداد این مترادفات در فارسی، بیشتر از آلمانی باشد.
شوپنهاور در این‌کتاب در گسترش مفهوم آبرو و تبیین آن، مثل سایر آثارش، به آثار ادبی، اخلاقی و گفتارهای قدمای باستان توسل جسته و مثال‌های زیادی آورده است. او در کتاب پیش‌رو، تمام پیشینه باستانی و کهن بحث آبرو در حوزه زبان‌های اروپایی را کند و کاو کرده و گاهی نگاهی همدلانه، گاهی متفاوت و گاهی هم مخالف و منتقدانه نسبت به آن‌ها دارد. این‌فیلسوف شکاک، تعارف احترام و آبروی بازمانده در میراث یونان و رم باستان را افتخارآمیز دانسته اما انتقاد خود را هم نسبت به آن‌ها بیان کرده است. او همچنین ضمن احترام‌گذاشتن به منابع پیشین خود، بیشتر آن‌ها را یا در بررسی آبرو و حیثیت به‌گونه نظری دانسته و یا آن‌ها را پژوهش‌هایی از منظر علم حقوق عنوان کرده است.
بخش‌های اصلی «هنر حفظ آبرو» به‌ترتیب عبارت‌اند از: یادداشت مترجم، پیش‌درآمد، پیش‌نویس رساله در باب آبرو، فصل یکم: در باب آبرو و حقیقت، فصل دوم: گذار از آبرو به توهم، پیوست: طرح رساله‌ای در باب آبرو، برخی آثار شوپنهاور که به فارسی ترجمه شده‌اند.
کتاب پیش‌رو مانند «هنر خوشبختی» و «هنر خودشناسی» بازنشر دقیق و موبه‌موی دستنوشته‌های منتشرنشده شوپنهاور است. بخش اول کتاب دربردارنده اصل دستنوشته‌های اولیه به‌همان صورتی که بوده‌اند، است و بخش دوم هم در بیشتر موارد شامل یادداشت‌ها و توضیحاتی است که خود شوپنهاور بعدها به مرور زمان، با قلمی دیگر کنار صفحات یا لابه‌لای سطور اضافه کرده است.
در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:
آبروی مردان هم بخش دیگری از آن چیزی است که همبستگی گروهی زنان خواستار آن است و به آن دامن زده است. این آبرو تابعی از آبروی زنان است و همبستگی گروهی زنان خواستار آن است که هر مردی که به‌خوبی به انقیاد طرف مقابل درآمده، یعنی با او ازدواج کرده طبعا امتیازات زیادی به او داده، اکنون دست‌کم باید چهارچشمی مراقب باشد پیمان بسته‌شده در نتیجه همگانی شدن تساهل یا چشم بستن بر چنین اعمالی استحکام خود را از دست ندهد و مردان، ضمن گردن نهادن به همه‌چیز و سپردن دار و ندار خود به زنان، دست‌کم خیال‌شان از یک چیز تخت باشد که در قبال آن انقیادِ پیش‌گفته چیزی را نیز به دست آورده‌اند، و آن چیز همانا تملک بی‌چون‌وچرا و انحصاری بر زن است. از این‌رو، آبروی مرد ایجاب می‌کند که زنای همسر خویش را مجازات کند و با جدایی یا سایر اقدامات از او انتقام بگیرد؛ حال اگر مرد آگاهانه قضیه را تحمل کند، این بار جمع مردان بر او مهر رسوایی و ننگ می‌زنند، ننگی که البته چندان عمیق نیست و نمی‌شود با ننگی که جنس زن در پی همبالینی زنی با مردی غریبه نثار همنوع خویش می‌کند قیاس‌اش کرد، زیرا رابطه جنسی نزد مردان در مرتبه پایین‌تری قرار می‌گیرد و مرد جز آن بسیاری روابط دیگر هم دارد. نجات این گونه آبروی مردان بن‌مایه غمنامه طبیب است و آبروی‌اش اثر کالدرون است.
این‌کتاب با ۸۲ صفحه، شمارگان هزار و ۴۰۰ نسخه و قیمت ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان منتشر شده است.
مهر
