ایران اکونومیست- حسین سالارآملی، قائم مقام وزیر علوم در امور بین‌الملل و رئیس مرکز همکاری‌های علمی بین المللی عصر جمعه بیستم اردیبهشت‌ماه با حضور در برنامه «گفتگوی خبر» شبکه خبر به موضوع رشد اعزام استادان، دانشجویان و پژوهشگران به سمینار‌های علمی خارج از کشور پرداخت و اظهار کرد: هدف از شرکت اساتید و محققان کشورمان در سمینار‌ها و کنفرانس‌ها آن است که بهترین نفرات داخل کشور با ارائه مقاله به کشور‌های خارجی اعزام شوند تا بستری مناسب در جهت استفاده از علم جهانی و مراودات علمی شکل گیرد.به گفته وی، در سال ۱۳۹۷ حدود ۱۰۲۲ نفر از اعضای هیئت علمی کشورمان به سمینار‌ها و کنفرانس‌ها و کارگاه‌های بین المللی اعزام شدند که حاصل این امر ورود ده‌ها نوع دانش فنی و روز دنیا به کشور است.
سالارآملی با بیان اینکه در سال ۱۳۹۷ شاهد افزایش ۹درصدی در آمار اعزام‌های به خارج از کشور بوده‌ایم، ادامه داد: برای اعزام اساتید و اعضای هیئت علمی به خارج از کشور، دانشگاه‌ها طی فرآیندی افراد را انتخاب می‌کنند و ما در وزارت علوم بسترساز هستیم، ولی معیار اصلی آن اعتبار این نشست بین‌المللی است و اینکه چه آورده‌ای می‌تواند برای کشور داشته باشد.
وی اظهار کرد: در سال ۱۳۹۷ بیشترین اعزام اساتید به کشور‌های ترکیه، ایتالیا، آلمان، اسپانیا، فرانسه، کانادا و هلند بوده است و مسلماً ایرانیان به عنوان ارائه‌دهنده در این کشورها حاضر خواهند شد.
قائم مقام وزیر علوم در امور بین‌الملل با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران در بهترین حالت حدود ۲درصد علم دنیا را تولید می‌کند و به عبارتی دیگر به ۹۸ درصد مابقی علم دنیا نیازمند است، تصریح کرد: براساس رتبه‌بندی تایمز ۱۷ دانشگاه ایران در حوزه بیوتکنولوژی در بین دانشگاه‌های برتر قرار دارند و همچنین ۲۹ دانشگاه کشورمان طبق این رتبه‌بندی در سطح دانشگاه‌های برتر دنیا هستند. برای رسیدن به این نقطه و رشد بیشتر نیاز است که دانشمندان دنیا به ایران بیایند یا دانشجویان دوره دکترای ما طی فرصت‌های مطالعاتی به خارج از کشور اعزام شوند.
به گفته وی، تایمز مهم‌ترین رتبه بندی دنیا که دانشگاه‌های دنیا را براساس شاخصه‌های مختلف دسته‌بندی می‌کنند و دانشگاه‌های ایران نیز همواره در این رتبه‌بندی‌ها جایگاه خوبی را داشته‌اند. در رتبه‌بندی اخیر این پایگاه ۲۹ دانشگاه ایرانی شامل تهران، تربیت مدرس، صنعتی امیرکبیر، صنعتی شریف، شهیدبهشتی، اصفهان، فردوسی مشهد، تبریز و... حضور دارند؛ همچنین در گرایش بیولوژی برخی دانشگاه‌های ایرانی در این رتبه بندی قرار گرفته‌اند.
قائم مقام وزیرعلوم در امور بین‌الملل در پاسخ به این سئوال که «در داخل کشور چه میزان از این کنفرانس‌ها و سمینار‌ها برگزار می‌کنیم و چه میزان پذیرای دانشمندان هستیم که از دیگر نقاط دنیا به کشورمان می‌آیند؟» گفت: در سال ۱۳۹۷ در مجموع ۲۱۶۸ نفر از دانشمندان، اعضای هیئت علمی و افراد برجسته دنیا به ایران آمدند که این آمار قابل توجهی است؛ در واقع هر هفته ۱۰ هیئت علمی خارجی به ایران می‌آیند و این افراد با تمرکز روی ۴محور حضور در سمینار‌ها و کنفرانس‌ها، راهنمایی دانشجویان دوره دکتری (مشترک)، آموزش و انجام پروژه‌های تحقیقاتی مشترک به ایران می‌آیند.
وی با اشاره به زمان به سرانجام رسیدن پروژه‌های تحقیقاتی عنوان کرد: هم اکنون ۴۶۶ پروژه بین دانشمندان داخلی و خارجی درحال انجام است. محور‌های کلان این پروژه‌های مشترک از سوی معاونت پژوهش و فناوری وزارت علوم تبیین می‌شود و سپس دانشگاه‌های مادر عمدتاً هدایت علمی این امر را بر عهده می‌گیرند و مرکز همکاری‌های علمی بین‌المللی وزارت علوم، راهبری کلان این پروژه‌ها را در اختیار می‌گیریم.
