«خیر» و «شر» بارش های بهاری برای بخش کشاورزی

 پس از خشکسالی های پی در پی در دهه های اخیر، بارش های شدید باران از 27 اسفند ماه سال 97 از استان های مازندران و گلستان آغاز شد و به اکثر استان های کشور به ویژه استان های جنوبی کشور تسری یافت.
این بارش ها، طغیان رودخانه ها و آبگرفتگی روستاها و شهرها را در پی داشت و بخش های مختلف کشاورزی را نیز بی نصیب نگذاشت؛ طبق آخرین آمار وزیر جهاد کشاورزی وقوع سیل در کشور تا 25 فروردین ماه بیش از 13 هزار میلیارد تومان خسارت به تولیدکنندگان زیربخش های مختلف بخش کشاورزی از جمله کشت و صنعت ها، زراعت، باغبانی، دام، طیور، آبزیان، زنبور عسل و زیرساخت ها و شبکه های انتقال آب وارد کرده که بخش عمده خسارت ها مربوط به استان خوزستان می شود.
با وجود بروز سیلاب های متعدد در سراسر استان های کشور، برخی مسئولان و کارشناسان بخش کشاورزی معتقدند که بارش های باران آثار مثبتی در عملکرد بخش کشاورزی در سالهای آتی خواهد شد.
«محمود حجتی» وزیر جهاد کشاورزی در این خصوص می گوید: با بارش های شدید و بروز سیلاب تعداد زیادی از هموطنان ما آسیب های جدی دیدند، اما از یاد نبریم که این باران برکات زیادی برای کشور ما دارد که آثارش را امسال و سالهای آینده خواهیم دید.
این درحالیست که حجتی می گوید در پی سیلاب ها و فصل برداشت گندم در خوزستان، تاکنون نزدیک 200 هزار هکتار اراضی گندم زیر گل و لای رفته است که قابل بازیافت، نیست.
«عباس کشاورز» معاون امور زراعی وزارت جهاد کشاورزی نیز به تازگی با اعلام اینکه کشور ما وارد ترسالی نشده است، گفت: سیل اخیر به یک میلیون هکتار از اراضی زراعی از جمله کشت و صنعت نیشکر به میزان 3 هزار میلیارد تومان خسارت وارد کرده است.
به گفته وی، بخشی از این آسیب ها نتیجه آبگرفتگی موقت است که این عارضه مرتفع می شود اما در بخش های دیگر که آبگرفتگی بیشتر است، یا محصول را از بین برده و یا موجب پوسیدگی محصول می شود.
معاون امور زراعی وزارت جهادکشاورزی براین باور است که حدود ۵۰ درصد زمین ها و محصولات کشاورزی آسیب دیده، قابل برگشت است.
برآورد تولید گندم امسال برای کشت پاییزه 15.5 میلیون تن بود که به دلیل خسارت های وارد شده ناشی از سیل پیش بینی می شود میزان تولید به 14 تا 14.5 میلیون تن برسد.
با توجه به اینکه سالانه حدود 12 تا 12.5 تن گندم توسط دولت خریداری و عرضه می شود، امسال مشکلی در تامین گندم کشور نخواهیم داشت.

** بارش ها به نفع اراضی دیم کشور شد
در این ارتباط، «اسماعیل اسفندیارپور» مجری طرح گندم کشور در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا بارش های اخیر و ترسالی را برای تولیدات بخش کشاورزی و گندم مثبت ارزیابی کرد و گفت: بارندگی های امسال به نفع کشت همه محصولات کشاورزی از جمله کشت دیم گندم در استان های مختلف کشور خواهد بود.
به گفته وی، خوزستان دارای 163 هزار هکتار اراضی زیر کشت گندم دیم است که می تواند در اثر بارش ها محصول خوبی تولید و عرضه کند.

**نگرانی کاهش تولید نیشکر در سال آتی
«رامین امینی زارع» یکی از پژوهشگران حوزه مدیریت ریسک و کارشناس بخش کشاورزی در این زمینه به خبرنگار اقتصادی ایرنا گفت: مهندسی طبیعت پیچیدگی خود را دارد؛ با وجود اینکه کاهش تولید در بخش هایی که صد درصد از سیل خسارت دیده اند، در برخی مناطق کشور ممکن است گیاهان بتوانند بازتوانی کنند و به رشد خود ادامه بدهند.
به گفته وی، برخی گیاهان توانایی بازیافتی و بازتوانی دارند؛ به طور مثال ممکن است یک گیاه چندین ساعت زیر آب بماند و اصطلاحا دچار «خوابیدگی» شده باشد و در مشاهده اولیه به نظر برسد مزرعه کاملا آسیب دیده است، اما گیاه پس از فروکش آب با فتوسنتز و بازتوانی از حالت خوابیدگی در می آید و به رشد خود ادامه می دهد.
امینی اظهارداشت: همچنین آن بخش از مناطقی که تحت تاثیر سیل قرار گرفته نیز می تواند موجب تقویت سفره های آب زیرزمینی، منابع آبی و حتی جلوگیری از شکنندگی خاک شود؛ منتهی رطوبت نسبی در مناطق سیل زده افزایش می یابد که اراضی زراعی را می تواند مستعد بیماری های قارچی کند که عامل کاهش تولید است.
وی گفت: در واقع این موضوع ماتریکسی از عوامل متعدد است که روی هم تاثیر می گذارد و در برخی مناطق کاهش و در برخی مناطق دیگر افزایش تولید را به همراه دارد.
امینی زارع بر این باور است که خسارت ناشی از سیل در بخش کشاورزی می تواند روی امنیت غذایی تاثیرگذار باشد اما ایران به دلیل اقلیم متفاوت و توان کشاورزی بالایی که دارد امیدواریم دچار چنین مخاطره ای نشود.
وی اضافه کرد: سیل اخیر به گندم ما آسیب جدی زده اما بیشترین میزان خسارت مربوط به کشت و صنعت نیشکر است که نگرانی هایی را ایجاد کرده تا جایی که احتمال آن می رود برای تولید شکر در سال آتی با مشکل جدی مواجه شویم.

** کاهش یا افزایش تولیدات کشاورزی هنوز مشخص نیست
«عنایت بیابانی» قائم مقام خانه کشاورز به خبرنگار اقتصادی ایرنا گفت: با وجود طغیان رودخانه ها و آبگرفتگی اراضی کشاورزی، همچنان در برخی استان های کشور هنوز به طور مشخص نمی توان کاهش یا افزایش تولیدات کشاورزی را ارزیابی کرد.
وی درباره بارش های استان های غیرخسارت دیده گفت: به طور حتم در استان هایی که سیلاب های جدی و خسارت های ناشی از آن نداشتیم بارش های باران برکت بوده و می تواند افزایش تولیدات انواع محصولات کشاورزی را در پی داشته باشد.
منبع: ایرنا