عماد رفیعی کارشناس حوزه انرژی در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، گفت: ظرفیت تولید نفت خام و میعانات گازی در کشور ۴.۶ میلیون بشکه است که ۴۲ درصد در پالایشگاه‌ها و برخی پتروشیمی‌های داخل کشور فرآورش می‌شود و ۵۸ درصد از آن صادر می‌شود.
وی ادامه داد: با اعمال تحریم‌ها در کشور، پالایشگا‌های دنیا نیاز خود را به نفت ایران را کاهش دادند، اما پالایشگا‌های داخلی خرید نفت را از کشور افزایش دادند، بنابراین مصرف کنندگان نفت خام خاص هستند.
رفیعی با بیان اینکه فقط در پترو پالایشگاه‌ها از نفت خام استفاده می‌شود، گفت: ۶۵۰ پالایشگاه در دنیا وجود دارد که حدود ۴۳ عدد از آن برمبنای نفت خام ایران طراحی شده است که با اعمال تحریم‌های متعدد برخی از این پالایشگاه‌ها برای تامین خوراک پتروپالایشگاه‌های خود به دنبال روابط جدید با تولید کنندگان دیگر هستند و به همین دلیل عرضه نفت خام ازحساسیت بالایی برخوردارد است.
به گفته او برای رفع مشکلات تحریم باید به سمت پترو پالایشگاه‌ها قدم برداریم، چراکه می‌توان با فرآورش ۵۸ درصد از نفت خام در پتروپالایشگاه‌های داخل کشور ۲.۵ برابر سود آوری بیشتری نسبت به پالایشگاه‌های قدیمی به دست آورد.
رفیعی ادامه داد: اگر نفت خام را در پتروپالایشگا‌های سود ده به فرآورده‌های پتروشیمی و مشتقات پالایشی فرآورش کنیم در این صورت مصرف کننده نهایی تمام مردم دنیا هستند.
وی افزود: میلیارد‌ها خودرو، هزاران کشتی، شرکت‌های پتروشیمی، شرکت‌های پایین دست در صنایع تکمیلی پتروشیمی و شرکت‌های لاستیک سازی مشتری محصولات پالایشگاهی کشور خواهند بود که در این صورت بی اثر کردن تحریم‌ها توسط ایران راحت‌تر خواهد بود.
رفیعی با بیان اینکه باید پروژه‌های پتروپالایشگاهی در اولویت قرار گیرد، گفت: هدایت نقدینگی به سمت پترو پالایشگاه‌ها قطعا تحریم‌های نفتی را علیه کشور بی اثر خواهد کرد.
رفیعی تصریح کرد: طرح‌های پتروپالایشگاهی در مرحله پیشنهاد مطرح هستند، که با وجود تعدادی کارخانه آماده می‌توانیم با هدایت نقدینگی به سمت راه اندازی پترو پالایشگاه ها، قدم بزرگی در رونق اقتصادی برداریم.
او در ادامه گفت: می‌توان به جایی سرمایه گذاری در بازار‌هایی مانند طلا، سکه و مسکن نقدینگی کشور را به سمت پروژه‌های مولد اقتصادی و توسعه صنعتی کشور در حوزه‌های مختلف صنعت و کشاورزی هدایت کرد.
این کارشناس حوزه انرژی افزود: برای اجرا و گسترش پتروپالایشگاه‌ها طرحی با عنوان احداث پتروپالایشگاه‌ها با سرمایه گذاری مردمی به نام تنفس خوراک مطرح شد.
رفیعی اضافه کرد: منظور از تنفس خوراک احداث یک پروژه پتروپالایشگاهی به مدت ۴ سال با سرمایه‌های مردمی است که پس از بهره برداری به مدت یک سال از امتیاز تنفس خوراک برخوردار می‌شوند.
