غذا خوردن عملی است که ما از اولین دقایقی که به دنیا آمده ایم یاد گرفتیم که انجام دهیم، اما آموزش نحوه انجام درست این کار میتواند یک عمر طول بکشد. از طرفی عادات اشتباه غذا خوردن میتواند باعث بروز هر عارضهای از سوء هاضمه تا دندان درد شود و خطراتی برای سلامتی شما ایجاد کند که گاه جبران ناپذیر است. در ادامه به برخی از رایجترین عادات نادرستی که اکثر ما در خوردن غذا با آن انس گرفته ایم، میپردازیم.
جدی نگرفتن صبحانه
به چه دلایلی از صبحانه صرف نظر کنید؟ دیر به محل کار میرسید؟ یا شاید فقط معتقدید که صبحانه اهمیت چندانی ندارد؟ شاید قبلاً شنیده باشید که صبحانه مهمترین وعده غذایی در یک روز است، اما آنچه نمیدانید این است که دقیقاً مانند هر وعده غذایی دیگر در طول یک روز، یک وعده صبحانه سالم باید شامل ۵۰ درصد سبزیجات باشد و پروتئین ها، نشاسته و میوهها هم ۵۰ درصد دیگر را به طور مساوی به اشتراک میگذارند.
افراد شاغلی که صبحانه نمیخورند، در دفتر کار خود برای رفع گرسنگی هر چیزی اعم از وعدههای غذایی ناسالم را میخورند، فست فودهایی که دارای قند و چربی زیاد هستند و این خود بزرگترین خطر برای سلامتی است.
خوردن غذا در اواخر شب
به گفته کیت کیبارا، متخصص تغذیه و سلامتی، بهترین زمان مصرف شام (آخرین وعده غذایی متعادل روز) ساعت ۶ عصر است. اما اگر کسی نتواند این وعده را در ساعت ۶ عصر بخورد، باید اطمینان داشته باشد که حداکثر ساعت ۷ شب شام آخرین فرصت او برای انجام این کار است.
شام خوردن در ساعت ۹ و ۱۰ شب، میتواند باعث چاقی و نفخ در طول شب شود. وقتی دیر شام میخورید بدن احتمالاً غذا را به چربی تبدیل میکند و نتیجه نهایی آن چاقی و اضافه وزن است.
خیلی سریع غذا میخورید
هضم غذا از هنگام جویدن و مخلوط کردن غذا با بزاق شروع میشود. جویدن باید زمان ببرد تا اطمینان حاصل شود که هر یک از مواد غذایی خرد شده و با بزاق مخلوط میشوند؛ بنابراین سریع خوردن غذا مرحله اول هضم را حذف میکند.
نگه داشتن غذاهای وسوسهانگیز در اطراف
میان وعده و خوردن غذاهای چرب و شیرین شما را چاق میکند. به گفته دکتر تئو وانگاتا چنین رژیم غذایی همچنین باعث ایجاد بیماریهای غیر واگیر بی شماری مانند دیابت، فشار خون بالا و بیماریهای قلبی میشود. غذاهای قندی و چرب بسیار اعتیاد آور هستند و سرانجام میل شدید ناگهانی به آنها، اضافه وزنی است که باعث ناراحتیهای اجتماعی و جسمی در فرد میشود.
سیگار کشیدن پس از غذا
بسیاری از افراد سیگاری بلافاصله پس از غذا سیگار میکشند. مضرات سیگار بر کسی پوشیده نیست اما مطالعات نشان میدهد صدمات ناشی از استعمال آن پس از غذا ، بهاندازه کشیدن ۱۰ نخ سیگار در حالت عادی است.
دستگاه گوارش و معده برای هضم غذا به اکسیژن نیاز دارند و نیکوتین موجود در سیگار با چسبیدن به اکسیژن خون، مانع از فعالیت درست دستگاه گوارش میشود.
نوشیدن آب میوه
فناوری فرآوری مواد غذایی کار را برای ما آسان کرده است. استفاده از آب میوه به جای میوه یکی از روشهای مهمی است که بسیاری از افراد خانواده به آن عادت کرده اند. استخراج آب میوه از میوه بد نیست، اما میوهها هم حتما باید خورده شوند. خوردن میوه به شما مواد مغذی موجود در آب و فیبر موجود در گوشت آن را به شما میدهد.
علاوه بر این، ۲۵۰ میلی لیتر آب پرتقال معمولی حاوی بیش از ۱۴۰ کالری است که در سه پرتقال کامل وجود دارد. شما میتوانید به راحتی یک بطری ۲۵۰ میلی لیتری آبمیوه را در حال نشستن مصرف کنید، اما خوردن سه پرتقال کامل میتواند کار سختی باشد که معمولا آن را انجام نمیدهید. همچنین برای کودکان در حال رشد، خوردن میوهها به تقویت دندانها در هنگام رشد کمک میکند.
نوشیدن آب در وسط وعده غذایی و پس از آن
درست است که در یک دوره ۲۴ ساعته روزانه یک انسان بالغ باید حدود دو لیتر آب بنوشد، اما این مقدار آب باید در طول یک روز و به دفعات حدود ۲۰ دقیقه قبل یا بعد از وعده غذایی آب مصرف شود.
نوشیدن آب هنگام غذا خوردن آنزیمهای گوارشی را رقیق میکند و از این رو غذا به طور صحیح در امتداد کانال هوایی (از دهان تا مقعد) هضم نمیشود. از طرفی اگر بلافاصله بعد از خوردن مواد غذایی آب بنوشید، مقدار اسید معده و صفرا که برای هضم غذا ضروری هستند، افزایش مییابد و در نتیجه فعالیت معده با اختلال مواجه میشود.
همچنین متخصصان تغذیه و گوارش معتقدند زمانی که صبح از خواب بیدار میشوید، نوشیدن آب گرم برای شروع به کار سیستم بدن مفید است.
خوردن "همه چیز" برای جلوگیری از هدر رفتن
غذا هرگز نباید هدر رود، اما هنگامی که میبینید مواد غذایی باید دور ریخته شود، نباید بدون توجه به میزان غذایی که خورده اید، همه چیز را در بشقاب خود و فرزندتان پاک کنید، زیرا در نهایت چاقی، نفخ، ناراحتی، سوء هاضمه و در بعضی موارد یبوست نتیجه چنین کاری است.
به جای این کار میتوانید غذا را در قسمتهای کوچکتر و کنترل شده سرو کنید و وسایل اضافی را برای وعده غذایی بعدی در یخچال نگهداری کنید. یا دقیقاً میزان مصرف مواد غذایی افراد خانواده خود را در هر وعده اندازه گیری و طبخ کنید.
نوشیدن چای و قهوه پس از غذا
مصرف نوشیدنیهایی مانند چای و قهوه بعد غذا مانع از جذب برخی مواد مغذی ازجمله آهن میشود. تحقیقات ثابت کرده اند مصرف یک لیوان کوچک چای یا یک فنجان قهوه جذب آهن را تا ۸۷ درصد کاهش میدهد و مشکلاتی مانند کمخونی، سرگیجه و از دست دادن اشتها، پوست رنگپریده، احساس سردی دست و پا را در پی خواهد داشت.