۱۳ مرداد ۱۳۹۸ - ۱۰:۳۳
تاریخچه پول؛ از مبادله کالا به کالا تا پول مجازی
ایران اکونومیست- پول در حقیقت نوعی ابزار اعتباری برای تبادل کالا، خدمات و خواسته‌های انسانهاست که در طول تاریخ به تدریج جایگزین تبادل کالا به کالا شده و امروز از شکل سکه و اسکناس به پول مجازی تبدیل شده است.
به گزارش خبرنگار ایبِنا، از زمان تشکیل جوامع بشری انسان ها برای تامین نیازهای خود ناچار به داد و ستد و تجارت بوده و به دنبال وسیله ای برای تعیین ارزش و اعتبار هر کالا یا خدمت بودند. در برخی از مناطق دنیا از کالاهایی مانند صدف، نمک و ... برای تعیین ارزش کالاهای مختلف استفاده می شده و به طور کلی تا ۳ هزار سال قبل از میلاد مسیح، مبادله کالا به کالا در بین افراد رایج بود.
با بزرگتر شدن جوامع بشری و افزایش نیاز انسان ها به کالا و خدمات، به تدریج و در نقاط مختلف جهان، سکه های طلا و نقره مبنای محاسبات و ارزشگذاری کالاها قرار گرفت. سکه های طلا و نقره تا قرن هفدهم میلادی به ابزار پرداخت در تمام دنیا بدل شدند. در ایران سکه های طلا برای اولین بار در زمان حکومت داریوش پادشاه هخامنشی ضرب شدند و بعد از آن حکومت های دیگر هر یک سکه های جداگانه ای را برای این منظور ضرب کردند.
با این حال، با گذشت زمان و افزایش تجارت در بین شهرها و کشورهای مختلف برات و حواله نیز توسط برخی از صرافی ها به عنوان رسید پرداخت مورد استفاده قرار می گرفت. اما در قرن هفدهم و برای اولین بار پول کاغذی یا اسکناس در زمان دودمان سونگ در «چین جنوبی» به وجود آمد و مبنای ارزشگذاری کالاها و خدمات قرار گرفت. از قرن هفدهم تا تقریبا سال ۱۹۳۰ میلادی، سیستم دوگانه ای برای تعیین ارزش کالاها و خدمات حاکم بود و هم سکه های طلا و نقره و هم اسکناس مبنای مبادلات قرار می گرفتند.
در سال ۱۹۴۵ سیستم برتون وودز حاکم شد و دلار آمریکا نیز به عنوان پشتوانه آن مورد قبول قرار گرفت به شرطی که برابری خود را در برابر طلا حفظ کند. این سیستم در سال ۱۹۷۱ فروپاشید اما دلار همچنان جایگاه خود را حفظ کرد.
بانک جدید شرق که بانکی انگلیسی بود اولین اسکناس را برای ایران به چاپ رساند. این اسکناس ها در اختیار بانک بازرگانی ایران قرار می گرفت تا در اختیار مردم قرار گیرد. با این حال در سال ۱۲۶۷ هجری قمری و به واسطه قرارداد رویترز، چاپ اسکناس در انحصار بانک شاهنشاهی ایران قرار گرفت، ولی همچنان این بانک جدید شرق بود که برای ایران به چاپ اسکناس می پرداخت.
با گسترده تر شدن تجارت بین جوامع و شهرهای مختلف و همچنین گسترش روزافزون فناوری های مختلف، نخستین کارت بانکی در سال ۱۹۴۶ اختراع شد اما کاربرد این کارت به شکل عمومی تا سال ۱۹۶۷ و افتتاح نخستین دستگاه خودپرداز در بانک بارکلیز لندن انجام شد.
پول الکترونیک به شکل ارزش ذخیره شده در کارت و آفلاین از سال ۱۹۸۳ پدیدار شد و در این میان سیستم های پرداخت الکترونیکی گسترش یافتند. در ایران نیز از اوایل دهه ۷۰ بانک ها اقدام به صدور کارت های بانکی کردند و امروزه تقریبا هر فرد حقیقی دارای هفت کارت بانکی از هفت بانک مختلف است.
