اقتصاد جهان برای تحریم‌های نفتی ایران تاوان پس می‌دهد؟

ایران اکونومیست- نفت برنت امسال حدود ۳۳ درصد رشد قیمت داشته و نزدیک به بالاترین حد خود در شش ماه اخیر قرار دارد. اگرچه قیمت‌های بالاتر به دلیل تقاضای قوی معمولاً منعکس کننده یک اقتصاد جهانی نیرومند است اما شوک ناشی از محدودیت عرضه، منفی خواهد بود.
البته باید دید افزایش قیمت تا چه حد پایدار است. کشورهای صادرکننده نفت از افزایش درآمد شرکت‌ها و دولت برخوردار خواهند شد و در مقابل، کشورهای مصرف کننده هزینه بیشتری را متحمل می‌شوند که به تورم آنها دامن زده و تقاضا را متأثر می‌کند. در نتیجه مقطعی می‌رسد که قیمت‌های بالا به همه آسیب می‌زند.
قیمت‌های بالاتر نفت چه تبعاتی برای رشد جهانی دارد؟
تأثیر قیمت‌های بالا برای هر کس متفاوت خواهد بود. افزایش قیمت‌ها به درآمد خانواده‌ها و قدرت خرید آنها لطمه می‌زند و ممکن است رشد تورم را تسریع کند. چین به عنوان بزرگترین واردکننده نفت جهان آسیب پذیر است و بسیاری از کشورها در اروپا نیز به انرژی وارداتی نیاز دارند. تأثیرات فصلی نیز اثر خواهد گذاشت. با نزدیک شدن تابستان در نیم کره شمالی، مصرف کنندگان می‌توانند از منابع انرژی دیگری استفاده کرده و مصرفشان را کاهش دهند. کندی اقتصاد جهانی به تقاضا آسیب خواهد زد و رشد قیمت‌های نفت را محدود می‌کند.
اقتصاد جهان چگونه نفت ۱۰۰ دلاری را هضم می‌کند؟
اقتصاددانان می‌گویند اگر نفت بالای ۱۰۰ دلار بماند به رشد اقتصادی آسیب پایدار خواهد زد. همچنین با توجه به اینکه نفت به دلار آمریکا قیمت گذاری می‌شود، به ضعف و قوت دلار نیز بستگی خواهد داشت. تحلیل آکسفورد اکونومیکس نشان می‌دهد که نفت برنت ۱۰۰ دلار در هر بشکه تا پایان سال ۲۰۱۹ به معنای آن خواهد بود که تولید ناخالص داخلی جهانی ۰.۶ درصد کمتر از نرخ پیش بینی شده تا پایان سال ۲۰۲۰ خواهد بود و تورم به طور میانگین ۰.۷ درصد بالاتر می‌رود.
ایران و ترامپ چه تأثیری روی بازار خواهند گذاشت؟
ملتهب شدن تجارت نفت جهانی به دلیل تشدید تحریم‌های آمریکا علیه صادرات ایران، روی بازارهای مالی تأثیر قابل توجهی خواهد گذاشت. ابهاماتی پیرامون وجود نفت کافی برای عرضه در بازارها وجود دارد و حساسیت سیاسی این تحولات باعث می‌شود بازارهای دیگر مهیای نوسان شوند.
ترامپ قول داده با کمک عربستان سعودی و امارات متحده عربی نیازهای بازار نفت را تأمین کند. اما با توجه به اینکه تولید داخلی آمریکا حدود یک چهارم گریدهای مشابه نفت ایران است، به سختی می‌توان ادعای آمریکا را باور کرد.
چه کسانی از قیمت‌های بالاتر نفت سود می‌برند؟
اقتصادهای نوظهوری که در صدر فهرست کشورهای تولیدکننده نفت قرار دارند درآمد بالاتری کسب خواهند کرد و قادر خواهند بود کسری بودجه و حساب جاری خود را ترمیم کنند و دولت‌هایشان امکان پیدا می‌کنند هزینه بیشتری صرف کنند که مشوق سرمایه گذاری خواهد بود. طبق تحلیل شرکت نومورا، برندگان قیمت‌های بالای نفت، عربستان سعودی، روسیه، نروژ، نیجریه و اکوادور خواهند بود.
چه کسانی ضرر می‌کنند؟
اقتصادهای نوظهوری که کسری حساب جاری و مالی آنها را در خطر فرار بزرگ سرمایه و افت ارزش ارزها و جهش تورم قرار داده است از قیمت‌های بالاتر ضرر می‌کنند. این امر دولت‌ها و بانک‌های مرکزی آنها را به بررسی گزینه‌هایی مانند افزایش نرخ‌های بهره با وجود خطر فرار سرمایه یا کندی اقتصادی واخواهد داشت. طبق تحلیل نومورا، کشورهایی مانند ترکیه، اوکراین و هند متضرر خواهند شد.
نفت ۱۰۰ دلاری چه معنایی برای بزرگترین اقتصاد جهان خواهد داشت؟
در حالی که تولیدکنندگان نفت آمریکا از افزایش فروش نفت به مشتریان نفت ایران سود ببرند، اقتصاد آمریکا لزوماً از نفت ۱۰۰ دلاری سود نمی‌برد. این مسئله مصرف کنندگان آمریکایی را در مضیقه قرار می‌دهد. قیمت‌های بنزین بیش از ۷ درصد در ماه جاری افزایش یافته و به ۲.۸۹ دلار در هر گالن رسیده است که ممکن است روی خرده فروشی تأثیر منفی بگذارد.
اگر اوضاع در بازارهای جهانی نفت ملتهب شود، این ریسک وجود دارد که سرزنش سیاسی بابت تحریم‌ها متوجه آمریکا شود و به شکل معکوس شدن سرمایه گذاری یا در کانال‌های دیگری منعکس شود که ثبات اقتصادی را تهدید می‌کند.
آیا قیمت‌های بالاتر نفت به تورم بالاتر در جهان منجر می‌شود؟
به دلیل اینکه انرژی در شاخص‌های قیمت مصرف کننده قرار دارد، سیاست گذاران به تورم مبنا نگاه می‌کنند که قیمت کالاهای پرنوسان را به حساب نمی‌آورد. اگر رشد قیمت‌ها قابل توجه و پایدار باشد، این هزینه‌ها در حمل و نقل و قیمت نیرو منعکس خواهد شد.
بر اساس گزارش بلومبرگ، همچنین بانک‌های مرکزی سراسر جهان که به دلیل عدم وجود فشارهای تورمی به کندی رشد اقتصادی معطوف شده و سیاست پولی خود را ملایم‌تر کرده‌اند ممکن است به سرعت روندشان را تغییر دهند. صندوق بین‌المللی پول ماه میلادی جاری نرخ مورد پیش بینی برای رشد اقتصاد جهانی را کاهش داد و اعلام کرد جهان در وضعیت حساسی قرار دارد.