دفتر رئیس جمهور منتخب اگر چه از همان روزهای اول خواستار پرهیز رسانه ها
از گمانه زنی درباره کابینه او و انتشار اسامی نامزدهای احتمالی حضور در
دولت شده است اما این روزها، اغلب رسانه ها پر است از اسامی مختلفی که گفته
می شود احتمالا در دولت روحانی مسئولیت ها را بر عهده می گیرند. اما همه
گمانه ها درباره کابینه حسن روحانی به یک گروه اسم از مدیران و سیاستمداران
قدیمی ختم می شود و این اسم ها در همه فهرست های منتشرشده و گمانه های
موجود درباره کابینه یازدهم وجود دارد.
گمانه زنی ها درباره کابینه حسن روحانی از همان فردای پیروزی «شیخ
دیپلمات» در انتخابات ریاست جمهوری آغاز شد؛ اما خیلی زود و با گذشت تنها
چند هفته، معلوم شد گزینه های این گمانه ها چندان متنوع نیست و اگر با جمع
جبری همه این فهرست ها را کنار هم بگذاریم، سرانجام 15 نام از دل آن بیرون
می آید.
اما این سیاستمداران کهنه کار چه کسانی هستند؟ بی شک محمدرضا نعمت زاده را
می توان رکورددار تکرار نام در همه فهرست های مربوط به کابینه آینده
دانست.
نعمت زاده متولد 1324 تبریز تقریبا در همه دولت های بعد از انقلاب حضور
داشته است، از سابقه ده ماه وزارت کار در دولت شورای انقلاب (1358) تا تصدی
وزارت صنایع در دولت های شهید رجایی تا دولت دوم هاشمی و حضور در دولت
خاتمی و احمدی نژاد به عنوان معاون وزیر.از مهندس نعمت زاده به عنوان یکی
از «حتمی های کابینه یازدهم» از سرپرست نهاد ریاست جمهوری تا وزیر صنعت و
معدن نام برده می شود. دومین نام پرتکرار در فهرست های مربوط به کابینه
آینده، حجت الاسلام علی یونسی است.
چهارمین وزیر اطلاعات بعد از انقلاب اسلامی که بعد از استعفای اجباری حجت
الاسلام دری نجف آبادی درباره قتل های زنجیره ای، وزیر اطلاعات کابینه
خاتمی شد. یونسی که شش ماه قبل از انتخابات در همه مجامع و دیدارها در کنار
دکتر روحانی حضور داشت، به عنوان وزیر کشور یا اطلاعات دولت حسن روحانی
نام برده می شود.
شباهت های شخصیتی و سیاسی این دو چهره، شاید از دلایل حضور قطعی یونسی در
کابینه آینده باشد. شباهت مهم یونسی و روحانی در این است که هر دو خاستگاهی
اصولگرا داشتند، اما در جریان تحولات بعد از دوم خرداد، ترجیح دادند که به
جناح اصلاح طلب هم نزدیک شوند.
بیژن نامدار زنگنه، وزیر نیرو در دولت هاشمی و وزیر نفت دولت خاتمی نام
بعدی تکراری در دولت آینده است. از زنگنه به عنوان وزیر نفت دولت روحانی
نام برده می شود.
نام تکراری بعدی در فهرست های مربوط به کابینه بی شک متعلق است به محمدعلی
نجفی. او که وزیر آموزش و پرورش دولت هاشمی و رئیس سازمان برنامه و بودجه
در دولت خاتمی بود یکی از نام های ثابت در فهرست های احتمالی دولت روحانی
است که به عنوان وزیر علوم یا آموزش و پرورش یا رئیس سازمان برنامه و بودجه
در دولت آینده از وی نام برده می شود.
اما محمد نهاوندیان نام بعدی پرتکرار در فهرست های مربوط به کابینه آینده
است. او در ایام انتخابات ریاست جمهوری در ستاد ولایتی به عنوان رئیس بخش
اقتصادی مشغول بود، اما با ستاد روحانی نیز روابطی داشت.
نهاوندیان به عنوان چهره ای مقبول در میان همه اقتصاددانان کشور و حتی بازاریان به عنوان شخصیتی که می تواند در شرایط کنونی بین سیاست خارجی و اقتصاد پیوند دهد، شناخته می شود.
نام محمد نهاوندیان به عنوان معاون اول دولت روحانی تا مهم ترین پست های اقتصادی دولت در همه فهرست ها به چشم می خورد.
دیگر اسامی تکراری فهرست های مربوط به کابینه آینده عبارتند از: محسن
مهرعلیزاده، حسین علایی، مجید انصاری، محمدباقر نوبخت، محمد شریعتمداری،
کمال خرازی، علی اکبر صالحی و حسین فریدون.
با نگاهی به این نام ها مشخص می شود در صورت تحقق این فهرست ها حسن روحانی
عملا از «وزرای اجرایی و غیرسیاسی» کابینه های سازندگی و اصلاحات که وارد
دهه ششم یا هفتم زندگی شان شده اند یا نزدیک به بازنشستگی هستند برای ترکیب
اصلی دولت آینده استفاده کرده است.
نکته قابل توجه این است که بر اساس این فهرست ها دکتر حسن روحانی ظاهرا
ترجیح داده است که حتی از رقبای انتخاباتی مثل آقایان قالیباف و محسن رضایی
هم استفاده نکند، هرچند نام علی اکبر ولایتی و مصطفی پورمحمدی دو نفر از
چهره های اصولگرایان سنتی به عنوان گزینه سوم یا چهارم بعضی از مناصب دولت
آینده به چشم می خورد و این در حالی است که نام محمدرضا عارف، نامزد اصلاح
طلب و انصرافی انتخابات یازدهم هم در بیشتر فهرست های کابینه وجود ندارد.
البته اکبر ترکان، مشاور روحانی گفته است که او به استفاده از عارف در
کابینه آینده علاقه مند است.
نبود نام های جدید در کابینه روحانی را می توان چنین تحلیل کرد که رئیس
جمهور منتخب عملا نتوانسته است حامیان اندیشه محوری خویش یعنی اعتدال را
بیش از این نام های قدیمی در میان جناح های سیاسی کشور بیابد، از سوی دیگر
حضور نام های تکراری و قدیمی در کابینه آینده را می توان نشانه ای از آن
دانست که حسن روحانی نمی خواهد ریسک ورود چهره های جدید یا جوان با حاشیه
های خاص آن را در دولت اعتدال بپذیرد و مایل است با تشکیل یک دولت منسجم،
پرتجربه و البته محافظه کار به جنگ چالش ها برود.