لازمه موفقیت اینستکس، تضمین سیاسی اروپاست

به گزارش ایبِنا، روزنامه «Nachrichten für Außenhandel» چاپ آلمان در گزارش خود درباره آخرین وضعیت ساز و کار تسهیل تجارت اروپا با ایران (اینستکس) با سعید روشنی رییس کمیسیون بانکی و مالی اتاق بازرگانی مشترک ایران و آلمان گفتگو کرده است.
وی در این گفتگو با اشاره به تایید شدن افزایش میزان سطح غنی سازی اورانیوم ایران از میزان تعیین شده در برجام، این موضوع را حاوی پیامی ویژه به اتحادیه اروپا خوانده است. در روزهای گذشته رسانه‌های ایران نسبت به رسانه‌های اروپایی بیشتر اخبار مربوط به آغاز به کار اینستکس، سازوکار مالی ویژه اروپا برای دور زدن تحریم‌های آمریکا، را پوشش داده اند. رییس کمیسیون بانکی و مالی اتاق بازرگانی مشترک ایران و آلمان به این روزنامه گفته است: تهران اینستکس را پیشرفتی واقعی نمی‌داند. نه تنها در سطح سیاسی این نظر وجود دارد بلکه شرکت‌ها نیز چنین ارزیابی دارند.
به گفته روشنی، اینستکس و سازوکار ایرانی متناظر با آن حداقل از نظر حجم، نمی‌توانند زیان ناشی از تحریم‌ها را جبران کنند. وی به این نکته اشاره می‌کند که صاردات آلمان به ایران تنها در سال گذشته در حدود ۲.۸ میلیارد یورو بوده؛ صادرات ایران به آلمان بدون احتساب نفت نیز در این مدت رقمی حدود چند صد میلیون را ثبت کرده؛ بنابراین در بهترین حالت تنها می‌توان گفت که کاری با حُسن نیت صورت گرفته است. تا پایان سال نیز قرار است چند تراکنش نمادین توسط این سازوکار انجام گیرد.
این روزنامه نوشته است: یکی از مشکلات اینستکس در تامین منابع مالی مورد نیاز ایران است. این شرایط تنها در صورتی تغییر می‌کند که صادرات نفت ایران انجام یا کانال مالی ویژه‌ای برای این کشور در نظر گرفته شود.
روشنی مشکل دوم را در آمادگی شرکت‌های آلمانی می‌بیند؛ به ویژه آن دسته از شرکت‌هایی که در آمریکا تجارت می‌کنند. قرار است تراکنش‌های انجام شده با ابزار اینستکس پنهان بمانند. در عین حال تضمینی نیست که شرکتی که در آمریکا فعالیت می‌کند از سوی واشنگتن تحریم نشود. تا زمانی که تضمینی از سوی اروپا در زمین سیاست وجود نداشته باشد، نمی‌توان به اینستکس امیدوار بود.
همچنین پیش تر به صورت روشن گفته شده که تراکنش‌هایی که از کانال اینستکس انجام می‌شوند، منافاتی با تحریم‌های آمریکا نخواهند داشت. به همین دلیل این اراده وجود دارد که در مرحله اول روی کالاهای اساسی که تحریم نیستند متمرکز شود. البته در اینجا نیز پیچیدگی‌های وجود دارد.
براساس این گزارش، بیشتر شرکت‌های داروسازی اروپایی حاضر نیستند بدون پشتیبانی سیاسی چنین ریسکی را بپذیرند. تهران نیز این واقعیات را می‌داند و مسیر تهدید به غنی‌سازی اورانیوم با آگاهی کامل انتخاب کرده تا در حالی که در را به روی اروپایی‌ها باز نگاه می‌دارد، فشار را نیز بر روی این اتحادیه افزایش دهد تا بیش از پیش در روابط خود سرمایه‌گذاری کنند.