ایران اکونومیست- عباسعلی نوبخت روز چهارشنبه در آیین اختتامیه گام اول پروژه مدیریت چند منظورهٔ جنگلهای هیرکانی در هتل پارسیان خزر چالوس افزود: ارزشهای زیستی جنگل، نظیر تولید اکسیژن و آب، بیش از ارزش چوب آن است.
وی تأکید کرد: کشور ما دارای 11 اقلیم از 13 اقلیم موجود در کرهٔ زمین است و بزرگترین و کوچکترین پستاندار دنیا در گسترهٔ آن زیست میکند.
معاون امور جنگل سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور گفت که مساله مهم تر آنکه گرم ترین نقطه جهان ، بزرگ ترین تپهٔ ماسه ای دنیا و نیز باداب سُورْت که یکی از بهترین جاذبههای زمینشناختی است، در ایران وجود دارد .
نوبخت افزود: فراتر از همهٔ اینها و ثروتهایی نظیر نفت و معدن، مهمترین سرمایهٔ ما نیروی انسانی و مردم به شمار میرود که یکی از مهمترین اهداف پروژهٔ مدیریت چندمنظورهٔ جنگلهای هیرکانی، جلب مشارکت مردم و جوامع محلی برای حفظ طبیعت و بهرهبرداری غیر مخرب از آن بوده است.
او اظهار داشت: پروژهٔ مدیریت چندمنظورهٔ جنگلهای هیرکانی ثابت کرد ما در کارهای مشارکتی نیز توانمند هستیم و میتوانیم کارِ گروهی انجام دهیم.
معاون امور جنگل سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور تصریح کرد: در بسیاری از مواقع، اگر حقوق مردم را در نظر بگیریم و موضوعات را بهدرستی برایشان توضیح دهیم، بهخوبی با ما همکاری میکنند.
نوبخت توضیح داد: برای مثال در گذشته وقتی میگفتیم دام باید از جنگل خارج شود خیلیها نمیپذیرفتند ولی هنگامیکه با مردم نشستیم و خواستهایشان را شنیدیم و به آنان توجه کردیم، مردم نیز به این نتیجه رسیدند که حرف کارشناسان منابع طبیعی و حرف آنان یکی است.
نمایندهٔ سازمان ملل در پروژهٔ مدیریت چندمنظورهٔ جنگلهای هیرکانی نیز در این آیین گفت: تا عزم مردم محلی نباشد، برنامههای حفظ منابع طبیعی محقق نمیشود.
محسن سلیمانی افزود: با توجه به اینکه قسمتهایی از وظایف دولت بهتدریج به بخشهای غیردولتی واگذار میشود، همکاری بین بخشی برای رسیدن به اهداف اهمیت زیادی دارد.
وی تأکید کرد: دولت باید قوانین و مقررات و همچنین زمینهٔ مناسب را برای مشارکت مردم در حفظ منابع طبیعی فراهم کند.
سلیمانی تصریح کرد: دولت و بخش خصوصی و جوامع محلی هیچیک نمیتوانند بهتنهایی جنگل را حفظ کنند و باید با هم مشارکت داشته باشند.
وی پروژهٔ مدیریت چندمنظورهٔ جنگلهای هیرکانی را تا حد زیادی موفق دانست و اظهار داشت: ما هنوز راه زیادی برای رفتن داریم.
مدیر ملی پروژهٔ مدیریت چندمنظورهٔ جنگلهای هیرکانی نیز در این جلسه با ارائهٔ گزارشی گفت: گروه بزرگی از افراد از نهادهای مختلفِ دولتی و غیردولتی در این پروژه نقش داشتند.
داریوش بیات افزود: درمجموع ما توانستیم مشارکت جوامع محلی را در بسیاری از مناطق جلب کنیم، بهنحویکه خودشان به احیای اراضی جنگلی و حفظ طبیعت میپردازند و در کنار آن، کسب درآمد هم میکنند.
وی مهمترین دستاوردهای این پروژه را تشکیل و ثبت تعاونی در چهار منطقهٔ آزمونهای، ایجاد صندوقهای خُرد، تشکیل و توانمندسازی گروههای معیشتی، افتتاح 10 خانهٔ بومگردی، احداث کارگاه صنایعدستی، کشت زعفران و گلگاوزبان و دیگر گیاهان دارویی و محصولات فرعی، تهیه و تدوین طرح پارکهای جنگلی، تسهیلگری و کمک به جنگلکاری و حفظ حیاتوحش ازجمله مَرال ذکر کرد.
پروژه مدیریت چندمنظوره جنگلهای هیرکانی در پی توافق سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور با برنامه عُمران ملل متحد (UNDP) و صندوق تسهیلات جهانی محیط زیست (GEF) از اردیبهشت 1392 بهصورت آزمایشی در چهار منطقه از شمال کشور کار خود را آغاز کرد و مرکز آن در معاونت امور جنگل سازمان جنگلها و مراتع در شهرستان چالوس مستقر است.
این پروژه بهصورت آزمونهای (pilot) در جنگلهای فَریرود در شهرستان رودبار و زیلَکیرود در شهرستان سیاهکل و همچنین دو هزار و سههزار در شهرستان تنکابن و بَلیران در شهرستان آمل و چهلچای در شهرستان مینودشت اجرا شد.
جنگلهای هیرکانی با 1.9 میلیون هکتار وسعت، از آستارا در شمال استان گیلان تا گلیداغ در شرق استان گلستان، در پهنهای به طول تقریبی 800 کیلومتر امتداد دارد و یکی از طبیعیترین و ارزشمندترین جنگلهای جهان محسوب می شود.