به گزارش خبرگزاری مهر، یکی از بحثهای داغی که هر سال با شروع امتحانات پایان سال دانش آموزان و سپس تابستان داغ میشود، بحث کتابهای درسی است. از یک طرف ثبت نام کتابهای درسی مدتهاست آغاز شده است و در هر پایه شیوه ثبت نام کتابهای درسی کمی متفاوت است. از سوی دیگر هر ساله شاهد این هستیم که حجم زیادی از کتب درسی پس از پایان سال تحصیلی توسط دانش آموزان دور انداخته میشود و حتی در یک رسم دیرینه برخی از دانش آموزان در پایان امتحانات یک درس آن را آتش میزنند و دور آتش شادی میکنند. دو سالی است با بحثهای گرانی کاغذ، توجه بسیاری به بحث سالم نگه داشتن کتابهای درسی، جمع آوری آنها و جلوگیری از هدر رفتن این سرمایه شده اند، و باز از سوی دیگر در این ایام و هر چه بیشتر به آغاز سال تحصیلی نزدیک شویم این بحث داغ میشود که آیا کتابهای درسی به موقع به دست دانش آموزان خواهد رسید؟ و امسال این سوال مطرح است که آیا چاپخانهها با کمبود کاغذ برای چاپ این حجم وسیع کتاب درسی رو به رو نیستند؟
علی باقرزاده معاون توسعه منابع و پشتیبانی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی آموزش و پرورش در پاسخ به این پرسش که آموزش و پرورش آیا برنامهای برای جمع آوری کتابهای درسی دانش آموزان، استفاده دوباره آنها، دارد یا نه گفت: حتماً باید سازمان پژوهش در این زمینه کاری انجام دهد و حرف درستی است. یک بحث پایدار سازی کتابهای درسی است که کتاب را طوری تولید کنیم که حداقل سه سال قابل استفاده باشد. یک سری کارهای نرک افزاری نیاز است که برنامه امان و محتوایمان اینقدر ثبات داشته باشد که کتابهایمان را حفظ کنیم که این هم باز مخالفینی دارد که کتاب سه سال حفظ شود و به موضوعات روز در آن توجه نشود.
وی ادامه داد: بخشی هم به صنعت چاپ و امکانات چاپ مربوط است که به گونهای باشد این کیفیت که در اثر استفاده از بین نرود. ما چون میخواهیم کتابمان ارزان تمام شود ناگزیریم به برخی متغیرهای کیفیت توجه خاصی نکنیم. این را هم بگویم که در برخی کشورها کتاب را تحویل مدرسه میدهند نه اینکه به دانشآموز بفروشند. کتابها در این کشورها از حجم قابل توجهی برخوردار است که معلم میتواند بخشهایی از کتاب را انتخاب کند و کتابها همیشه در مدرسه میماند و دانش آموز نباید آن را با خود ببرد و بیاورد و حتی قطع کتابها نیز بزرگ است. درحالیکه ما به دلیل اینکه دانش آموزان فشرده روی نیمکتها مینشینند باید ابعاد را کوچک بگیریم.
معاون توسعه منابع و پشتیبانی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با بیان اینکه در برخی ادارات و مدارس امروز کتابها جمعآوری میشود تا خمیر شوند، بیان کرد: البته ما نمیتوانیم افراد را وادار کنیم کتابهایشان را تحویل دهند چون آن را میخرند و مالک آن کتاب هستند. از سوی دیگر درحالیکه داریم به سمت تک فرزندی پیش میرویم، بسیاری از خانوادهها کتاب فرزندانشان را به عنوان مستندات تحصیلی فرزندانشان یادگاری نگه میدارند. به هر حال اما به سمت جمع کردن این کتابها نیز حرکت کرده ایم.
باقرزاده در عین حال اظهار کرد: در کتابهای درسی حدود ۴۵۰ تن مرکب و رنگ استفاده میشود و ما هنوز به تکنولوژی نرسیدهایم که بتوانیم این رنگها را در بازیافت جدا کنیم تا کاغذ قابل استفاده مجدد شود. به شرکتهای دانش بنیان سفارشهایی دادهایم تا به چنین تکنولوژی برسند اما تا کنون یافته ای به دست نیامده است. به هر حال این موضوع که کاغذ گران شده است، موضوع جدی است و مهمتر اینکه کاغذ این روزها نایاب شده است.
وی در پاسخ به این پرسش که برای چاپ کتابهای سال تحصیلی پیش رو آیا با مشکل جدی در تأمین کاغذ رو به رو هستید یا نه بیان کرد: ما برای سال تحصیلی ۹۸-۹۹ مشکل تأمین کاغذ را حل کردهایم اما از آنجا که تابستان امسال باید فرایند چاپ برخی کتابهای پایدار برای سال تحصیلی ۹۹-۱۴۰۰ را باید شروع کنیم باید بگویم دچار مشکل جدی هستیم.
معاون توسعه منابع و پشتیبانی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی در پاسخ به این پرسش که سال گذشته در برخی رشتهها خصوصاً در رشتههای فنی کتابها با تأخیر زیاد دست دانش آموزان رسید، آیا امسال اطمینان میدهید این تاخیر رخ ندهد، گفت: برخی از رشتههای کاردانش اساساً به کتاب نیازی ندارند اما چرا ما آن را تولید میکنیم؟ چون به هر حال درست است که در برخی رشتهها ما سرفصل اعلام میکنیم و نیاز به کتاب دادن نیست اما به هر حال دانش آموزان میتوانند کتاب رفرنسی هم تهیه کنند و چون در بازار این کتابها گران است ما با هزینه کم این کتابها را تهیه میکنیم که دانش آموزان هزینه به گردنشان نیفتد و کمکی به اقتصاد خانواده باشد.
باقرزاده ادامه داد: ما در حال حاضر برای قریب به ۸۰ رشته کاردانش و فنی حرفه ای کتاب تولید نمیکنیم. یک نکته دیگر هم این است که ما با متولیان حوزه کار و استانداردهای شغلی طرف هستیم که باید استانداردها را به ما اعلام کنند و گاه این استانداردها دیر اعلام میشود و باعث تأخیر در چاپ کتاب میشود. البته این موضوع فراوانی ندارد و گاه حجم زیادی کتاب برای سه درصد دانش آموزان است که در آن حوزه تاخیراتی وجود دارد.