ایران اکونومیست- تقریباً یک ماه پیش بود که یک فروند هواپیمای مسافربری بوئینگ ۷۳۷ مکس فقط ۱۳ دقیقه بعد از بلند شدن از زمین که به سمت نایروبی پایتخت کنیا در حال پرواز بود سقوط کرد و تمامی ۱۵۷ سرنشین آن کشته شدند.
با این که در روزهای اولیه بعد از سقوط هنوز علت حادثه و چند و چون آن مشخص نشده بود بسیاری از ایرلاین‌ها در سراسر جهان پرواز و فعالیت آن را متوقف اعلام کرده و بسیاری از رسانه‌ها نیز از نقص فنی و مشکلی در نرم افزار موجود در بوئینگ ۷۳۷ سخن گفته و خبر دادند.
این دومین سقوطی بود که در چند ماه گذشته برای این مدل خاص از هواپیمای بوئینگ رخ می‌داد و بسیاری از کارشناسان و متخصصان را بر این فرضیه وا می‌داشت تا شباهت میان این دو سقوط را کشف کرده و به برطرف کردن آن بپردازند.
تقریباً در آبان ماه گذشته بود که یک فروند دیگر از هواپیمای مذکور فعال در ایرلاین لیون‌ایر اندونزی نیز تنها چند دقیقه بعد از بلند شدن از باند فرودگاه جاکارتا در آب‌های سواحل شرقی این کشور سقوط کرد و تمامی ۱۸۹ مسافر و سرنشین آن ناپدید و کشته شدند.
این امر سهام این غول هواپیماسازی آمریکایی را به شدت ساقط کرده و نام و آوازه این شرکت بزرگ هواپیماسازی را زیر سوال برده است؛ به گونه‌ای که بسیاری از ایرلاین‌ها در سراسر جهان پرواز و فعالیت این نوع خاص از هواپیما را به حالت تعلیق درآورده و تا اطلاع ثانوی و حداقل تا زمانی که علت حادثه هوایی و سکوت مرگبار بوئینگ ۷۳۷ مشخص و اعلام شود، پرواز آن را متوقف کردند.
بررسی‌های متعددی از سوی نهادهای مختلف، بوئینگ و سازمان هوانوردی فدرال آمریکا صورت گرفته است که نتایج آن نشان می‌دهد علاوه بر شباهت‌های آشکاری که در سقوط این دو فروند هواپیما وجود داشته است، علت جهت‌گیری غیر قابل کنترل دماغه و نوک هواپیما به سمت پایین و شروع سقوط، عدم خریداری و نصب آپشن و قابلیت‌های گران قیمتی بوده که توسط ایرلاین و شرکت‌های هواپیمایی مذکور انجام نشده است.
پیش‌تر نتایج تحقیقات صورت گرفته نشان می‌داد که سیستم نرم افزاری جدید با سنسورهای پیشرفته در نوک دماغه جت به‌کار برده شده، که در واقع علت اصلی سقوط آن شده است.
این بدان معناست که سنسورهای موجود در دماغه هواپیما احتمالاً به دلیل مشکلات نرم‌افزاری اطلاعات نادرستی به سیستم مرکزی هواپیما مخابره کرده و این بدان معناست حتی در زمانی که خلبان کنترل و هدایت هواپیما را بر روی اتو پایلوت (هدایت خودکار و اتوماتیک) می‌گذارد، این سنسورهای موجود در سیستم جدید، سر هواپیما را به سمت پایین می‌کشانند و این امر موجب می‌شود کنترل جت برای خلبان دشوار شود و به سرعت سقوط کند.
همین امر موجب شد که اندونزی سفارش این نوع از هواپیما از شرکت بوئینگ را لغو کند و از مسئولان و مدیران آن درخواست بررسی دقیق و تحقیقات ویژه کند تا این غول هواپیماسازی از تکرار چنین حوادث ناگواری جلوگیری به عمل بیاورد.
اما حالا گزارش‌های جدیدی از سوی رسانه‌های مختلف نظیر نیویورک تایمز و رویترز منتشر شده که دلیل آن را دو آپشن و قابلیت امنیتی مهم دانسته و اعلام کرده‌اند که بسیاری از ایرلاین‌ها و شرکت‌های هواپیمایی اعم از لیون‌ایر اندونزی و اتیوپیا ایرلاینز به علت قیمت بالا آن را خریداری و نصب نکرده‌اند.
گفته می‌شود آپشن های مذکور که به نظر می‌رسد بوئینگ آنها را با قیمت بالایی به صورت جداگانه فروخته و در اختیار ایرلاین‌های مختلف گذاشته، به خلبانان در شرایط اضطراری کمک می‌کند که در صورت مشاهده چراغ ناهمخوانی و تشخیص عدم هماهنگی میان اطلاعات دریافتی از سنسورهای مختلف، کنترل بیشتر و به موقع تری برای هدایت هواپیما به سمت روبرو و مستقیم و جلوگیری از شیرجه مرگبار و سقوط داشته باشند.
علت سقوط دو فروند هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ مکس در مدت اخیر، خطای یکی از حسگرهای موجود در دماغه جت بوده که با اعلام وضعیت واماندگی هواپیما، باعث شده سیستم ضد واماندگی فعال شود و با پایین آوردن نوک هواپیما موجب سقوط و کشته شدن خیل عظیمی از سرنشینان شد.
حالا به نظر می‌رسد در صورت تأیید صحت این گزارش‌ها و نتایج، بوئینگ مجبور خواهد شد قابلیت و آپشن های مذکور را به صورت رایگان و پیش فرض بر روی تمامی هواپیماهای خریداری شده و در حال تولید خود نصب و تعبیه کند تا بدین ترتیب از تکرار این سوانح دلخراش هوایی جلوگیری کند.