به گفته او امتیاز تنفس خوراک میزان نفتی است که به دلیل اعمال تحریم‌ها در مخازن نفتی کشور محصور مانده است به مدت یک سال در اختیار پتروپالایشگاه‌ها قرار می‌گیرد که در این مدت هزینه نفت خام از واحد پتروپالایشگاه در یافت نمی‌شود تا نفت خام به فرآورده‌های نفتی تبدیل و در بازار‌های بین المللی به فروش برسد که در آمد حاصل از این تجارت بین سرمایه گذاران مردمی تقسیم می‌شود.
رفیعی اظهار کرد: روند امتیاز تنفس خوراک تا چهار سال که سرمایه‌های مردمی پرداخت شود ادامه خواهد داشت و سرمایه گذاران سهامداد باقی می‌مانند.
او افزود: بازگشت سرمایه در تنفس خوراک به جای ۹ سال در همان یک سال اول محقق می‌شود که جذابیت این طرح را بیشتر می‌کند.
رفیعی ادامه داد: طرح تنفس خوراک با رییس سازمان بورس مطرح و مرد استقبال قرار گرفت و در صورتی که ضمانت برگه سهام و اوراق توسط صندوق توسعه ملی یا شرکت ملی نفت انجام شود استقبال مردم در بازار سرمایه و سازمان بورس چشمگیر خواهد بود.
او افزود: البته علاوه بر سرمایه گذاری‌های مردمی، شرکت‌هایی در حوزه نفت فعال هستند که می‌توانند ۱۰ تا ۱۵ درصد از سرمایه در طرح تنفس خوراک را تامین کنند و شرکت‌های مختلفی برای تامین قطعاتی که توان تولید آن را داشته باشند اعلام آمادگی کرده اند.
رفیعی درباری تجربه سایر کشور‌ها در راه اندازی پتروپالایشگاه‌ها گفت: امروزه بیشتر کشور‌های پیشرفته به سمت پتروپلایشگاه با سود دهی بالا حرکت می‌کنند و ۱۰ کشور تولید کننده فرآورده‌های پتروپالایشگاهی و پتروشیمیایی به غیر از آمریکا و روسیه عمدتا خودشان تولید کننده نفت خام نیستند.
وی ادامه داد: کشور‌هایی نظیر چین، کره جنوبی، ژاپن، آلمان، ایتالیا، فرانسه و آمریکای شمالی نفت خام مورد نیاز خود را وارد می‌کنند و آن‌ها را در واحد‌های پترو پالایشگاهی یا پالایشگاهی تبدیل به فرآورده‌های نفتی می‌کنند.
رفیعی گفت: کشور‌هایی مانند کره جنوبی با احداث پترو پالایشگاه‌ها تجارت بسیار خوبی را در عرصه فرآورده‌های نفتی راه اندازی کرده اند چراکه نفت خام را در پتروپالایشگاه‌ها به فرآورده‌های نفتی تبدیل و صادر می‌کنند که ارزش افزوده آن را تا چندین برابر افزایش می‌دهند و سود قابل توجه‌ای را به دست می‌آورند.
رفیعی درباری ایجاد رونق اقتصادی و افزایش اشتغال با راه اندازی پتروپالایشگاه‌ها، گفت: اگر ۲.۵ بشکه نفت خام و میعانات گازی را در پتروپالالیشگاه‌های داخل کشور به فرآورده‌های نفتی تولید کنیم می‌توان در فرآیند ساخت و بهره برداری پتروپالایشگاه‌ها حدود یک میلیون شغل ایجاد کرد، اما در صورت فرآوری صنایع تکمیلی پتروشیمیایی و تولید محصولات نهایی، این رقم می‌تواند به ۵ میلیون شغل برسد.
وی ادامه داد: مشکل رکود خیلی از شرکت‌های دانش بنیان و صنعتی با طرح تنفس خوراک مرتفع می‌شود و شرکت‌هایی مانند ماشین سازی، پمپ سازی، شرکت‌های تولید کمپرسورسازی‌های داخلی، شرکت‌های فولاد، سیمان و عمران با این طرح می‌توان کسترش داد که به عنوان نیروی محرکه‌ای در تمام صنایع می‌تواند اشتغالزایی و رونق اقتصادی خوبی ایجاد کند.
