وضعیت و جایگاه سینمای مستند بامداد امروز (شنبه ۷ دی) در برنامه تلویزیونی «هفت» با حضور مرتضی شعبانی مدیر مرکز مستند حقیقت و محمدرضا عباسیان مستندساز و کارشناس فرهنگی بررسی شد.
* مستندساز از یک کارمند معمولی کمتر حقوق می‌گیرد
شعبانی در این برنامه گفت: طی این ساله‌ا شبکه مستند به دیده شدن این حوزه بسیار کمک‌کرده است. من فکر نمی‌کردم که مردم اینقدر به مستند علاقه مند باشند. ما هنوز در سینما برای دیده‌شدن مستندها مانند فیلم‌های داستانی تبلیغ نمی‌کنیم. حتی فیلم‌هایی که تبلیغات داشتند در مقایسه با سینمای داستانی قابل مقایسه نیست.
عضو هیأت انتخاب بخش مستند سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر گفت: مشارکت سینمای مستند در زمان جشنواره فجر در بین مستندسازان زیاد است ولی اتفاق برعکس آن در زمان برپایی سینماحقیقت رخ نمی‌دهد.
وی اضافه کرد: مستندساز از یک کارمند معمولی کمتر حقوق می‌گیرد. سقفی بالای سر این‌مجموعه ها نیست؛ یعنی کسی سیاستگذاری کند که سینمای مستند ما به چه سمت و سویی برود.
شعبانی تأکید کرد: ما باید برای دنیا فیلم بسازیم. اگر اقتصاد نفتی را کنار بگذاریم و فکر کنیم پول نفت نداریم که فیلم بسازیم، آن وقت فیلم‌هایی را می‌سازیم که در شبکه‌های مختلف دنیا قابلیت پخش داشته باشد. اگر بخش‌های خصوصی پای کار نباشند، بخش‌های دولتی به تنهایی توانایی و انگیزه معرفی و بازاریابی برای همه فیلم‌ها را ندارند.
* پیشنهاد تجدیدنظر در «جایزه شهید آوینی» سینماحقیقت
عباسیان در ادامه با اشاره به دغدغه‌مندی و مسئولیت‌پذیری سینمای مستند نسبت به دیگر شاخه‌های هنر گفت: باری که سینمای ایران از دوش فرهنگ ایران برداشته هیج کدام از شاخه‌های دیگر هنر برنداشته است. عمده بخش این‌مسئولیت هم بر دوش سینمای مستند بوده که دین خود را به خیلی از اتفاقات ادا کرده است. سینمای داستانی نقش جدی و واقعی نتوانسته ادا کند. سینمای مستند ما امسال به مراتب حرفه‌ای‌تر از سینمای داستانی است و با وجود بودجه‌های کم اما باز هم با مستندهای دنیا رقابت می‌کند.
وی سپس به سیزدهمین جشنواره سینماحقیقت به عنوان مهمترین جشنواره مستند در کشور اشاره کرد و افزود: این دوره از جشنواه یکی از بهترین دوره‌های برگزاری جشنواره از نظر سازماندهی است. ما پویایی و تغییرات را هر ساله در جشنواره سینماحقیقت شاهد هستیم. امسال ترکیب خوبی از فیلم‌ها را در جشنواره مشاهده کردیم. مهمترین اتفاقی که در دو ـ سه سال گذشته در منطقه افتاد حضور داعش بود که فیلم هایی مستند خیلی خوبی در این زمینه ساخته شد.
عباسیان افزود: بخش جایزه شهید آوینی در سینماحقیقت باید اصلاح شود. جایزه شهید آوینی از ابتدا یک بحث مستقلی از سینماحقیقت بوده و از یک دوره اضافه شده که انگار یک بخش جنبی شده است. تعداد جوایزی که در بخش جنبی داده می‌شود زیاد نیست. آنچه که من در جشنواره این دوره دیدم، این بود که چندین فیلم با ارزشی که در بخش شهید آوینی قرار داشتند می‌توانستند در بخش‌های دیگر هم حضور پیدا کنند.
* کمترین ممیزی در پخش مستندها از تلویزیون
سلیم غفوری، مدیر شبکه مستند هم دیگر مهمان برنامه «هفت» بود که درباره «جشنواره تلویزیونی مستند» توضیحاتی را ارائه کرد. وی گفت: مستندها در سینما اکران می‌شود ولی در این جشنواره، مستندها در تلویزیون به نمایش در می‌آیند. در این جشنواره امسال استقبال مردم و نظرات خوبی را دریافت کردیم.
وی افزود: طی سال‌های اخیر سینمای مستند ما از نظر کمی بسیار رشد کرده است. متناسب با این رشد کمّی سینمای مستند، متاسفانه بودجه‌های تولیدی ما افزایش پیدا نکرده است. این را هم متوجه هستیم که هزینه تولید افزایش یافته؛ اما امکان پشتیبانی ما افزایش نیافته است. ما نمی‌توانیم برآوردها را متناسب با این تورم ارتقا دهیم، نه امکان حمایت از تمام مستندسازان را داریم. این گلایه مستندسازان به حق است. اما اگر بخواهیم برآوردها را افزایش دهیم مجبور به کاهش استفاده از مستندسازان خواهیم شد. سعی کردیم تعادل را برقرار کنیم.
غفوری تصریح کرد: ما تلاشمان این بوده که با تمام متولیان تولید مستند در کشور ارتباط و همکاری داشته باشیم. تلاش دیگر این بوده که اگر توانایی حمایت مالی نداشتیم، در زمینه پخش حمایت بیشتری داشته باشیم. تلاشمان این بوده کمترین دخل و تصرف را در مستندها داشته باشیم تا روانه آنتن شود.
فارس