سالارآملی در پاسخ به این سوال که «پروسه‌ای که یک استاد دانشگاه یا یک پژوهشگری از کشوری وارد کشورمان شود و در فرآیند یک پژوهش شرکت داشته باشد به چه صورت است؟» تصریح کرد: به عنوان مثال انجام پروژه مشترک بین دو کشور ایران و آلمان، مسئولان دو کشور محور‌های کلان پژوهش را تعیین و به دانشگاه‌های خود اعلام کردند؛ سپس اساتید آلمانی با مراجعه به سایت‌های مختلف بهترین اساتید ایرانی و همچنین اساتید ایرانی همکاران خود را در آلمان انتخاب می‌کنند و این امر منجر به شکل‌گیری ۱۴۸پ روژه تحقیقاتی شد که همگی به یک سامانه وارد شدند و قرار است که ماه آینده طی جلسه‌ای بین دو ایران و آلمان از ۱۴۸ پروژه معرفی شده بین ۱۵ تا ۲۰ پروژه برای آغاز فعالیت انتخاب شود.
قائم مقام وزیرعلوم در امور بین‌الملل ادامه داد: انجام پروژه‌های تحقیقاتی مشترک اهداف متعددی را به دنبال دارد؛ گاه برای انتقال یک دانش فنی به کشور، یا بهره‌گیری از امکانات و آزمایشگاه‌های دانشگاه‌های خارجی یا ارائه یک پتنت و مقاله و یا رسیدن به استارتاپی برای خلق سرمایه است.
وی پروژه‌های تحقیقاتی مشترک را بیشتر با کشور‌های هدف شامل اتحادیه اروپا، چین، روسیه، ژاپن و کره دانست و گفت: در یک ماه اخیر طی پروژه‌ای با چین، دانشگاه‌های شیراز، گیلان و اصفهان ۳ مرکز پایش هوا را در کشور راه‌اندازی کردند و مقرر شد دستگاه‌ها و تجهیزات از کشور چین وارد شوند و پایش هوا در اینجا صورت گیرد. همچنین حاصل رفت‌وآمد هیئت‌های خارجی به دانشگاه نسبتاً کوچک، اما قوی کردستان، افزایش تعداد دانشجویان اقلیم کردستان این دانشگاه به ۲۸۷ دانشجو و در پناه این رفت‌وآمد‌های بین‌المللی شکل‌گیری ۴ پروژه تحقیقاتی مشترک بود.
سالارآملی بیان کرد: تلاش می‌کنیم حضورمان در مجامع بین‌المللی که از طریق این پروژه‌ها، کنفرانس‌ها و سمینار‌ها صورت می‌گیرد، می‌تواند بستری را فراهم بسازد که توانا شویم پروژه‌های بین‌المللی را بگیریم و به داخل کشور آورده و اساتید ما بر روی آن کار کنند و فراموش نکنیم که هر فعالیت و پروژه بین‌المللی نشاط و شادابی علمی در کشور به وجود می‌آورد.
به گفته وی، اساتید و دانشجویان ما توانمندی و نوآوری و تراوش فکری خوبی دارند و این امر باعث شده تا کشور‌های خارجی برای مراودات علمی با ایران تمایل داشته باشند. بسیاری از کشور‌های منطقه با وجود امکانات و تجهیزات کافی، اما مانند ایرانیان از علم و تیزهوشی برخوردار نیستند.
قائم مقام وزیر علوم در امور بین‌الملل افزود: سالانه ۱۳۰۰ نفر از دانشجویان دوره دکتری در قالب فرصت‌های مطالعاتی ۶ تا ۹ ماهه به خارج از کشور اعزام می‌شوند تا از تجهیزات و آزمایشگاه‌های دانشگاه‌های خارجی استفاده و دانش جدیدی را به کشور منتقل کنند. نیازی به اعزام تمام وقت یا سالانه دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری نیست چرا که ما پایه‌های علمی قوی داریم.
وی درباره توافقات با کشور‌های خارجی بیان کرد: قرار است در کشور عراق دانشگاه علوم پزشکی مشترک از سوی وزارت بهداشت داشته باشیم؛ همچنین برای راه اندازی دانشگاه مشترک با این کشور دانشگاه صنعتی امیرکبیر و الزهرا (س) پیش‌قدم شده اند. از طرف دیگر سه دانشگاه مهم ایران در افغانستان شعبه دارند و هم اکنون دانشجویان زیادی آنجا مشغول به تحصیل هستند.
سالارآملی با اشاره به راه‌اندازی دانشگاه بین‌المللی D ۸ گفت: چند سال گذشته راه‌اندازی این دانشگاه تصویب شد و مقرر شد ایران سردمدار آن باشد. نشست هیئت امنای این دانشگاه برای اولین بار با حضور وزرا و برخی معاونان کشور‌های عضو این طرح تشکیل شد و اساسنامه آن به تصویب نهایی رسید و از مهرماه امسال دانشجو پذیرش می‌کند. پشتوانه اصلی دانشگاه D ۸، دانشگاه بوعلی سینای همدان است، البته در این راه دانشگاه‌ها با هم همسو هستند و این طرح آغازی است برای توسعه دانش میان کشور‌های اسلامی و ثمرات خوبی برای کل کشور‌های اسلامی به همراه دارد.