از سال ۲۰۰۹ نیز با انتشار بیت کوین جهان شاهد نوع جدیدی از پول به نام پول مجازی است که رمزارزها در این دسته قرار می گیرند. رمزارزها تحت نظارت هیچ بانک مرکزی نیستند و با استفاده از فناوری زنجیره بلوک (بلاک چین) تمامی تراکنش ها را رمزگذاری می کنند.
با بزرگتر شدن جوامع بشری و افزایش نیاز انسان ها به کالا و خدمات، به تدریج و در نقاط مختلف جهان، سکه های طلا و نقره مبنای محاسبات و ارزشگذاری کالاها قرار گرفت. سکه های طلا و نقره تا قرن هفدهم میلادی به ابزار پرداخت در تمام دنیا بدل شدند. در ایران سکه های طلا برای اولین بار در زمان حکومت داریوش پادشاه هخامنشی ضرب شدند و بعد از آن حکومت های دیگر هر یک سکه های جداگانه ای را برای این منظور ضرب کردند.
با این حال، با گذشت زمان و افزایش تجارت در بین شهرها و کشورهای مختلف برات و حواله نیز توسط برخی از صرافی ها به عنوان رسید پرداخت مورد استفاده قرار می گرفت. اما در قرن هفدهم و برای اولین بار پول کاغذی یا اسکناس در زمان دودمان سونگ در «چین جنوبی» به وجود آمد و مبنای ارزشگذاری کالاها و خدمات قرار گرفت. از قرن هفدهم تا تقریبا سال ۱۹۳۰ میلادی، سیستم دوگانه ای برای تعیین ارزش کالاها و خدمات حاکم بود و هم سکه های طلا و نقره و هم اسکناس مبنای مبادلات قرار می گرفتند.
در سال ۱۹۴۵ سیستم برتون وودز حاکم شد و دلار آمریکا نیز به عنوان پشتوانه آن مورد قبول قرار گرفت به شرطی که برابری خود را در برابر طلا حفظ کند. این سیستم در سال ۱۹۷۱ فروپاشید اما دلار همچنان جایگاه خود را حفظ کرد.
بانک جدید شرق که بانکی انگلیسی بود اولین اسکناس را برای ایران به چاپ رساند. این اسکناس ها در اختیار بانک بازرگانی ایران قرار می گرفت تا در اختیار مردم قرار گیرد. با این حال در سال ۱۲۶۷ هجری قمری و به واسطه قرارداد رویترز، چاپ اسکناس در انحصار بانک شاهنشاهی ایران قرار گرفت، ولی همچنان این بانک جدید شرق بود که برای ایران به چاپ اسکناس می پرداخت.
با گسترده تر شدن تجارت بین جوامع و شهرهای مختلف و همچنین گسترش روزافزون فناوری های مختلف، نخستین کارت بانکی در سال ۱۹۴۶ اختراع شد اما کاربرد این کارت به شکل عمومی تا سال ۱۹۶۷ و افتتاح نخستین دستگاه خودپرداز در بانک بارکلیز لندن انجام شد.
پول الکترونیک به شکل ارزش ذخیره شده در کارت و آفلاین از سال ۱۹۸۳ پدیدار شد و در این میان سیستم های پرداخت الکترونیکی گسترش یافتند. در ایران نیز از اوایل دهه ۷۰ بانک ها اقدام به صدور کارت های بانکی کردند و امروزه تقریبا هر فرد حقیقی دارای هفت کارت بانکی از هفت بانک مختلف است.
از سال ۲۰۰۹ نیز با انتشار بیت کوین جهان شاهد نوع جدیدی از پول به نام پول مجازی است که رمزارزها در این دسته قرار می گیرند. رمزارزها تحت نظارت هیچ بانک مرکزی نیستند و با استفاده از فناوری زنجیره بلوک (بلاک چین) تمامی تراکنش ها را رمزگذاری می کنند.
گزارش خطا
آخرین اخبار